\n\nTom V komentarza do ustawy – Kodeks postępowania cywilnego pod redakcją naukową prof. dr. hab. Tadeusza Wiśniewskiego obejmuje omówienie przepisów z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego oraz dotyczących postępowania przed sądem polubownym (arbitrażowym). Uwzględnia również wszystkie zmiany w Kodeksie, które miały miejsce w tych dziedzinach w ostatnich latach.
\n\nW komentarzu uwzględniono i omówiono także zmianę przepisów Kodeksu związaną z wejściem w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 dotyczącego europejskiego poświadczenia spadkowego. Skomentowano również zmianę przepisów o sposobie uznawania i wykonywania orzeczeń i innych tytułów egzekucyjnych w Unii Europejskiej w związku z rezygnacją ustawodawcy unijnego z systemu uznawania i wykonywania orzeczeń regulowanego dotychczas przez rozporządzenie nr 44/2001, który to system zastąpiono systemem automatycznej wykonalności.
\n\nWiele uwagi poświęcono przepisom regulującym postępowanie przed sądem polubownym, w tym związanym z zapisem na sąd polubowny, rozstrzygnięciami oraz uznaniem i wykonalnością orzeczeń zapadłych przez tym sądem. Komentowane zagadnienia zostały mocno osadzone w judykaturze. Poglądy doktryny są przedstawiane szeroko, z zaznaczeniem kwestii budzących kontrowersje. Autorzy, postrzegając omawiane instytucje przez pryzmat potrzeb cywilistycznej praktyki prawniczej, nie poprzestają jednak tylko na ukazywaniu problemów, ale poszukują właściwej interpretacji przepisów i proponują możliwe rozwiązania.
\n\n Adresaci:
\n\nKomentarz jest przeznaczony przede wszystkim dla sędziów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy, komorników sądowych i aplikantów tych zawodów prawniczych. Nie brak w nim również rozważań mogących zainteresować przedstawicieli doktryny.
\n\nAutorzy – wybitni znawcy postępowania cywilnego, łączący z reguły praktykę prawniczą i pracę naukową – w sposób kompletny i szczegółowy przedstawiają m.in. problematykę jurysdykcji krajowej w procesie, przebieg międzynarodowego postępowania sądowego oraz zasady uznania i stwierdzania wykonalności orzeczeń i ugód sądów lub innych organów państw obcych w sprawach cywilnych, wykonalności europejskich nakazów zapłaty wydanych przez sądy państw członkowskich UE, wykonalności orzeczeń sądów państw UE wydanych w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń i w sprawach alimentacyjnych.
Wykaz skrótów 13 Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1575 ze zm.) 19 CZĘŚĆ CZWARTA. PRZEPISY Z ZAKRESU MIĘDZYNARODOWEGO POSTĘPOWANIA CYWILNEGO 21 (Przepis wstępny – uchylone) 21 Art. 1096. (uchylony) 21 KSIĘGA PIERWSZA. JURYSDYKCJA KRAJOWA 21 TYTUŁ I. Przepisy ogólne 46 Art. 1097. [Zasada ciągłości jurysdykcji] 46 Art. 1098. [Zawisłość sprawy za granicą] 49 Art. 10981. [Zawieszenie postępowania z urzędu] 57 Art. 1099. [Brak jurysdykcji krajowej] 59 Art. 10991. [Jurysdykcja krajowa konieczna] 65 (Oznaczenie oraz tytuł Tytułu II – uchylone) 70 Art. 1100–1102. (uchylone) 70 TYTUŁ III. Jurysdykcja krajowa w procesie 70 Art. 1103. [Łączniki jurysdykcji krajowej] 72 Art. 11031. [Jurysdykcja krajowa w sprawach małżeńskich] 76 Art. 11032. [Jurysdykcja krajowa w sprawach ze stosunków