Wykaz skrótów............................................................................................. 7
Wykaz schematów ...................................................................................... 8
Wstęp ............................................................................................... 10
Rozdział 1. Stanowienie prawa podatkowego.......................................... 13
1.1. Czym jest stanowienie prawa podatkowego?........................ 13
1.2. Czym jest prawo podatkowe?............................................... 14
1.3. Dwa przeciwstawne sposoby pojmowania stanowionego prawa podatkowego............................................................... 19
1.4. Kształtowanie treści materialnej prawa podatkowego – problemy podstawowe........ 25
1.5. Empiryczne zasady legislacji podatkowej – próba syntezy.. 35
1.6. Dobra wiara w procesie tworzenia treści przepisów prawa podatkowego..................42
1.7. „Inwestycje legislacyjne” w materialnym prawie podatkowym, czyli stanowienie prawa w złej wierze........................ 50
1.8. Tworzenie treści przepisów prawa podatkowego – w stronę racjonalnego modelu............................................................. 55
1.9. Od czego zależy wzrost albo spadek efektywności fiskalnej prawa podatkowego?............................................................. 61
1.10. Pięć podstawowych postulatywnych zasad rządzących tworzeniem prawa podatkowego................................................. 68
1.11. Charakterystyka ewolucji materialnego prawa podatkowego minionego dwudziestolecia – najistotniejsze cechy.............. 74
1.12. Legalizm procesu tworzenia treści przepisów prawa podatkowego....................... 82
1.13. Czy współczesny ustrój daje szansę tworzenia dobrego prawa podatkowego?....... 89
1.14. Przepisy przejściowe w materialnym prawie podatkowym.. 108
1.15. Konkluzje.............................................................................. 113
Rozdział 2. Istotne elementy normatywnej konstrukcji podatku............. 115
2.1. Normatywne elementy konstrukcji podatku......................... 115
2.2. Swoista podmiotowość prawno-podatkowa w podatkach pośrednich.................. 117
2.3. Przedmiot opodatkowania jako normatywny element konstrukcji podatku...........124
2.4. Subiektywna teoria przedmiotu opodatkowania................... 127
2.5. Podstawa opodatkowania – problemy sporne....................... 129
2.6. Stawki podatkowe jako normatywny element konstrukcji podatku...................... 132
2.7. Warunki płatności zobowiązania podatkowego jako element konstrukcji podatku... 134
2.8. Zobowiązanie podatkowe – istota......................................... 135
2.9. Ulgi podatkowe jako normatywny element konstrukcji podatku........................... 137
2.10. Zwrot podatku jako fakultatywny element konstrukcji podatku........................................................................................... 139
2.11. Księgi (ewidencje) podatnika jako fakultatywny element konstrukcji podatku......141
2.12. Miejsce podmiotowej sukcesji praw i obowiązków w materialnym prawie podatkowym........ 143
2.13. Deklaracje podatkowe – problemy podstawowe................... 144
Rozdział 3. Interpretacja prawa podatkowego......................................... 149
3.1. Czym jest interpretacja przepisów prawa podatkowego?..... 149
3.2. Pluralizm interpretacyjny – istota problemu......................... 151
3.3. Dogmatyka przepisów materialnego prawa podatkowego.... 154
3.4. Urzędowa interpretacja przepisów prawa podatkowego a poglądy prawne podmiotów prawa podatkowego i judykatury. 157
3.5. Proces interpretacji przepisów prawa podatkowego............. 169
3.6. Zasada analogii w wykładni prawa podatkowego................. 171
3.7. Podmioty prawa podatkowego nie powinny być represjonowane za brak umiejętności przewidywania przyszłych poglądów prawnych judykatury na temat przepisów podatkowych.................................................................................. 172
3.8. Sola scriptura – przeciwieństwo subiektywnej teorii interpretacji przepisów prawa podatkowego................................ 183
3.9. Sądowa interpretacja przepisów prawa podatkowego.......... 187
3.10. Etyka obywatelska w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego.........195
3.11. Konkluzje.............................................................................. 199
Rozdział 4. Stosowanie prawa podatkowego........................................... 201
4.1. Problemy pojęciowe.............................................................. 201
4.2. Podmioty stosujące prawo podatkowe.................................. 204
4.3. Bezpośrednie stosowanie przepisów prawa UE.................... 217
4.4. Wsteczne stosowanie prawa podatkowego – pojemny wyjątek od zasady............. 219
4.5. Nadużycie prawa podatkowego............................................ 220
4.6. Unikanie opodatkowania w procesie stosowania prawa podatkowego.................. 221
4.7. Stosowanie prawa podatkowego będące schematem podatkowym....................... 224
4.8. Czy „agresywne planowanie podatkowe” jest stosowaniem prawa podatkowego?... 227
4.9. Zasada dyskontynuacji części szczegółowej materialnego prawa podatkowego .............................................................. 229
4.10. Bezprawność prawnopodatkowa........................................... 231
4.11. Trzy odmienne postawy podmiotów stosujących prawo podatkowe (albo go niestosujących) ........................................ 235
4.12. Sądowe stosowanie prawa podatkowego, czyli skutki „kurateli” sądów nad „nieudolnym” (jakoby) prawodawcą podatkowym.......................................................................... 236
4.13. Czy podatnicy masowo, a przede wszystkim świadomie uczestniczyli w oszustwach podatkowych?.......................... 244
4.14. Stosowanie prawa podatkowego w świetle pojęcia „dobrej wiary” oraz kryterium „dochowania należytej staranności”. 249
4.15. Konkluzje.............................................................................. 252
Podsumowanie – pięć wadliwych (błędnych) założeń dotyczących współczesnego prawa podatkowego...................................................................... 255
Bibliografia ............................................................................................... 259
Akty prawne ............................................................................................... 268
Orzecznictwo sądów administracyjnych...................................................... 269
Orzecznictwo TK......................................................................................... 269
Orzecznictwo TSUE.................................................................................... 271
Inne dokumenty........................................................................................... 273