Prezentowana książka została poświęcona zjawisku kultury pamięci elity władzy miasta Krakowa w okresie średniowiecza i czasów nowożytnych (do końca XVIII wieku). Autor koncentruje się przede wszystkim na funkcjonowaniu miejskich „wehikułów pamięci” – a więc praktyk politycznych zaangażowanych w wytwarzanie, kształtowanie i instytucjonalizację oficjalnej pamięci miasta, której podstawowym nośnikiem były przywileje strzeżone na ratuszu. Owa swoista polityka pamięci władz miasta Krakowa służyła przede wszystkim legitymizacji samorządowego ładu prawno-ustrojowego. Ośrodkiem koordynującym pracę krakowskich „wehikułów pamięci” była kancelaria działająca u boku rady miejskiej.
******
Vehicles of Memory: The Past and Power in Old Kraków (Until the End of the 18th Century)
The book is devoted to the
culture of memory of the political elites of Kraków in the middle ages and early modern times (until the end of 18th century). The author concentrates on the workings of the city’s “vehicles of memory”: political practices aimed at the making, shaping and institutionalizing of the official memory of the city, whose chief medium were copies of privileges guarded in the city hall. This sui generis politics of memory on the part of Kraków authorities served above all to legitimize the autonomy of the city’s legal and political system. The centre coordinating the work of Kraków’s “vehicles of memory” was the chancellery run by the city council.
Wprowadzenie 7 Rozdział I. Strażnica przeszłości. Ratusz w strategiach pamięci 14 I.1. Pamiętna scena przed ratuszem (1425 r.) 14 I.2. Skarbiec, kancelaria i Izba Pańska 26 I.3. Rynek. Publiczne spektakle pamięci 41 Rozdział II. Przeszłość w rytuale. Katalogi rajców krakowskich 52 II.1. Rekonesans źródłowo-porównawczy 52 II.2. Na tropie zaginionego katalogu z XVI w. 63 II.3. Domniemany średniowieczny wzorzec 75 II.4. W gąszczu kontynuacji i amplifikacji 87 Rozdział III. Damnatio memoriae. Brzemię buntu wójta Alberta 105 III.1. Zbrodnia i kara, pamięć i zapomnienie 105 III.2. Tradycje popularne i więzi narodowe 121 III.3. Przekaz ustny w epickim sztafażu 135 III.4. Mieszczanie wobec hańby przodków 148 Rozdział IV. Fabrykowanie tradycji. Miejskie legendy herbowe 159 IV.1. Legenda o nobilitowaniu krakowian 159 IV.2. Od Leszka Czarnego do Krak(us)a 176 IV.3. Rodowód szlachecki rady miejskiej 193 Konkluzje: w stronę syntezy 208 Wykaz skrótów 213 Bibliografia 214 Abstract 253 Indeks osobowy 255