między rodzicami i dziećmi] 80 Art. 11033. [Jurysdykcja krajowa w sprawach alimentacyjnych i związanych z ustaleniem pochodzenia dziecka] 82 Art. 11034. [Jurysdykcja krajowa w sprawach z zakresu prawa pracy] 87 Art. 11035. [Jurysdykcja krajowa w sprawach ubezpieczeniowych] 92 Art. 11036. [Jurysdykcja krajowa w sprawach konsumenckich] 99 Art. 11037. [Jurysdykcja krajowa w sprawach rozpoznawanych w procesie] 102 Art. 11038. [Wyłączna jurysdykcja krajowa w sprawach o prawa rzeczowe] 107 Art. 11039. [Wyłączna jurysdykcja krajowa w sprawach o rozwiązanie osoby prawnej] 109 Art. 110310. [Jurysdykcja krajowa a powództwo wzajemne i współuczestnictwo materialne] 112 Art. 1104. [Prorogacja jurysdykcji sądów polskich] 113 Art. 1105. [Derogacja jurysdykcji sądów polskich] 119 Art. 11051. [Umowa o poddanie jurysdykcji sądów] 123 TYTUŁ IV. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu nieprocesowym 125 Art. 1106. [Jurysdykcja krajowa w sprawach o uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu] 126 Art. 11061. [Jurysdykcja krajowa w sprawach o ubezwłasnowolnienie] 132 Art. 11062. [Jurysdykcja krajowa w sprawach małżeńskich] 136 Art. 11063. [Jurysdykcja krajowa w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi] 140 Art. 11064. [Jurysdykcja krajowa w sprawach o przysposobienie] 145 Art. 11065. [Stwierdzenie jurysdykcji w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej i środków ochrony dzieci] 148 Art. 11066. [Rozpoznanie wniosku o stwierdzenie jurysdykcji w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej i środków ochrony dzieci] 155 Art. 11067. [Rozstrzygnięcia sądu w zakresie określonym konwencją haską z 1996 r.] 156 Art. 1107. [Jurysdykcja krajowa w sprawach z zakresu opieki i kurateli] 156 Art. 11071. [Jurysdykcja krajowa w sprawach rzeczowych] 164 Art. 1108. [Jurysdykcja krajowa w sprawach spadkowych] 165 Art. 1109. [Spadek podlegający jurysdykcji sądu polskiego] 169 Art. 11091. [Jurysdykcja krajowa w sprawach z zakresu rejestrów] 170 Art. 1110. [Jurysdykcja krajowa w innych sprawach] 173 Art. 11101. [Odpowiednie stosowanie] 178 Art. 11102. [Wyłączna jurysdykcja krajowa w zakresie praw rzeczowych na nieruchomości] 181 TYTUŁ IVA. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu zabezpieczającym i egzekucyjnym 183 Art. 11103. [Odpowiednie stosowanie] 183 Art. 11104. [Wyłączna jurysdykcja krajowa] 187 KSIĘGA PIERWSZA a. IMMUNITET SĄDOWY I EGZEKUCYJNY 192 Art. 1111. [Immunitet dyplomatyczny] 198 Art. 1112. [Immunitet konsularny] 217 Art. 1113. [Skutki stwierdzenia istnienia immunitetu sądowego] 223 Art. 11131. [Brak obowiązku składania zeznań i inne przywileje (zwolnienia)] 227 Art. 1114. [Zrzeczenie się immunitetu sądowego] 232 Art. 1115. [Immunitet egzekucyjny] 234 Art. 11151. [Odpowiednie stosowanie w postępowaniu zabezpieczającym] 237 Art. 1116. (uchylony) 237 KSIĘGA DRUGA. POSTĘPOWANIE 238 TYTUŁ I. Zdolność sądowa i procesowa 238 Art. 1117. [Ocena zdolności sądowej i procesowej] 239 Art. 1118. (uchylony) 244 TYTUŁ II. Zabezpieczenie kosztów procesu 244 Art. 1119. [Kaucja aktoryczna] 244 Art. 1120. [Zwolnienie od kaucji] 246 Art. 1121. [Żądanie zabezpieczenia kosztów] 251 Art. 1122. [Wyłączenie uprawnienia