Ultrasonografia jamy brzusznej
Książka obejmuje podstawowe zasady i zastosowanie ultrasonografii w badaniu jamy brzusznej. Opisy technik oraz sposoby badania pozwolą udoskonalić wiedzę dotyczącą obrazów ultrasonograficznych. Ważną rolę pełni tzw. „Konsultant ultrasonograficzny”, który ma pomóc przy interpretacji uwidocznionych zmian wewnętrznych.
Publikacja zawiera:
- ponad 670 zdjęć ultrasonograficznych i 240 schematów uzupełniających tekst,
- schematy trójwymiarowe przedstawiające złożone struktury anatomiczne,
- podsumowania, które pozwolą łatwo opanować materiał potrzebny do nauczenia.
Książka skierowana jest do studentów uniwersytetów medycznych oraz lekarzy, którzy chcą uzupełnić swoją wiedzę dotyczącą badań ultrasonograficznych.
Spis treści
1 Uwagi ogólne
Jak korzystać z tej książki
Aparatura i technika badania
Kogo można badać, rozpoczynając naukę ultrasonografii?
Jak odpowiednio nastawić aparat ultrasonograficzny?
W jaki sposób operować głowicą ultrasonograficzną?
2 Podstawy fizyczne i techniczne
Ultradźwięki
Definicja
Rozchodzenie się dźwięku
Wysyłanie i odbieranie fal ultradźwiękowych
Diagnostyka ultradźwiękowa – rozchodzenie się ultradźwięków w tkankach
Wytwarzanie obrazu
Obrazowanie A
Obrazowanie B
Obrazowanie M
Artefakty
Szum
Cień akustyczny
Wzmocnienie akustyczne za tylną ścianą
Rewerberacje
Artefakt grubości wiązki
Artefakt spowodowany przez listek boczny
Artefakt zwierciadlanego odbicia
Boczny cień refrakcyjny
3 Naczynia krwionośne – aorta i jej odgałęzienia, żyła główna dolna i jej dopływy
Granice narządów
Odnalezienie aorty i żyły głównej dolnej
Uwidocznienie aorty i żyły głównej dolnej w całości
Szczegółowa budowa narządów
Obserwacja tętnienia naczyń
Ocena ścian i światła naczyń
Odnalezienie i uwidocznienie rozgałęzień aorty i żyły głównej dolnej
Zależności anatomiczne
Zależności anatomiczne między aortą, żyłą główną dolną a przeponą, wątrobą i wpustem żołądka
Obszar wokół pnia trzewnego oraz przebieg tętnicy wątrobowej, tętnicy śledzionowej i tętnicy żołądkowej lewej
Tętnica krezkowa górna, żyła śledzionowa i naczynia nerkowe
Naczynia biodrowe
Węzły chłonne położone w pobliżu naczyń zaotrzewnowych
4 Wątroba
Granice narządu
Odnalezienie wątroby
Uwidocznienie wątroby w całości
Szczegółowa budowa narządu
Kształt
Rozmiar
Echostruktura miąższu
Naczynia wątroby
Podział wątroby na płaty, segmenty i podsegmenty
Żyła wrotna i jej gałęzie
Zależności anatomiczne
Zależności anatomiczne między lewą częścią wątroby a sercem i żołądkiem
Zależności anatomiczne między środkową częścią wątroby a żyłą główną dolną, żołądkiem i trzustką
Zależności anatomiczne między prawą częścią wątroby a pęcherzykiem żółciowym, dwunastnicą i nerką
Wodobrzusze
5 Wnęka wątroby
Granice narządów - uwidocznienie naczyń we wrotach wątroby
Żyła główna dolna i żyła wrotna
Tętnica wątrobowa i przewód żółciowy wspólny
Badanie wrót wątroby w przekroju poprzecznym i podłużnym
Szczegółowa budowa narządów – struktury naczyniowe i przewodowe we wnęce wątroby
Żyła wrotna
Przewód żółciowy wspólny
6 Pęcherzyk żółciowy
Granice narządu
Odnalezienie pęcherzyka żółciowego
Uwidocznienie pęcherzyka żółciowego w całości
Warianty położenia pęcherzyka żółciowego
Niewidoczny pęcherzyk żółciowy
Szczegółowa budowa narządu
Budowa pęcherzyka żółciowego
Oszacowanie wielkości narządu
Odmiany kształtu pęcherzyka żółciowego
Ściana pęcherzyka żółciowego
Zawartość pęcherzyka żółciowego
Artefakty w badaniu pęcherzyka żółciowego
Zależności anatomiczne
Zależności anatomiczne między pęcherzykiem żółciowym a wątrobą
Zależności anatomiczne między pęcherzykiem żółciowym a żyłą wrotną
Zależności anatomiczne między pęcherzykiem żółciowym a odźwiernikiem, opuszką dwunastnicy oraz dwunastnicą
7 Trzustka
Granice narządu
Odnalezienie trzustki
Uwidocznienie trzustki w całości
Odmiany kształtu trzustki
Szczegółowa budowa narządu
Miąższ trzustki
Przewód trzustkowy
Przewód żółciowy wspólny
Pomiar wielkości trzustki
Zależności anatomiczne
Zależności anatomiczne ogona trzustki
