"Jeśli można mówić o modach w filozofii, to niewątpliwie jedną z aktualnie panujących jest moda na dyskusje wokół naturalizmu. Pojęcie to przy tym pojawia się w różnych kontekstach i przy różnych problemach filozoficznych, wprowadzając (jak to zwykle w filozofii) nieco zamieszania. Nie zawsze przy tym dyskusjom wokół naturalizmu wydają się towarzyszyć rzeczywiste problemy ontologiczne czy epistemologiczne, stąd uzasadnione jest twierdzenie o pewnej, dominującej modzie w tym względzie. Omawiając problem naturalizacji prawa i jego granic, można by w zasadzie ograniczyć się do kwestii związanych z filozofią moralną, przyjmując, że prawo, składające się ze zdań normatywnych, wpisuje się w tę gałąź filozofii".
fragment publikacji
Rozdział I Naturalizm i antynaturalizm w normatywności | str. 7 1. Pojęcie naturalizmu | str. 7 2. Problem ontologiczny | str. 10 2.1. Wprowadzenie | str. 10 2.2. Starożytny monizm | str. 12 2.3. Dualizm Hume'a i Moore'a | str. 13 2.4. Krytyka dualizmu | str. 18 2.5. Naturalistyczny monizm | str. 20 2.6. Naturalizacja prawa według Leitera/Quine'a | str. 24 2.7. Redukcjonizm odwrotny | str. 31 3. Problem normatywny | str. 37 Rozdział II Konsekwencje naturalizmu. Wybrane programy interpretowania i badania prawa jako zjawiska społecznego | str. 41 1. Amerykański realizm prawny | str. 41 1.1. Model psychologiczny | str. 46 1.2. Model genetyczno-historyczny | str. 56 1.3. Model socjologiczny | str. 63 1.4. Model instytucjonalno-eksperymentalny | str. 68 1.5. Problemy realistów z naturalizacją prawa | str. 82 1.6. Kontynuatorzy amerykańskiego realizmu | str. 88 1.6.1. Renesans empirycznych badań nad instytucjami prawnymi | str. 93 1.6.2. Eksperymentalna jurysprudencja | str. 95 2. Prawo i ekonomia | str. 100 2.1. Prekursorzy | str. 100 2.2. Podstawowe tezy ekonomicznej analizy prawa (EAP) i model naturalizacji | str. 102 2.3. Problemy z efektywnością ekonomiczna | str. 108 (1) Efektywność ekonomiczna jako maksymalizacja dobrobytu społecznego | str. 113 (2) Efektywność ekonomiczna w sensie Pareto | str. 114 (3) Efektywność ekonomiczna w sensie Kaldora - Hicksa | str. 115 (4) Efektywność ekonomiczna w ujęciu analizy marginalnej | str. 115 (5) Międzyosobowe porównania użyteczności | str. 116 (6) Problem obliczalności funkcji dobrobytu | str. 119 (7) Problem nieusuwalności deontologicznych sadów moralnych | str. 123 Rozdział III Granice naturalizacji prawa - granice wyjaśnienia naukowego w naukach spolecznych | str. 129 1. Problemy programów naturalizacji prawa | str. 129 2. Granice naturalizacji sensu largo - problem środków, czyli niedoskonałej wiedzy | str. 132 2.1. Refleksyjność | str. 133 2.2. Multiprzyczynowość | str. 137 2.3. Złożoność | str. 148 2.4. (Nie)przypadkowość hipotez | str. 150 2.5. (Nie)obiektywność | str. 157 3. Granice naturalizacji - problem celu oraz problem ontologiczny raz jeszcze | str. 168 3.1. Ewolucyjne koncepcje prawa | str. 170 3.2. Ewolucyjna teoria prawa a problem normatywny | str. 179 3.3. Ewolucyjny mechanizm kształtowania się reguł | str. 184 3.4. Ewolucyjna ontologia prawa. Próba syntezy | str. 193 3.5. Potrójna nierozstrzygalność problemu normatywnego | str. 198 Bibliografia | str. 205