pozwanego] 253 Art. 1123. [Wysokość kaucji] 253 Art. 1124. [Skutki niezłożenia kaucji] 254 Art. 1125. [Zwrot kaucji] 256 Art. 1126. [Wniosek pozwanego o zaspokojenie z kaucji] 257 Art. 1127. [Pierwszeństwo zaspokojenia] 258 Art. 1128. [Odpowiednie stosowanie w postępowaniu nieprocesowym] 258 TYTUŁ III. Zwolnienie cudzoziemców od kosztów sądowych 259 Art. 1129. [Zwolnienie cudzoziemców od kosztów sądowych] 259 TYTUŁ IV. Pomoc prawna 261 Art. 1130. [Pomoc prawna] 261 Art. 1131. [Wnioski sądów polskich o przeprowadzenie dowodów] 263 Art. 11311. [Odpowiednie stosowanie w razie dokonywania innych czynności] 267 Art. 1132. [Wnioski sądów polskich o doręczenie pism sądowych] 267 Art. 1133. [Doręczenie pism sądowych listem poleconym] 268 Art. 11331. [Odpowiednie stosowanie] 270 Art. 1134. [Przeprowadzenie dowodu i doręczanie pism przez przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne] 270 Art. 1135. [Przesłanki udzielenia pomocy prawnej przez sądy polskie] 271 Art. 11351. [Wykonanie wniosku] 275 Art. 11352. [Wnioski organów zagranicznych o przeprowadzenie dowodu] 277 Art. 11353. [Doręczanie pism sądowych osobom korzystającym z immunitetu] 279 Art. 11354. [Odpowiednie stosowanie do wykonywania innych czynności] 281 Art. 11355. [Pełnomocnik do doręczeń] 281 Art. 1136. (uchylony) 285 TYTUŁ V. Zabezpieczenie dowodów 285 Art. 1137. [Zabezpieczenie dowodów] 285 TYTUŁ VI. Zagraniczne dokumenty urzędowe 287 Art. 1138. [Zagraniczne dokumenty urzędowe] 287 TYTUŁ VII. Czynności dotyczące spadku po cudzoziemcach 289 Art. 1139. [Ograniczona jurysdykcja krajowa] 289 Art. 1140. [Wezwanie przez ogłoszenie] 291 Art. 1141. [Wydanie majątku ruchomego] 291 Art. 1142. [Cudzoziemiec zmarły w czasie podróży] 293 TYTUŁ VIIA. Europejskie poświadczenie spadkowe 294 Art. 11421. [Przepisy stosowane w zakresie nieuregulowanym aktami unijnymi] 295 Art. 11422. [Posiedzenia niejawne] 298 Art. 11423. [Doręczenia. Sporządzenie uzasadnienia postanowienia] 301 Art. 11424. [Zmiana lub uchylenie europejskiego poświadczenia spadkowego] 307 Art. 11425. [Doręczenie postanowienia o sprostowaniu, zmianie lub uchyleniu europejskiego poświadczenia spadkowego] 308 Art. 11426. [Zażalenie, skarga kasacyjna, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia] 308 Art. 11427. [Wpis postanowienia do Rejestru Spadkowego] 310 TYTUŁ VIII. Stwierdzenie obcego prawa i wzajemności 311 Art. 1143. (uchylony) 311 TYTUŁ IX. Uzasadnienie prawomocnych orzeczeń i wydawanie zaświadczeń 311 Art. 1144. [Uzasadnienie orzeczenia na wniosek] 311 Art. 11441. [Zaświadczenie] 313 TYTUŁ X. Wniosek o uchylenie wyroku wydanego w sprawie alimentacyjnej 313 Art. 11442. [Uchylenie wyroku w sprawie alimentacyjnej] 313 TYTUŁ XI. Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym 315 Art. 11443. [Uzupełniające stosowanie przepisów o postępowaniu zabezpieczającym; definicja banku lub rachunku bankowego] 316 Art. 11444. [Właściwość sądu] 319 Art. 11445. [Stwierdzenie upadku zabezpieczenia] 321 Art. 11446. [Organ do spraw informacji; opłata za udzielenie informacji] 322 Art. 11447. [Doręczenie europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym] 323 Art. 11448. [Zażalenie] 325 Art. 11449. [Oświadczenie