Wolność zrzeszania się w związkach zawodowych
Wolność zrzeszania się w związkach zawodowych stanowi jedno z podstawowych praw człowieka o charakterze wolnościowym.
Książka zawiera szczegółowe omówienie problematyki wolności zrzeszania się w związkach zawodowych, począwszy od określenia jej charakteru prawnego, poprzez wyczerpującą analizę funkcjonowania tejże wolności w wymiarze międzynarodowym, jak i w ramach krajowego porządku prawnego. Rzeczywisty zakres tej wolności wyznaczony jest postanowieniami statutów związków zawodowych, stąd istotnym elementem opracowania jest wnikliwa interpretacja ich zapisów w kontekście podstaw funkcjonowania wolności w praktyce. Autorka przedstawia zagadnienie wolności zrzeszania się w związkach zawodowych na tle sytuacji osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, w ramach stosunku cywilnoprawnego oraz administracyjnoprawnego. Stara się udzielić odpowiedzi na pytanie, w jakim zakresie wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, zagwarantowana na gruncie prawa krajowego, nie realizuje zobowiązań podjętych na arenie prawa międzynarodowego.
Adresaci:
Publikacja przeznaczona jest zarówno dla przedstawicieli nauki, jak i dla praktyków, w szczególności członków i działaczy związkowych, pracodawców oraz specjalistów HR.
Wykaz skrótów | str. 9
Wstęp | str. 13
Rozdział I
Aspekt terminologiczny | str. 15
1. Wolność zrzeszania się a wolność związkowa | str. 15
2. Prawa koalicji | str. 23
3. Zasada legalizmu | str. 25
Rozdział II
Charakter prawny wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 32
Rozdział III
Wolność zrzeszania się w aktach prawa międzynarodowego | str. 39
1. Uwagi ogólne | str. 39
2. Traktat wersalski | str. 40
3. Akty prawne ONZ | str. 42
3.1. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka | str. 42
3.2. Traktaty ONZ | str. 44
4. Międzynarodowa Organizacja Pracy | str. 62
4.1. Uwagi ogólne | str. 62
4.2. Pozytywny wymiar wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 66
4.3. Negatywny aspekt wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 77
5. Akty prawne Rady Europy | str. 79
5.1 Pozytywny aspekt wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 83
5.2. Negatywny aspekt wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 90
6. Akty prawne UE | str. 94
Rozdział IV
Wolność zrzeszania się w Konstytucji RP | str. 102
1. Zasada pluralizmu związkowego w kontekście swobody tworzenia związków zawodowych | str. 109
2. Ograniczenia sfery wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 114
2.1. Sędziowie | str. 115
2.2. Najwyższa Izba Kontroli | str. 121
2.3. Rzecznik Praw Obywatelskich | str. 125
2.4. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji | str. 126
2.5. Prezes Narodowego Banku Polskiego | str. 127
2.6. Stany nadzwyczajne | str. 129
Rozdział V
Ustawowy wymiar wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 131
1. Pełny i ograniczony zakres wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 141
2. Pracownicze stosunki zatrudnienia | str. 150
2.1. Uwagi ogólne | str. 150
2.2. Nietypowe stosunki zatrudnienia | str. 150
2.3. Pozaumowne stosunki pracy | str. 154
2.4. Służba zastępcza | str. 165
3. Administracyjnoprawne stosunki zatrudnienia | str. 167
3.1. Żołnierze zawodowi | str. 170
3.2. Straż Graniczna | str. 172
3.3. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencja Wywiadu | str. 173
3.4. Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego | str. 174
3.5. Biuro Ochrony Rządu | str. 174
3.6. Funkcjonariusze policji | str. 175
3.7. Funkcjonariusze służby celnej | str. 177
3.8. Strażacy Państwowej Straży Pożarnej | str. 179
3.9. Centralne Biuro Antykorupcyjne | str. 181
3.10.Służba Więzienna | str. 182
4. Cywilnoprawne stosunki zatrudnienia | str. 182
4.1. Uwagi ogólne | str. 182
4.2. Umowa zlecenie | str. 184
4.3. Inne umowy o świadczenie usług | str. 185
4.4. Umowa o dzieło | str. 187
4.5. Umowa agencyjna | str. 188
4.6. Umowa o pracę nakładczą | str. 189
5. Stosunki zatrudnienia sui generis | str. 190
5.1. Sportowoprawne stosunki zatrudnienia | str. 190
5.2. Naukowoprawne stosunki zatrudnienia | str. 193
5.3. Ustrojowoprawne stosunki zatrudnienia | str. 194
5.4. Społecznoprawne stosunki zatrudnienia | str. 196
5.5. Samozatrudnienie | str. 198
5.6. Penalnoprawne stosunki zatrudnienia | str. 200
6. Pozostałe podstawy korzystania ze sfery wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 202
6.1. Emerytura i renta | str. 202
6.2. Status bezrobotnego | str. 203
7. Negatywny aspekt wolności zrzeszania się w ujęciu indywidualnym | str. 204
8. Negatywny aspekt wolności zrzeszania się w ujęciu zbiorowym | str. 209
Rozdział VI
Charakter prawny statutu związku zawodowego | str. 217
1. Zdolność prawna do wstępowania do związków zawodowych i występowania z tych organizacji | str. 228
2. Wady oświadczenia woli | str. 234
Rozdział VII
Obligacyjny wymiar wolności zrzeszania się w związkach zawodowych | str. 237
1. Uwagi ogólne | str. 237
2. Aspekt pozytywny wolności zrzeszania się w związkach zawodowych w sferze podmiotowej - ujęcie indywidualne | str. 237
3. Aspekt negatywny wolności zrzeszania się w związkach zawodowych - ujęcie indywidualne | str. 260
4. Aspekt negatywny wolności zrzeszania się w związkach zawodowych - ujęcie zbiorowe | str. 266
Rozdział VIII
Rejestracja związków zawodowych | str. 269
1. Modele rejestracji | str. 269
2. Funkcje rejestracji | str. 276
3. Charakter prawny rejestracji związku zawodowego | str. 278
Podsumowanie | str. 287
Bibliografia | str. 293