Niewątpliwie wartością pracy jest nowe podejście do tematu, jakim są migracje zarobkowe w kontekście tworzących się w ten sposób rodzin transnarodowych. Autor konsekwentnie prowadzi wywód o zróżnicowaniu przyczyn zjawiska i zmianach społeczeństwa. Wskazuje na proces wewnętrznie ulegający przeobrażeniom. Dokumentuje tezę o naznaczaniu migrantów-rodziców i wskazuje głębsze przyczyny takich stanowisk. Ta socjologiczna analiza przynosi wiedzę płynącą z różnych perspektyw badawczych, chociaż Autor nie opowiada się za którąś z nich jako przewodnią, raczej opisuje podejścia, czy wyciąga z nich to co jest najistotniejsze w odniesieniu do podjętego tematu. (…) praca znajdzie z pewnością odbiorców, zapełni lukę czy chociażby rozszerzy zakres wiedzy dotyczącej migracji zarobkowej podejmowanej przez jednostki obciążone rodziną – tworzące model rodziny transnarodowej, model jednak zróżnicowany wewnętrznie.
(z recenzji prof. dr hab. Anny Kwak)
Bartłomiej Walczak, socjolog. Pracuje na Uniwersytecie Warszawskim i Södertörn University. Autor ponad sześćdziesięciu publikacji naukowych, m.in. wielu artykułów zamieszczonych w polskich i międzynarodowych czasopismach, książki Antropolog jako Inny. Od pierwszych badań terenowych do wyzwań ponowoczesnej antropologii (2009) oraz licznych ekspertyz i badań.
Wprowadzenie. Trudne historie – rodzina, migracja i kultura 9 Przebieg badań własnych i dobór próby 17 Część I Kluczowe pojęcia Rozdział 1. Co to jest rodzina transnarodowa? 25 1.1. Transnarodowość i globalizacja a studia nad rodziną 37 Rozdział 2. Kultura migracji 41 2.1. Tworzenie i odtwarzanie kultury migracji 43 2.2. Rola kultur migracji w kształtowaniu strategii migracyjnych 46 2.3. Mit migracyjny 48 Rozdział 3. Migracje 51 3.1. Typologie migracji 51 3.2. Zmiany skali i strategii migracyjnych 54 3.3. Skala migracji rodzicielskich 58 3.4. Strategie migracyjne 63 Część II Konteksty tworzenia się rodzin transnarodowych Wstęp 73 Rozdział 1. Rodzina, płeć kulturowa i role rodzicielskie 76 1.1. Struktura rodziny 77 1.2. Faza rozwoju rodziny i struktura gospodarstwa domowego 80 1.3. Kulturowe role płciowe 86 1.4. Rodzina transnarodowa jako problem społeczny 97 Rozdział 2. Państwo narodowe: tworzenie instytucjonalnych ram dla kultury migracji 121 2.1. Kraj wysyłający 122 2.2. Kraj przyjmujący 127 Rozdział 3. Technologia jako mediator w procesie reprodukcji kultury migracji 131 Rozdział 4. Rynek pracy i sytuacja ekonomiczna rodziny 138 Rozdział 5. Alokacja klasowa 146 Rozdział 6. Zmiana rezerwuarów migracyjnych a wykształcanie kultury migracji 153 Część III Konsekwencje migracji rodzicielskich Rozdział 1. Perspektywy teoretyczne 163 Rozdział 2. Perspektywa dzieci 167 2.1. Edukacja 173 2.2. Zmiany w dyscyplinie szkolnej 183 2.3. Zachowania ryzykowne: używanie nikotyny, alkoholu i narkotyków 185 2.4. Reprodukcja kultury migracji: model mentalny „eurosieroty” 190 2.5. Dom i czas wolny 193 Rozdział 3. Niemobilni dorośli 196 3.1. Opieka 196 3.2. Więzi 208 Rozdział 4. Perspektywa rodzica-migranta 219 4.1. Postrzeganie postaw rodzicielskich przez dzieci z rodzin transnarodowych 223 4.2. Reintegracja migranta 225 Rozdział 5. Transmisja kultury migracyjnej 228 Zakończenie 236 Bibliografia 243 Aneks 269 Indeks osób 277