Wielokryterialne decyzje w przeobrażeniu zarządzania organizacjami w procesie globalizacji
Książka na charakter interdyscyplinarny, przeznaczona jest głównie dla kadry kierowniczej przygotowującej się do zarządzania organizacjami przyszłości, przymuszonych do działania w złożonych, niestabilnych uwarunkowaniach i podejmowania szybkich, wielokryterialnych decyzji.
1 Wprowadzenie 22
2 Kierunki rozwoju procesów myślowych teorii naukowych, organizacji, zarządzania i problemów decyzyjnych 28
2.1 Teorie naukowe a problemy decyzyjne 28
2.2 Kierunki rozwoju teorii organizacji i zarządzania 32
2.3 Pojęcie władzy a problemy decyzyjne 40
2.4 Elementy mądrości i regresu w procesach myślowych 59
3 Wiedza a modelowanie funkcjonowania organizacji i procesów decyzyjnych 68
3.1 Wprowadzenie w problematykę wiedzy 68
3.2 Wpływ wiedzy na modelowanie funkcjonowania organizacji 71
3.3 Problematyka modelowania procedur decyzyjnych 77
3.4 Uwarunkowania modelowania procedur z metodami wielokryterialnych decyzji 81
3.4.1 Bazy procedur (repozytoria) 82
3.4.2 Współudział kierownictwa w modelowaniu 82
3.4.3 Jednoznaczność definicji 83
3.4.4 Niezależność procedur oraz modeli od technik i technologii 83
3.4.5 Przewidywanie zmian 83
3.4.6 Procedury, metody i modele wspólne 83
3.4.7 Postawa i jakość 84
3.4.8 Przeobrażenia mentalnościowe 84
4 Problemy i teorie podejmowania decyzji 86
4.1 Uwarunkowania podejmowania efektywnych decyzji 86
4.2 Teorie podejmowania decyzji 91
4.3 Reguły decydowania 91
4.4 Charakterystyka modeli podejmowania decyzji 93
5 Aparat pojęciowy do budowy modeli informacyjno-decyzyjnych układów działających z wbudowanymi metodami wielokryterialnych decyzji 98
5.1 Wprowadzenie 98
5.2 Elementy klasycznego aparatu pojęciowego 100
5.3 Istota podejścia obiektowego 106
5.4 Rozszerzone pojęcia obiektowe do modelowania w trybie transakcyjnym 112
5.5 Aparat pojęciowy modeli i metod wielokryterialnych decyzji 119
5.5.1 Wprowadzenie w problemy decyzyjne 119
5.5.2 Rola ujednolicenia języka 123
5.5.3 Problem rozbieżności mentalnościowych 124
5.5.4 Podstawowe pojęcia modelowania procesów decyzyjnych 128
5.5.4.1 Etapy rozwiązywania problemów decyzyjnych 130
5.5.5 Pojęcie poszukiwanego dobra, charakterystyka jego cech – atrybutów 131
5.6 Sformalizowany aparat pojęciowy modelu poszukiwania dobra, uwzględniający wiele cech (kryteriów, atrybutów) 135
5.7 Pojęcie pogłębionego wymiaru wartościowo zorientowanego i obiektu w przestrzeniach wielowymiarowych wartościowo zorientowanych 138
5.7.1 Pojęcia wymiarów pochodnych pogłębionego wymiaru wartościowo zorientowanego 145
5.7.1.1 Wymiar normatywny: Lj(nor) 145
5.7.1.2 Wymiar jakości: Lj(Q) 148
5.7.2 Klasy i metaklasy obiektów tworzonych ze zróżnicowanych grup wymiarów – atrybutów 149
5.7.2.1 Struktura atrybutu standardowego 150
5.8 Działania w dyskretnych przestrzeniach wielowymiarowych 153
5.8.1 Metody działań przy ujednolicaniu klas wymiarów 154
5.8.2 Metody działań w odniesieniu do wielkości supremalnych oraz infinialnych 157
6 Charakterystyka rodzin metod wielokryterialnych decyzji 162
6.1 Wprowadzenie 162