dotyczące zabezpieczenia środków] 327 Art. 114410. [Organ właściwy w zakresie zwolnienia sum przekraczających kwotę podlegającą zabezpieczeniu] 328 Art. 114411. [Sąd właściwy w zakresie rozpatrywania środków odwoławczych przeciwko nakazowi zabezpieczenia] 329 Art. 114412. [Zażalenie] 331 Art. 114413. [Podważenie wykonania nakazu zabezpieczenia] 331 KSIĘGA TRZECIA. UZNANIE I STWIERDZENIE WYKONALNOŚCI 332 TYTUŁ I. Uznanie orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innych organów państw obcych 332 Art. 1145. [Uznanie orzeczeń sądów zagranicznych] 332 Art. 1146. [Przesłanki uznania] 337 Art. 1147. [Wymogi dotyczące uznania orzeczenia zagranicznego] 346 Art. 1148. [Ustalenie, czy orzeczenie sądu zagranicznego podlega uznaniu] 348 Art. 11481. [Postępowanie w sprawie uznania orzeczenia sądu zagranicznego] 351 Art. 1149. [Niedopuszczalność przywrócenia terminu] 353 Art. 11491. [Odpowiednie stosowanie] 354 TYTUŁ II. Wykonalność orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innych organów państw obcych oraz ugód zawartych przed takimi sądami i organami lub przez nie zatwierdzonych 355 Art. 1150. [Przesłanki wykonalności] 355 Art. 1151. [Wniosek o stwierdzenie wykonalności] 359 Art. 11511. [Nadanie klauzuli wykonalności] 360 Art. 11512. [Egzekucja i środki zabezpieczenia] 362 Art. 11513. [Ograniczenie podstaw powództwa] 365 Art. 11514. [Odpowiednie stosowanie] 365 Art. 1152. [Wykonalność ugody zawartej przed sądem zagranicznym] 366 Art. 1153. (uchylony) 367 TYTUŁ III. (uchylony) 367 Art. 11531–11533. (uchylone) 367 TYTUŁ IV. (uchylony) 368 Art. 11534–11536. (uchylone) 368 TYTUŁ V. (uchylony) 368 Art. 11537–11539. (uchylone) 368 TYTUŁ VI. (uchylony) 368 Art. 115310–115312. (uchylone) 368 KSIĘGA CZWARTA. UZNANIE I WYKONANIE NIEKTÓRYCH ORZECZEŃ SĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ POCHODZĄCYCH Z TYCH PAŃSTW UGÓD I DOKUMENTÓW URZĘDOWYCH 368 TYTUŁ I. Przepisy ogólne 369 Art. 115313. [Zakres zastosowania] 369 Art. 115314. [Tytuły wykonawcze] 373 Art. 115315. [Podstawa wszczęcia postępowania wykonawczego] 377 Art. 115315a. [Europejskie nakazy zabezpieczenia na rachunku bankowym wydane w państwach członkowskich UE jako tytuły zabezpieczenia] 377 TYTUŁ II. Wykonanie 378 Art. 115316. [Dostosowanie] 378 Art. 115317. [Doręczenie zawiadomienia i zaświadczenia] 380 Art. 115318. [Zawieszenie; ograniczenie] 382 Art. 115319. [Zawieszenie; umorzenie] 384 Art. 115320. [Zawieszenie] 385 Art. 115321. [Umorzenie] 387 Art. 115322. [Odpowiednie stosowanie] 388 Art. 115322a. [Postępowanie wykonawcze na podstawie europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym wydanego w państwie członkowskim UE] 389 TYTUŁ III. Odmowa uznania lub wykonania 390 Art. 115323. [Właściwość sądu] 390 Art. 115324. [Zażalenie] 393 Art. 115325. [Odpowiednie stosowanie] 393 CZĘŚĆ PIĄTA. SĄD POLUBOWNY (ARBITRAŻOWY) 395 TYTUŁ I. Przepisy ogólne 403 Art. 1154. [Zakres zastosowania] 403 Art. 1155. [Miejsce postępowania przed sądem polubownym] 408 Art. 1156. [Jurysdykcja krajowa] 411 Art. 1157. [Zdatność arbitrażowa] 412 Art. 1158. [Sąd] 424 Art. 1159. [Tryb postępowania] 426 Art. 1160. [Doręczenia] 428 TYTUŁ II. Zapis na sąd polubowny 431 Art. 1161. [Zapis