Przegląd Socjologiczny t. 59 z. 4/2010
Od Redakcji (fragment) Tematem organizującym treść artykułów tego zeszytu Przeglądu Socjologicznego jest szeroko pojmowana problematyka wsparcia społecznego. Świadczenie i otrzymywanie wsparcia w ramach kontaktów społecznych przebiega w określonej przestrzeni społecznej, a jeśli dotyczy podstaw bytowych w przestrzeni socjalnej. W ostatnich latach wskutek obserwowanego kryzysu zabezpieczających funkcji dwóch podstawowych struktur społecznych: rodziny i państwa oraz postępującej indywidualizacji życia i pauperyzacji znaczących grup społecznych, zachowania pomocowe, poprzez które członkowie społeczeństwa zaspokajają bardziej lub mniej podstawowe potrzeby, zyskują na znaczeniu. Studia podejmowane w ramach socjologii, gerontologii, polityki, pedagogiki społecznej, a także ekonomii ujawniają różne kierunki ich refleksji, dylematy badawcze i sposoby analizy problemu: wzorów i determinant zachowań pomocowych. Składające się na niniejszy tom artykuły dotyczą teoretycznych i empirycznych aspektów współczesnych studiów nad sieciami społecznymi, których treścią jest oferowanie lub świadczenie pomocy jednostkom w ramach ich różnych bezpośrednich kontaktów oraz w ramach struktur o zróżnicowanym poziomie ich zorganizowania, o różnym zasięgu przestrzennym. Rozważania podjęte w tym tomie cechuje pluralizm problemów badawczych, sposobów ich konceptualizacji, prezentacji, zastosowanych przez autorów podejść metodologicznych oraz zbiorowości społecznych, których potrzeby i dostęp do wsparcia uczyniono przedmiotem analizy. Wśród zbiorowości badanych są nie tylko grupy i kategorie społeczne powszechnie uznane jako doświadczające wielorakich deficytów i wymagające pomocy (żyjący w biedzie, osoby w podeszłym wieku), ale także środowiska, które wykazują tendencje do samoorganizowania się (np. środowiska lokalneosiedli, stowarzyszenia migrantów).
Spis treści
Od redakcji ................................................................................................................................. 7
ART YKUŁY
Krzysztof P i ą t e k – Przestrzeń socjalna – w poszukiwaniu istoty i specyfiki ....................... 11
Kazimiera W ó d z, Krystyna F a l i s z e k, Barbara K o w a l c z y k, Ewa L e ś n i a k - B e r e k,
Witold M a n d r y s z – Programy Aktywności Lokalnej jako instrument aktywizacji
środowiska lokalnego w rozwiązywaniu problemów mieszkańców .................................. 29
Marek N i e z a b i t o w s k i – Relacje sąsiedzkie i wsparcie społeczne osób starszych
w środowisku zamieszkania ................................................................................................ 61
Anita B a s i ń s k a, Piotr M a t c z a k – Wolontariat jako narzędzie budowy kapitału
społecznego w świetle badań nad wolontariatem akcyjnym w trzech
polskich miastach ................................................................................................................ 83
Magdalena Ł u k a s i u k – Współczesne mieszkanie migracyjne w kontekście
teorii wsparcia społecznego .............................................................................................. 103
Sławomir P a r t y c k i, Kamil F i l i p e k – Transformacja sieciowa funkcji
państwa polskiego ............................................................................................................. 125
R ECENZJA
Katarzyna Ślebarska, Wsparcie społeczne a zaradność człowieka w sytuacji bezrobocia.
Studium konfrontatywne, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2010,
– rec. Iwona K u d l i ń s k a ............................................................................................... 145
KRONIKA
Julita P i e ń k o s z, Michał G ł u s z k o w s k i – Hasło ‘socjologia’ w encyklopediach
rosyjskich .......................................................................................................................... 149
Lis t of con ten ts
Articles
Krzysztof P i ą t e k – The social space – in serach of the essence and specificity.......... 27
Kazimiera W ó d z, Krystyna F a l i s z e k, Barbara K o w a l c z y k, Ewa L e ś n i a k - B e r e k,
Witold M a n d r y s z – Local Activity Programs as an instrument of community
organizing for problem solving ........................................................................................... 60