Demograficzne uwarunkowania rozwoju społecznego. SE 98
Związków polityki społecznej z demografią nie trzeba uzasadniać, bowiem od liczebności populacji i natężenia określonych procesów demograficznych zależy skala potrzeb społecznych. Polityka społeczna odpowiada na te potrzeby, a socjologia, jako pokrewna nauka społeczna, wyjaśnia zachowania zbiorowości i precyzuje wynikające z tych zachowań potrzeby. Mamy zatem pewien obszar współzależności, który można określić tytułowym sformułowaniem demograficznych uwarunkowań rozwoju społecznego.
W tym obszarze zainteresowań zgromadzono prace naukowe, które można podzielić na pięć rozdziałów. Po pierwsze, są tu opracowania wpisujące się w dyskusję o znaczeniu przemian ludnościowych dla polityki społecznej. Wspomniany związek demografii z socjologią to drugi rozdział książki. W trzeciej części nawiązano do teorii demografii i ważnych z punktu widzenia społecznego problemów płodności i funkcjonowania rodzin. Rozdział czwarty, najobszerniejszy, jest odpowiedzią środowiska demografów na najnowsze przemiany demograficzne. Tym szczególnym w ostatnich latach procesem jest mobilność zasobów pracy, i wokół problemów migracji koncentrują się zebrane tu prace. Na zakończenie, w rozdziale piątym przedstawiono niektóre zagadnienia wynikające z procesu starzenia się populacji, drugiego istotnego nowego problemu w polskiej demografii w okresie transformacji.
„Studia Ekonomiczne” nr 98 – Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
WSTĘP 9
DEMOGRAFIA A POLITYKA SPOŁECZNA 11
Andrzej Rączaszek: ANALIZA PORÓWNAWCZA ELEMENTÓW STRUKTURY DEMOGRAFICZNEJ LUDNOŚCI W WYBRANYCH KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ – WYZWANIE DLA POLITYKI SPOŁECZNEJ 13
Summary 22
Zofia Szweda-Lewandowska: POMOC INSTYTUCJONALNA W PERSPEKTYWIE STARZENIA SIĘ POPULACJI 23
Summary 31
Anna Sączewska-Piotrowska: PROBLEM TRWAŁOŚCI UBÓSTWA W POLSCE 33
Summary 42
Grażyna Magnuszewska-Otulak: PRZEMIANY LUDNOŚCIOWE – WYZWANIA DLA SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA 43
Summary 54
Arkadiusz Przybyłka: ŚWIADCZENIA RODZINNE W POLSCE 55
Summary 73
Dariusz Rajchel: BEZDOMNOŚĆ I JEJ STRUKTURA W LATACH 2005-2009 NA PRZYKŁADZIE MIASTA OPOLA 75
Summary 98
DEMOGRAFIA A SOCJOLOGIA 99
Dorota Raczkiewicz: PRORODZINNE ASPEKTY SIECI SPOŁECZNYCH MŁODYCH POLEK 101
Summary 128
Edyta Jurczak-Pejko: ROZWODY W POLSCE 129
Summary 141
Marta Hozer-Koćmiel: DEMOGRAFICZNE UWARUNKOWANIA ZMIAN ALOKACJI CZASU KOBIET W OKRESIE TRANSFORMACJI 143
Summary 150
Grzegorz Węgrzyn: NARODOWOŚĆ ŚLĄSKA – BYT IDEALNY CZY REALNY? 151
Summary 161
Anna Sowińska: SAMOBÓJSTWO JAKO KONSEKWENCJA NISKIEJ JAKOŚCI ŻYCIA W SYTUACJI BEZROBOCIA 163
Summary 173
TEORIE REPRODUKCJI, PŁODNOŚĆ I RODZINA 179
Jerzy T. Kowaleski: REPRODUKCJA LUDNOŚCI NA OBSZARACH WIEJSKICH W POLSCE W OKRESIE PRZEMIAN USTROJOWYCH 181
Summary 196
Milena Lange: INSTYTUCJONALNE FORMY OPIEKI NAD DZIECKIEM W POLSCE PO ROKU 1990 197
Summary 203
Małgorzata Pawlus: PŁODNOŚĆ A FEMINIZM 205
Summary 214
Sławomir Kurek: PRZEMIANY DEMOGRAFICZNE W POLSCE W ŚWIETLE TEORII DRUGIEGO PRZEJŚCIA DEMOGRAFICZNEGO W UJĘCIU PRZESTRZENNYM 217
Summary 230
Anna Majdzińska: CZY ISTNIEJE PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE ZAAWANSOWANIA DRUGIEGO PRZEJŚCIA DEMOGRAFICZNEGO W POLSCE? 231
Summary 240
MIGRACJE I MNIEJSZOŚCI NARODOWE W POLSCE 241
Zbigniew Długosz: WYBRANE PRZESTRZENNE ASPEKTY TRWAŁYCH MIGRACJI ZAGRANICZNYCH LUDNOŚCI W POLSCE W OKRESIE TRANSFORMACJI 243
Summary 257
Joanna Machnis: MIGRACJE ZAROBKOWE MŁODZIEŻY AKADEMICKIEJ WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO- MAZURSKIEGO 259
Summary 270
Diana Rokita-Poskart: ZRÓŻNICOWANIA SPOŁECZNO-EKONOMICZNE WE WSIACH „MIGRUJĄCYCH” I „NIEMIGRUJĄCYCH” (ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ, POZIOMU ŻYCIA, ZATRUDNIENIA I BEZROBOCIA ORAZ AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ MIESZKAŃCÓW) 271
Summary 280
Marta Rostropowicz-Miśko: MIGRACJE ZAGRANICZNE A SYTUACJA DEMOGRAFICZNA ŚLĄSKA OPOLSKIEGO W LATACH 1989-2008 281
Summary 288
Magdalena Wilk: DEMOGRAFICZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU EDUKACJI MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W POLSCE 289
Summary 297
Grażyna Trzpiot, Anna Pysik: DETERMINANTY ZACHOWAŃ PROEMIGRACYJNYCH POLAKÓW 299
Summary 309
Roman Kisiel, Lucyna Szczebiot-Knoblauch, Katarzyna Satkiewicz: MNIEJSZOŚCI NARODOWE W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ 311
Summary 319
Witold Śmigielski: ZAMIARY EMIGRACYJNE ŁÓDZKIEJ MŁODZIEŻY AKADEMICKIEJ W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ ANKIETOWYCH 321
Summary 329
STARZENIE SIĘ LUDNOŚCI I UMIERALNOŚĆ – WSPÓŁCZESNE PROBLEMY 331
Marek Niezabitowski: STAROŚĆ W ŚRODOWISKU ZAMIESZKANIA. ANALIZA WYBRANYCH ASPEKTÓW SPOŁECZNYCH W RAMACH PROJEKTU ZAMAWIANEGO POLSENIOR 333
Summary 349
Ivan Šotkovský: AGEING PROCESS IN CZECH COHESION REGIONS AFTER 1990 351
Streszczenie 361
Marek Tkaczuk: TRZECI SEKTOR W WARUNKACH STARZENIA SIĘ POLSKIEGO SPOŁECZEŃSTWA 363
Summary 376
Sabina Czopko: WPŁYW CAŁOŻYCIOWEJ EDUKACJI NA JAKOŚĆ ŻYCIA OSÓB STARSZYCH 379
Summary 385