Zastaw finansowy na akcjach
Publikacja zawiera cenne wskazówki, w jaki sposób redagować postanowienia umowy zastawu finansowego. Ponadto znajdują się w niej podpowiedzi, jak w praktyce radzić sobie z problemami związanymi z instytucją zastawu finansowego.
Zastaw finansowy jest szeroko stosowanym zabezpieczeniem w transakcjach finansowania na rynku profesjonalnym, gdzie po stronie wierzycieli znajduje się jeden lub kilka banków udzielających kredytu.
W książce znajdziesz kompleksową analizę instytucji zastawu finansowego jako prawa zabezpieczającego wierzytelności, będącego rodzajem zabezpieczenia finansowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt a dyrektywy 2002/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 6.06.2002 r. w sprawie uzgodnień dotyczących zabezpieczeń finansowych (Dz.Urz. UE L 168, s. 43, ze zm.).
W publikacji omówiono różne aspekty instytucji zastawu finansowego, w tym:
źródła prawa regulującego jego funkcjonowanie,
wymogi powstania zastawu finansowego oraz uprawnienia z nim związane (częściowo zróżnicowane ze względu na różne rodzaje akcji będących jego przedmiotem),
zagadnienia związane ze skutecznością zastawu finansowego w prawie upadłościowym oraz jego wygaśnięciem.
Z racji na trwające od 2017 r. prace nad zmianą przepisów wprowadzających obligatoryjną dematerializację akcji na okaziciela i akcji imiennych spółek niebędących spółkami publicznymi, tj. zniesienie formy papierowej akcji i wprowadzenie obowiązku ich zarejestrowania w rejestrze akcjonariuszy wiele uwagi poświęcono akcjom zdematerializowanym, opisano m.in.:
przenoszenie praw z tych akcji;
ustanowienie blokady na rachunku papierów wartościowych;
kontrola nad zastawionymi akcjami.
Adresaci:Książka przeznaczona jest dla praktyków prawa, którzy tworzą i negocjują umowy zastawu finansowego (adwokatów, radców prawnych), a także dla osób, którzy na co dzień spotykają się z problemami dotyczącymi egzekucji i wykonywania praw wynikających z umowy zastawu finansowego (komorników, sędziów). Będzie ponadto cennym źródłem wiedzy dla notariuszy, podmiotów odpowiedzialnych za finansowanie inwestycji oraz pracowników organów władzy publicznej. Zainteresuje również przedstawicieli nauki oraz studentów prawa, bankowości i finansów.
Wykaz skrótów | str. 9
Wstęp | str. 13
Rozdział I
Zastaw finansowy jako zabezpieczenie finansowe | str. 21
1. Uwagi wstępne | str. 21
2. Zastosowanie przepisów Kodeksu cywilnego | str. 23
3. Charakter prawny zastawu finansowego | str. 25
4. Podsumowanie | str. 36
Rozdział II
Wierzytelność zabezpieczona zastawem finansowym | str. 39
1. Uwagi ogólne | str. 39
2. Wierzytelności finansowe | str. 40
2.1. Wierzytelności pieniężne | str. 40
2.2. Wierzytelność w walucie obcej | str. 42
2.3. Klauzule waloryzacyjne | str. 42
2.4. Wierzytelności przyszłe | str. 43
2.5. Wierzytelności o świadczenia okresowe | str. 45
2.6. Wierzytelności pieniężne z papierów wartościowych | str. 46
2.7. Wierzytelności pieniężne z transakcji pochodnych | str. 47
2.8. Dostarczenie instrumentów finansowych | str. 48
3. Oznaczenie zabezpieczonych wierzytelności | str. 49
4. Zasada specyfikacji | str. 51
5. Dług równoległy (ang. parallel debt) | str. 54
6. Wnioski | str. 57
Rozdział III
Forma umowy zastawu finansowego | str. 59
1. Uwagi ogólne | str. 59
2. Dyrektywa 2002/47/WE | str. 60
3. Ustawa o niektórych zabezpieczeniach finansowych | str. 60
4. Forma dokumentowa | str. 62
5. Nowelizacja art. 307 k.c. | str. 63
6. Podsumowanie | str. 67
Rozdział IV
Akcje jako przedmiot zastawu finansowego | str. 69
