Becoming Transnational Professional to książka o tym, w jaki sposób osoby zajmujące się nauką stają się członkami międzynarodowej społeczności badaczy, jak z lokalnego, wykształconego głównie w jednym systemie edukacyjnym naukowca rodzi się międzynarodowy specjalista funkcjonujący w przestrzeni ponadnarodowej czy ponadpaństwowej. Kariery polskich intelektualistów są podstawą analizy procesu awansu zawodowego przedstawionego w niniejszej książce. Autorka przez wiele lat obserwowała pracę młodych polskich naukowców na czołowych zagranicznych uniwersytetach i w laboratoriach. Przeprowadziła też ponad sto wywiadów z laureatami prestiżowych stypendiów.
Powstała książka nie tylko dla młodych adeptów przygotowujących się do pokonywania kolejnych szczebli kariery akademickiej i naukowej. Przystępny język i liczne cytaty z rozmów z badaczami, jak i opisy wielu różnorodnych sytuacji życiowych sprawiają, iż może ona zainteresować całe środowiska akademickie.
Izabela Wagner jest socjolożką, adiunktem w Zakładzie Socjologii Pracy i Organizacji IS Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistką procesów konstrukcji karier w środowiskach intelektualnych i artystycznych. Po zrealizowaniu wieloletniego badania poświęconego karierom artystycznym (socjalizacji wirtuozów skrzypiec w szczególności) uwieńczonego pracą doktorską zrealizowaną w EHESS (Wyższej Szkole Nauk Społecznych) w Paryżu, skupiła się na analizie karier konstruowanych w środowiskach naukowych. Autorka prowadzi badania etnograficzne w różnych krajach (Francja, Polska, USA i epizodycznie w Niemczech), studiując kariery naukowców pochodzących z całego świata. Dzięki wsparciu Fundacji Kościuszkowskiej w 2010/2011 kontynuowała swe prace w Stanach Zjednoczonych, będąc badaczem wizytującym na Uniwersytecie Harvardzkim w Departamencie Historii Nauki.
Wprowadzenie 7 O konstrukcji książki 14 Wejście w teren, czyli jak przekroczyłam mury pilnie strzeżonej instytucji badawczej 16 Kim jest Transnational Professional – transnarodowy profesjonalista? 19 Rozdział I Socjologiczna kuchnia, czyli metodologia 24 O kulisach tego badania słów kilka, czyli o wątpliwościach na temat „robienia nauki ze swobodnych rozmów i obserwacji” 24 Zamiast wstępu – walidacja uczestnika: list – reakcja na pracę socjologa 26 Każdy teren jest inny – specyfika projektu i wybór metod 31 Strategia badawcza, perspektywa teoretyczna i metody 32 Przedstawienie danych i zachowanie anonimowości 37 Sprawdzanie jakości badania 44 Post scriptum – metodologiczny bias 46 „Moi uczestnicy badania” 50 Rozdział II Czy aby zostać naukowcem, trzeba być prymusem i olimpijczykiem? Droga przedstawicieli polskich elit do nauki 56 Okres przedlicealny 56 Szkoły średnie – licea i technika 58 Studia wyższe 64 Doktorat 73 Motywacja w pracy badacza 82 Podsumowanie – dynamika trajektorii młodych naukowców 85 Rozdział III „Raj na ziemi”, czyli pobyt za granicą 87 Od Far West do obowiązkowego punktu w CV. Decyzja o wyjeździe 87 Noblista czy Harvard? Wybór ośrodka czy wybór mentora: praktyki i strategie stypendystów 89 Wymarzone stypendium czy konieczne doświadczenie pracy w międzynarodowym ośrodku? 102 Sytuacja rodzinna 129 Rozdział IV Powrót i co dalej? 140 Decyzja o powrocie: tu czy tam? 140 Depresja popowrotna 149 Bilans pobytu stypendialnego: socjalizacja z międzynarodowymi standardami pracy 160 Kontynuacja badań po powrocie 177 Pik publikacyjny po powrocie 182 Habilitacja – „naturalny” kolejny etap kariery? 189 Dlaczego Stany Zjednoczone? 196 Podsumowanie – powroty końcem mobilności? 203 Rozdział V Co doskwi era polskim naukowcom? 206 Bolączki i środki łagodzące cierpienia 206 Skandalicznie niskie zarobki 207 Środowisko naukowe w Polsce 213 „Naturalna niekompatybilność”? Praca naukowa a spełnione macierzyństwo 228 Limit wieku 232 Rozdział VI Kariera naukowca i transmobilność 238 Kariery naukowców 239 Pierwszy etap – kształcenie i socjalizacja 239 Specyfika socjalizacji elit – trajektoria stypendystów FNP 244 Mobilność a kariery 246 Rozdział VII Weryfikacje i konkluzje 259 Weryfikacja hipotez roboczych 259 Konkluzja teoretyczna – transmobilność 279 Literatura 289