Publikacja stanowi zbiór esejów – przygotowanych przez prawników praktyków i teoretyków z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych – dotyczących najważniejszych zagadnień współczesnego prawa ochrony klimatu. Nie ma wątpliwości, że zmiany klimatyczne są jednymi z największych wyzwań współczesności. Regulacje prawne służące ograniczeniu tych zmian i dostosowaniu się do nich zawarte są w prawie międzynarodowym, unijnym i krajowym. W książce omówiono m.in.: • związki prawa ochrony klimatu z prawami człowieka; • odpowiedzialność za przyczynianie się do zmian klimatu z perspektywy ochrony dóbr osobistych; • „budżet emisyjny” jako akt prawny służący redukcji gazów cieplarnianych; • system zarządzania prawem ochrony klimatu; • zakres obowiązków państwa i rolę prawa w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu; • adaptację do zmian klimatu w rolnictwie. Analizie zostały poddane orzeczenia sądów i trybunałów oraz prawo stanowione w kontekście międzynarodowym, unijnym i krajowym (w tym prawo polskie i niemieckie). Zaprezentowano również projekt polskiej ustawy o ochronie klimatu przygotowany przez organizację ClientEarth. Opracowanie przeznaczone jest zarówno dla prawników praktyków, jak i pracowników administracji rządowej i samorządowej, pracowników naukowych i studentów kierunków prawo i zarządzanie.
Wykaz skrótów | str. 7 Słowo wstępne | str. 9 Część I ZAGADNIENIA SYSTEMOWE Zbigniew M. Karaczun Zmiana klimatu. Co wiemy, a czego się obawiamy? | str. 13 Janina Ciechanowicz-McLean Rola prawa w ochronie klimatu przed zmianami | str. 27 Maria Magdalena Kenig-Witkowska Ochrona klimatu i prawa człowieka – perspektywa dogmatycznoprawna synergii dwóch systemów ochrony | str. 44 Anna Barczak System zarządzania ochroną klimatu | str. 61 Marcin Stoczkiewicz Kluczowe założenia polskiego projektu ramowej ustawy o ochronie klimatu | str. 76 Część II PERSPEKTYWA MIĘDZYNARODOWA I EUROPEJSKA Marek Górski Ochrona gleb jako istotny element ochrony klimatu | str. 97 Bolesław Matuszewski Budżet emisyjny jako akt prawny służący redukcji emisji gazów cieplarnianych | str. 108 Matteo Fermeglia Adopting climate laws in the era of the european green deal: a primer | str. 134 Stephan Sina The German Federal Climate Change Act | str. 155 Robert Zajdler Synergia czy antagonizm – wpływ sprawiedliwej transformacji i solidarności energetycznej na przeciwdziałanie negatywnym zmianom klimatu | str. 171 Część III PERSPEKTYWA POLSKA Monika A. Król Prawne instrumenty wzmacniania odporności ekosystemów powiązanych z rolnictwem jako przejaw łagodzenia i adaptacji do zmian klimatu | str. 189 Maja Frontczak, Beata Gessel-Kalinowska vel Kalisz Odpowiedzialność za przyczynianie się do zmian klimatu z perspektywy ochrony dóbr osobistych | str. 212 Konrad Garnowski Prawo do czystego środowiska jako dobro osobiste | str. 244 Paulina Jachimowicz-Jankowska Uzdrowiska a klimat – asumpt do dalszych rozważań | str. 258 Marcin Nowak Miecz na smoka, czyli o ochronie klimatu w Konstytucji RP słów kilka | str. 280 Radosław Maruszkin Postulat reformy i centralizacji właściwości organów administracji publicznej w polsce w celu zwiększenia efektywności ochrony klimatu | str. 299 Aneks –Projekt ustawy o ochronie klimatu | str. 315