6.2 Charakterystyka ogólna rodzin metod wielokryterialnych decyzji 165
6.3 Charakterystyka metod wielokryterialnych decyzji organizacji biznesowych – profitowych 167
6.4 Charakterystyka metod wielokryterialnych decyzji organizacji publicznych – bezprofitowych 168
6.5 Istota rodzin metod wielokryterialnych decyzji 171
7 Metody wielokryterialnych decyzji organizacji biznesowych – profitowych 172
7.1 Istota metody 172
7.2 Metoda wielokryterialnych decyzji z równoprawnymi kryteriami 173
7.3 Metoda wielokryterialnych decyzji z wagami między kryteriami 174
7.4 Metoda wielokryterialnych decyzji z preferencją między kryteriami 175
8 Metody wielokryterialnych decyzji organizacji publicznych (państwowych i samorządowych) 178
8.1 Obszary zastosowań 178
8.2 Sformułowanie problemu decyzyjnego, sformalizowanie i utworzenie bazy danych do działań w odniesieniu do wielkości supremalnych i infinialnych 179
8.3 Istota metod 186
8.4 Metoda wielokryterialnych decyzji z niezależnymi kryteriami wyboru: LAGO-GENERAL 187
8.5 Metoda wielokryterialnych decyzji z wagami między kryteriami: LAGO-WAG 190
8.6 Metoda wielokryterialnych decyzji z preferencją między kryteriami: LAGO-PREFER 193
9 Systemy informacyjne z wielokryterialnymi decyzjami w organizacjach przyszłości 200
9.1 Przesłanki tworzenia organizacji przyszłości 200
9.2 Otoczenie organizacji przyszłości 201
9.3 Wymagania stawiane przed organizacją przyszłości 202
9.3.1 Charakterystyka organizacji wirtualnych 203
9.3.2 Charakterystyka organizacji szczupłych i zwinnych 205
9.4 Struktura produkcyjnej organizacji przyszłości 205
9.5 Systemy wspomagania decyzji wielkich organizacji gospodarczych (profitowych) 208
9.6 Istotne elementy warunkujące powstanie organizacji gospodarczej przyszłości 214
9.7 Problemy tworzenia i kierowania organizacją przyszłości 216
9.7.1 Fazy tworzenia organizacji przyszłości 220
9.7.2 Zasady projektowania strategii organizacji przyszłości 222
9.8 Infrastruktura informacyjna w przeobrażaniu zarządzania organizacjami publicznymi w państwie 224
9.8.1 Społeczny ład informacyjny w państwie 224
9.8.2 Utrzymanie spójności systemu informacyjnego państwa 228
9.8.3 Cechy modeli informacyjnych współczesnego państwa 231
9.8.4 Elementy zasad modernizacji i budowy spójnej infrastruktury informacyjnej państwa demokratycznego 241
9.8.5 Obszary niezbędnej wiedzy dla modelowania, projektowania i wdrażania spójnych systemów infrastrukturalnych oraz systemów informacyjnych organizacji publicznych 247
9.9 Integracja rozproszonych systemów informacyjno-decyzyjnych w organizacjach przyszłości 251
9.9.1 Standardy stosowane przy budowie korporacyjnych systemów zintegrowanych przez OMG 256
9.9.1.1 Powszechny metamodel hurtowni danych 256
9.9.1.2 Typowy język abstrakcyjny specyfikowania metamodeli 257
9.9.1.3 Zunifikowany język do modelowania procedur funkcjonalności 257
9.9.2 Modele funkcjonalności zintegrowanych systemów informatycznych 258
9.9.3 Scenariusz budowy zintegrowanego systemu informatycznego 259
9.9.3.1 Stworzenie modelu procesów funkcjonalnych niezależnego od platformy 259
