Książka stanowi krytyczną edycję wybranych tekstów publicystycznych Jana Łady Gnatowskiego (1855–1925) – kapłana, publicysty, tajnego szambelana papieskiego, nauczyciela, cenionego pisarza, który pozostawił po sobie bogaty dorobek literacki. Współczesny czytelnik może zapoznać się z fragmentami jego utworów uporządkowanych w bloki tematyczne. Tom zawiera teksty najważniejsze, najczęściej komentowane w prasie tamtego okresu, a także najbardziej znaczące dla politycznej, społecznej i religijnej myśli autora. Zdając sobie sprawę z selektywnego charakteru zbioru, autorka uzupełniła literaturoznawczy komentarz do poszczególnych publikacji Gnatowskiego informacjami biograficznymi oraz prezentacją kontekstu historycznoliterackiego.
Wstęp 7 CZĘŚĆ PIERWSZA. KOMENTARZ Rys biograficzny 13 Inspiracje i wpływy 16 Bloki tematyczne 19 1. Literatura i sztuka 20 2. Religia 33 3. Sytuacja społeczno-polityczna 36 Zasady wydania 39 CZĘŚĆ DRUGA. PISMA (WYBÓR FRAGMENTÓW) I. Literatura i sztuka 45 Realizm w literaturze nowoczesnej. Studium 45 Listy o literaturze i sztuce 74 Moja Beatrice Kartka z życia Zygmunta Krasińskiego 80 Przegląd literacki, Listy Zygmunta Krasińskiego Tom 1. Do Konstantego Gaszyńskiego Lwów 1882 roku 106 Jeden z prądów naszej poezji współczesnej 128 Przegląd artystyczny i literacki 158 Studia nad najnowszymi prądami we Francji Cz. II 199 Studia nad najnowszymi prądami we Francji Cz. III 222 Niedokonany utwór Leonarda da Vinci 258 II. Religia 278 Mowa w uroczystość N.P. Maryi Łaskawej 278 Ernest Renan. Studium 288 Trochę o Szechu i jego ostatnich broszurach 313 III. Sytuacja społeczno-polityczna 333 Studia nad najnowszymi prądami we Francji Cz. I 333 Paweł Popiel. Sylwetka pośmiertna 365 W kwestii żydowskiej 390 Posłowie 425