na sąd polubowny] 431 Art. 1162. [Forma zapisu na sąd polubowny] 440 Art. 1163. [Zapis w umowie (statucie)] 446 Art. 1164. [Zapis na sąd polubowny w sprawach pracowniczych] 449 Art. 11641. [Zapis na sąd polubowny w przypadku sporów związanych z umowami, których stroną jest konsument] 450 Art. 1165. [Zarzut zapisu na sąd polubowny] 451 Art. 1166. [Zabezpieczenie roszczeń] 458 Art. 1167. [Pełnomocnictwo udzielone przez przedsiębiorcę] 461 Art. 1168. [Utrata mocy zapisu na sąd polubowny] 464 TYTUŁ III. Skład sądu polubownego 467 Art. 1169. [Liczba arbitrów] 467 Art. 1170. [Arbiter] 469 Art. 1171. [Sposób powołania arbitrów] 470 Art. 1172. [Wniosek strony] 472 Art. 1173. [Kwalifikacje arbitra] 473 Art. 1174. [Wyłączenie arbitra] 474 Art. 1175. [Ustąpienie arbitra] 478 Art. 1176. [Tryb postępowania o wyłączenie arbitra] 479 Art. 1177. [Odwołanie arbitra] 483 Art. 1178. [Arbiter zastępczy] 485 Art. 1179. [Wynagrodzenie i zwrot wydatków arbitra] 487 TYTUŁ IV. Właściwość sądu polubownego 489 Art. 1180. [Orzeczenie o właściwości; zarzut braku właściwości] 489 Art. 1181. [Udzielenie zabezpieczenia] 493 Art. 1182. [Roszczenie o naprawienie szkody] 499 TYTUŁ V. Postępowanie przed sądem polubownym 501 Art. 1183. [Zakaz dyskryminacji] 501 Art. 1184. [Zasady i sposób postępowania] 503 Art. 1185. [Miejsce posiedzenia] 505 Art. 1186. [Wezwanie na arbitraż] 505 Art. 1187. [Język postępowania] 508 Art. 1188. [Pozew i odpowiedź na pozew] 509 Art. 1189. [Rozprawa; doręczanie pism drugiej stronie] 511 Art. 1190. [Sposoby zakończenia postępowania] 512 Art. 1191. [Dowody; zakaz stosowania środków przymusu] 514 Art. 1192. [Pomoc sądowa] 517 Art. 1193. [Zarzut naruszenia przepisów] 518 TYTUŁ VI. Wyrok sądu polubownego i zakończenie postępowania 519 Art. 1194. [Prawo właściwe, ogólne zasady prawa, zasady słuszności] 519 Art. 1195. [Wydanie orzeczenia; zdanie odrębne] 523 Art. 1196. [Ugoda] 526 Art. 1197. [Forma i treść wyroku] 529 Art. 1198. [Umorzenie postępowania] 533 Art. 1199. [Koniec obowiązków arbitrów] 535 Art. 1200. [Sprostowanie i wykładnia wyroku] 535 Art. 1201. [Sprostowanie z urzędu wyroku] 537 Art. 1202. [Uzupełnienie wyroku] 537 Art. 1203. [Przedłużenie terminu] 538 Art. 1204. [Złożenie akt i oryginału wyroku w sądzie] 539 TYTUŁ VII. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego 540 Art. 1205. [Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego] 540 Art. 1206. [Podstawy skargi] 544 Art. 1207. [Odpowiednie stosowanie] 551 Art. 1208. [Termin wniesienia skargi. Skarga kasacyjna] 554 Art. 1209. [Podjęcie postępowania przez sąd polubowny] 556 Art. 1210. [Wstrzymanie wykonania wyroku] 559 Art. 1211. [Uchylenie wyroku] 560 TYTUŁ VIII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej 561 Art. 1212. [Moc prawna wyroku] 561 Art. 1213. [Wniosek o uznanie lub stwierdzenie wykonalności] 563 Art. 12131. [Wyrok sądu polubownego lub ugoda przed nim zawarta] 564 Art. 1214. [Orzeczenie w przedmiocie uznania lub stwierdzenia wykonalności] 566 Art. 1215. [Wyrok lub ugoda zawarta za granicą] 570 Art. 1216. [Odroczenie] 575 Art. 1217. [Skutek prawomocnego oddalenia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego] 577 Skorowidz rzeczowy 579