9.9.3.2 Stworzenie modelu procesów funkcjonalnych zależnych od przyjętej platformy 260
9.9.3.3 Generowanie kodu programów aplikacyjnych 261
9.10 Problemy przeobrażania zarządzania organizacjami naukowymi 261
9.10.1 Sposoby wytwarzania wiedzy 261
9.10.2 Etapy przeobrażeń polityki naukowej 263
9.10.3 Cechy procesu wytwarzania wiedzy w kontekście zastosowań 265
9.10.3.1 Transcedentalność 267
9.10.3.2 Heterogeniczność i różnorodność form organizacyjnych 267
9.10.3.3 Elastyczność i szybkość realizacji na pojawiające się zapotrzebowanie na wiedzę 268
9.10.3.4 Odpowiedzialność przed społeczeństwem za godziwość tworzonej wiedzy 268
9.10.3.5 Kontrola jakości tworzonej wiedzy 269
9.10.4 Społecznie rozproszony system wytwarzania wiedzy 270
9.10.5 Analiza podstawowych założeń polityki wspierania rozproszonego wytwarzania wiedzy 273
9.10.6 Zasady kierowania rozproszonym wytwarzaniem wiedzy 274
9.10.6.1 Przepuszczalność w kierowaniu rozproszonym wytwarzaniem wiedzy 274
9.10.6.2 Pośrednictwo w kierowaniu rozproszonym wytwarzaniem wiedzy 275
9.10.7 Słowo refleksyjne 279
10 Propedeutyka stosowania zapisów sformalizowanych 282
11 Przykłady implementacji pojęć i metod wielokryterialnych decyzji 298
11.1 Implementacja pojęć pochodnych pogłębionych wymiarów wartościowo zorientowanych: Lj(nor)– normatywnych i Lj,(Q) – jakości 298
11.1.1 Przykład cech wymiaru normatywnego: Lj(nor) służących do utrzymywania w stanie homeostazy organizmu człowieka 298
Pierwsza grupa cech normatywnych: Lj(nor) bez wyraźnego zagnieżdżenia w wymiarach: Lj(m) lub Lj(n) 299
Druga grupa cech normatywnych: Lj(nor(m)) zagnieżdżona w wymiarze Lj(m) 302
Trzecia grupa cech normatywnych: Lj(nor(n)) zagnieżdżona jest w wymiarze Lj(n)303
11.1.2 Przykład zbioru cech wymiaru jakości: Lj(Q)dotyczący zintegrowanego systemu informacyjnego wspomagania zarządzania organizacją publiczną 303
11.2 Możliwości stosowania rodziny metod wielokryterialnych decyzji w organizacjach publicznych 305
11.2.1 Wprowadzenie i sformułowanie klas problemów decyzyjnych 305
11.2.1.1 Wybór samochodu – klasy: s 306
11.2.1.2 Wybór Prezesa Głównego Urzędu Infrastruktury Informacyjnej państwa– klasy: k 307
11.2.1.3 Wybór najlepszej koncepcji strategii rozwoju społeczno--gospodarczego państwa, działającego w ramach Unii Europejskiej (horyzont 10 lat) – klasy: u 308
11.2.2 Sformalizowanie problemu decyzyjnego 310
11.2.3 Przykład wielokryterialnego wyboru samochodu osobowego (w oparciu o wielkości danych zbliżone do rzeczywistych) 312
11.2.3.1 Wielkości cech w określonych jednostkach miar z wielkościami granicznymi i sterującymi do prowadzenia obliczeń – utrzymywane w bazie danych 313
11.2.3.2 Zastosowanie metody wielokryterialnych decyzji z niezależnymi kryteriami: LAGO-GENERAL 315
11.2.3.3 Zastosowanie metody wielokryterialnych decyzji z wagami między kryteriami: LAGO-WAG 320
11.2.3.4 Zastosowanie metody wielokryterialnych decyzji z preferencją między kryteriami: LAGO-PREFER 321
12 Uwagi końcowe o charakterze refleksyjnym 324
13 Spis rysunków 336
14 Wykaz zapisów sformalizowanych 338
15 Bibliografia 348