1. Uwagi ogólne | str. 69
2. Wymogi do ustanowienia zastawu finansowego | str. 70
2.1. Akcje imienne | str. 71
2.2. Ustanowienie zastawu na akcjach imiennych w postaci dokumentu | str. 73
2.3. Akcje na okaziciela w postaci dokumentu | str. 76
2.4. Ustanowienie zastawu na akcjach na okaziciela mających postać dokumentu | str. 78
2.5. Akcje zdematerializowane | str. 81
2.6. Ustanowienie zastawu finansowego na akcjach zdematerializowanych | str. 84
3. Podsumowanie | str. 96
Rozdział V
Uprawnienia związane z zastawem finansowym na akcjach | str. 99
1. Uwagi ogólne | str. 99
2. Prawo głosu | str. 100
2.1. Akcje na okaziciela | str. 100
2.2. Akcje imienne | str. 103
2.3. Zakres wykonywania prawa głosu | str. 106
2.4. Wyłączenie prawa głosu zastawnika | str. 111
2.4.1. Zakazy ustawowe | str. 111
2.4.2. Zakazy wynikające ze statutu | str. 113
2.5. Akcje zdematerializowane | str. 114
2.6. Obowiązki zastawnika na gruncie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów | str. 116
3. Prawo użycia | str. 118
3.1. Definicja prawa użycia | str. 118
3.2. Charakter prawny prawa użycia | str. 118
3.3. Zakres prawa użycia | str. 124
3.4. Dostarczenie przedmiotu zastępczego | str. 131
3.5. Tryb postępowania w przypadku akcji zdematerializowanych | str. 134
4. Podsumowanie | str. 136
Rozdział VI
Zaspokojenie się zastawnika z zastawu finansowego na akcjach | str. 139
1. Uwagi wstępne | str. 139
2. Złożenie przedmiotu do rąk zastawnika | str. 141
3. Podstawa realizacji | str. 142
4. Sprzedaż | str. 145
4.1. Uwagi wstępne | str. 145
4.2. Brak postanowień umownych | str. 146
4.3. Regulacje szczególne dla akcji zdematerializowanych | str. 149
4.4. Regulacje szczególne dla akcji imiennych | str. 151
5. Potrącenie | str. 152
5.1. Uwagi ogólne | str. 152
5.2. Potrącenie jako zarzut osobisty zastawcy niebędącego dłużnikiem | str. 156
5.3. Charakter prawny klauzuli potrącenia w umowie zastawu finansowego | str. 159
5.4. Potrącenie a prawo użycia | str. 161
6. Kompensata | str. 164
6.1. Uwagi wstępne | str. 164
6.2. Przesłanki | str. 166
6.3. Klauzula kompensacyjna | str. 170
7. Przejęcie | str. 172
7.1. Uwagi wstępne | str. 172
7.2. Wartość przejęcia | str. 173
7.3. Oświadczenie zastawnika o przejęciu akcji | str. 176
7.4. Zwrot nadwyżki uzyskanych środków | str. 180
7.5. Zajęcie zastawionych akcji | str. 181
8. Podsumowanie | str. 182
Rozdział VII
Umowa zastawu finansowego na akcjach w przepisach upadłościowych | str. 187
1. Uwagi ogólne – prawo upadłościowe | str. 187
2. Zgłoszenie wierzytelności objętych zastawem finansowym na listę wierzytelności | str. 189
2.1. Odsetki | str. 190
2.2. Okresy ochronne (tzw. okresy utwardzania się zabezpieczeń) | str. 191
2.3. Prawo odrębności | str. 194
2.4. Likwidacja wierzytelności i praw majątkowych obciążonych zastawem finansowym | str. 195
3. Uwagi ogólne – Prawo restrukturyzacyjne | str. 200
3.1. Zarząd majątkiem | str. 201
3.2. Układ | str. 202
3.3. Skuteczność i realizacja zastawu finansowego w odrębnych postępowaniach restrukturyzacyjnych | str. 205
4. Podsumowanie | str. 209
Rozdział VIII
Wygaśnięcie zastawu finansowego | str. 211
1. Uwagi ogólne | str. 211
2. Wygaśnięcie zabezpieczonej wierzytelności | str. 212
3. Wygaśnięcie z przyczyn właściwych dla zabezpieczeń w ogólności | str. 213
4. Przyczyny wygaśnięcia zastawu finansowego dotyczące zastawionych akcji | str. 215
5. Przyczyny wygaśnięcia wynikające z ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych | str. 218
6. Podsumowanie | str. 219
Zakończenie | str. 221
Bibliografia | str. 233