Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej

Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej

Książka stanowi bardzo interesującą i nowatorską w polskich warunkach propozycję wykorzystania etnografii wizualnej w badaniach ewaluacyjnych – szczególne w autoewaluacji. Autorka wychodzi naprzeciw potrzebom praktyków poszukujących nowych rozwiązań odnośnie do ewaluacji własnej pracy. Istniejące w Polsce regulacje prawne rodzą pokusę upowszechniania się praktyk typowych dla ewaluacji biurokratycznej. Prowadzi się je tylko dlatego, że istnieje nakaz prawa. Rzadko kiedy prowadzone ewaluacje „wewnętrzne” spełniają nawet elementarne wymogi metodologiczne. Od badań ewaluacyjnych oczekuje się danych do samooceny i potwierdzenia tego wszystkiego, co i tak już wiadomo.
Proponowana przez J. Nowotniak fotoewaluacja znosi wspomniane ograniczenia. Jej walorem jest akcentowanie, że – szczególnie w autoewaluacji – ważne jest, by dostarczała ona danych do podejmowania decyzji skierowanych na projakościową zmianę (ewaluacja rozwojowa) oraz generowała wiedzę o własnej pracy i jej uwarunkowaniach (ewaluacja poznawcza).
Przedstawiona w tej części książki propozycja jest bardzo dobrze ugruntowana zarówno w teorii, jak i w metodologii badań. Sięgający po nią nauczyciele siłą rzeczy ulokują siebie w roli badaczy własnej praktyki.
Z recenzji dr. hab. Henryka Mizerka, prof. UWM


Intencją Autora było wskazanie potencjału etnografii wizualnej, w mniejszym stopniu zaś ewentualnych pułapek metodologicznych czyhających na badacza sięgającego po materiały wizualne, choć i o tym uważny Czytelnik znajdzie niejedną uwagę. Ograniczyłam krytyczne komentarze w przekonaniu, że niewiele jest w Polsce prób wykorzystywania badań etnograficznych w naukach o wychowaniu, a krytyczne uwagi raczej uprawomocnią model badania kultury szkoły zza biurka, niż zachęcą do ich weryfikacji.
Opisane w tej pracy projekty badawcze mogą się stać pomocne w odpowiedzi na pytanie, kiedy wykorzystywać etnografię wizualną. Mam też nadzieję, że pozwolą lepiej zrozumieć procedury gromadzenia danych i ich opracowywania, przyczyniając się do podniesienia popularności badań etnograficznych wśród pedagogów. Materiał zawarty w publikacji ma charakter poglądowy i nie stanowi uniwersalnego modelu badań.