O przemianach polityki państwa w obszarze bezrobocia zwykło mówić się abstrakcyjnie i bezosobowo, analizując przepisy, statystyki i struktury organizacyjne. Autorka proponuje czytelnikom inne spojrzenie. Inspirując się badaniami street-level bureaucracy oraz francuską myślą krytyczną, patrzy na przemiany państwa opiekuńczego z perspektywy miejsc, osób i sytuacji, które politykę publiczną konkretyzują. Opowiada o codziennych czynnościach pracowników służb zatrudnienia oraz pokazuje, jak w systemie instytucji poruszają się bezrobotni. Takie spojrzenie ujawnia mechanizmy sprawowania władzy oraz trudności w realizacji praw socjalnych. Książka pomaga też zrozumieć, jak działają inne instytucje publiczne: szkoła, szpital, sąd czy policja.
Praca twórczo wpisuje się w dyskusję nad funkcjonowaniem polityki rynku pracy. Jest nowatorska i od kuchni pokazuje relacje między urzędnikami i bezrobotnymi.
prof. Wielisława Warzywoda-Kruszyńska, Uniwersytet Łódzki
Książkę wyróżnia rozległość przeprowadzonych badań, umiejętność wyciągania wniosków ogólnych, które daje się zastosować do innych krajów, wyjątkowo trafny wybór ramy teoretycznej oraz oryginalne ujęcie zagadnienia.
prof. Thierry Berthet, Université de Bordeaux
Świetnie osadzona w teorii. Otwiera oczy na kwestie mało uwzględniane w Polsce. Wzorzec dla innych w prowadzeniu analizy i wyciąganiu wniosków.
dr hab. Andrzej Zybała, Szkoła Główna Handlowa
Karolina Sztandar-Sztanderska, socjolożka, pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się przemianami państwa opiekuńczego, stosowaniem technologii informacyjnych w sektorze publicznym oraz francuską myślą społeczną. Warsztat badawczy doskonaliła w paryskim Sciences Po oraz na uniwersytetach w Oldenburgu i Sztokholmie.
Spis treści Podziękowania 7 Wstęp 9 I. Co skrywa język? Krytyczna analiza literatury przedmiotu 17 1. Polityka rynku pracy ujmowana jako ideał 20 Praktyki ujmowane jako implementacja narzędzi 23 Diagnozowanie barier „efektywnej implementacji” 30 II. Inspiracje teoretyczne 35 1. Street-level bureaucracy 36 2. Reprodukcja nierówności 43 3. Formatowanie podmiotów 48 III. Postępowanie badawcze 54 1. Triangulacja teorii 55 2. Triangulacja danych 56 Czas realizacji badania 57 Lokalizacje 59 Dobór rozmówców 61 3. Triangulacja metod 64 Wywiady 65 Inne źródła danych 68 4. Ograniczenia materiału 72 IV. Przymusy administracyjne 73 1. Dwoistość zadań 74 2. Obłożenie pracą 76 3. Ambiwalentny stosunek do pracy papierkowej 79 4. Zauważalny spadek i niewidoczny przyrost obciążenia pracą administracyjną 83 Dokumentacja w obronie prawomocności 84 Tajemnica pęczniejących kartotek 86 Orientacja na kwantyfikację efektow działań ALMP 111 Sposob sprawowania nadzoru przy projektach europejskich 128 5. Podsumowanie 130 V. Poszukiwanie informacji 133 1. Wiedza wychodzona, wiedza wyczekana 134 2. Przestrzeń bezpośredniego kontaktu jako technika kontroli 139 3. Inne dopuszczalne formy kontaktu 143 Kontakt e-mailowy 143 Kontakt telefoniczny z pracownikami 144 Infolinia 146 4. Wybiorcze, stopniowe i powierzchowne informowanie 148 Tempo pracy a zawężanie zakresu informacji 149 Adaptacja preferencji 152 Upragmatycznić wiedzę, rozszyfrować kod 153 Oczekiwanie na przydatne informacje 156 Selekcja przekazywanych informacji a próby kształtowania grupy docelowej 171 5. Podsumowanie 179 VI. Ciężar dowodzenia uprawnień 183 1. Zaświadczanie jako warunek uzyskania statusu bezrobotnego 183 Różnicowanie liczby wymaganych dokumentów 185 Błędy i luki w dokumentacji wymagające korekty 189 Konieczność powtarzania procedury 190 Nadselekcja i autoselekcja, czyli kapitały wymagane do zaświadczania 192 Nadanie statusu jako konstytucja tożsamości i określenie reguł gry 194 2. Rozróżnianie osób i różnicujące traktowanie 196 Codzienne interpretacje „odpowiedniej pracy” 198 Wymóg fizycznej obecności w urzędzie 203 Przymusowa aktywizacja 207 Bezrobotny jako pracownik urzędu pracy 218 Przywilej aktywizacji 220 3. Podsumowanie 226 VII. Prawa socjalne z tytułu bezrobocia 231 1. Szczątkowa oferta publiczna dla osób bezrobotnych 232 2. Ograniczona dostępność, czyli usługi dla wszystkich i dla nikogo 238 3. Dominacja biurokratycznej kontroli 240 4. Milczący kontrakt społeczny 241 Aneksy 244 1. Opis badania i spis wywiadów 244 Podstawowe informacje o badaniu w lokalizacji A (powiat popegeerowski) 244 Podstawowe informacje o badaniu w lokalizacji B (powiat rolniczy) 248 Podstawowe informacje o badaniu w lokalizacji C (miasto przemysłowe) 253 Podstawowe informacje o badaniu w lokalizacji D (aglomeracja) 259 Podstawowe informacje o badaniu w lokalizacji E (miasto) 265 Pozostałe wywiady 269 2. Aneks statystyczny 270 Bibliografia 274 Indeks 288