Zależności anatomiczne trzonu trzustki
Zależności anatomiczne głowy trzustki
8 Żołądek, dwunastnica i przepona
Szczegółowa budowa narządów
Ściana żołądka
Granice narządów i ich zależności anatomiczne
Przełyk i wpust żołądka
Trzon żołądka
Jama odźwiernika żołądka i dwunastnica
Przepona
9 Śledziona
Granice narządu
Odnalezienie śledziony
Uwidocznienie śledziony w całości
Szczegółowa budowa narządu
Kształt śledziony
Oszacowanie wielkości śledziony
Echostruktura
Zależności anatomiczne
Zależności anatomiczne między śledzioną a trzustką, nerką, zgięciem okrężnicy i żołądkiem Zależności anatomiczne między śledzioną a opłucną
Nieprawidłowości dotyczące okolicy śledziony
10 Nerki
Granice narządu
Odnalezienie prawej nerki
Uwidocznienie prawej nerki w całości
Odnalezienie lewej nerki
Uwidocznienie lewej nerki w całości
Szczegółowa budowa narządu
Rozmiar i kształt nerek
Miąższ nerki i zatoka nerkowa
Zależności anatomiczne prawej nerki
Zależności anatomiczne między prawą nerką a wątrobą
Zależności anatomiczne między prawą nerką a mięśniem lędźwiowym i mięśniem czworobocznym lędźwi
Zależności anatomiczne między prawą nerką a jelitem grubym
Zależności anatomiczne między prawą nerką a pęcherzykiem żółciowym
Zależności anatomiczne lewej nerki
Zależności anatomiczne między lewą nerką a śledzioną
Zależności anatomiczne między lewą nerką a mięśniem lędźwiowym i mięśniem czworobocznym lędźwi .
Zależności anatomiczne między lewą nerką a jelitem grubym
11 Nadnercza
Granice narządu i ich zależności anatomiczne
Budowa ultrasonograficzna nadnerczy
Odnalezienie nadnerczy
Prawe nadnercze
Lewe nadnercze
Szczegółowa budowa narządu
Nieprawidłowości dotyczące nadnerczy
12 Pęcherz moczowy, stercz i macica
Granice narządów i ich zależności anatomiczne
Pęcherz moczowy i stercz
Pęcherz moczowy i macica
Szczegółowa budowa narządów
Stercz
Macica
13 Systematyka badań ultrasonograficznych
Jednostki topograficzne
Wątroba
Pęcherzyk żółciowy i wnęka wątroby
Prawa nerka
Lewa nerka i śledziona
Nadbrzusze i trzustka
Śródbrzusze
Podbrzusze
Opis wykrytych nieprawidłowości i nazewnictwo
Dokumentacja
Opis badania
Dokumentacja obrazowa
14 Konsultant ultrasonograficzny
I. Wyniki badania ultrasonograficznego
1. Aorta: poszerzenie
2. Żyła główna dolna: poszerzenie
3. Wątroba: powiększenie
4. Wątroba: mała
5. Wątroba: podwyższona echogeniczność
6. Wątroba: poszerzone żyły wątrobowe
7. Wątroba: zmiany ogniskowe
8. Wątroba: zmiany bezechowe
9. Wątroba: zmiany hipoechogeniczne
10. Wątroba: zmiany izoechogeniczne lub hiperechogeniczne
11. Wątroba: zmiany hiperechogeniczne powodujące powstanie cienia akustycznego
12. Wodobrzusze
13. Pęcherzyk żółciowy: złóg
14. Pęcherzyk żółciowy: zmiany ogniskowe w ścianach
15. Pęcherzyk żółciowy: pogrubienie ściany
16. Pęcherzyk żółciowy: powiększenie
17. Pęcherzyk żółciowy: zawartość
18. Pęcherzyk żółciowy: cień akustyczny
19. Przewód żółciowy wspólny: poszerzenie
20. Trzustka: poszerzenie przewodu
21. Trzustka: niemożność uwidocznienia
22. Trzustka: podwyższenie echogeniczności
23. Śledziona: zmiany ogniskowe
24. Śledziona: zmiany ogniskowe, bezechowe
25. Śledziona: zmiany ogniskowe, hipoechogeniczne
26. Śledziona: zmiany ogniskowe, hiperechogeniczne
27. Śledziona: zmiany ogniskowe, hiperechogeniczne z cieniem akustycznym
II. Prezentacja kliniczna
1. Powiększona śledziona
2. Chłoniak
3. Niewydolność serca
4. Nadciśnienie
5. Żółtaczka
6. Ostre wirusowe zapalenie wątroby (ultrasonografia nie przesądza o rozpoznaniu)
7. Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby
8. Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych
9. Wskazania do cholecystektomii laparoskopowej
10. Stan po usunięciu pęcherzyka żółciowego
11. Ostre zapalenie trzustki
12. Przewlekłe zapalenie trzustki
13. Krwiomocz
14. Przewlekła niewydolność nerek
15. Przewlekła niewydolność nerek, małe lub prawidłowe rozmiary nerek
16. Przewlekła niewydolność nerek, nerki powiększone
17. Ostry ból w prawej górnej części nadbrzusza
18. Cukrzyca
Skorowidz