Najlepiej – nie urodzić się. Istnienie jako źródło krzywdy

Najlepiej – nie urodzić się. Istnienie jako źródło krzywdy

Powszechnie uważa się, że „Najlepiej – nie urodzić się” to najważniejsza książka na temat antynatalizmu. Jej autor, profesor filozofii na Uniwersytecie Kapsztadzkim, dowodzi, że powoływanie na świat kolejnych istot nieodłącznie wiąże się ze skazywaniem ich na cierpienie. Dlatego też, jego zdaniem, powinniśmy kategorycznie przestać się rozmnażać. I ostatecznie doprowadzić tym całą ludzkość do naturalnego wymarcia.

Ta na pierwszy rzut oka kontrowersyjna teza znajduje jednak na kartach jego książki doskonałą argumentację. David Benatar, czerpiąc pełnymi garściami z tradycji brytyjskiej filozofii analitycznej, swój wywód prowadzi w sposób uporządkowany i ścisły logicznie. Co więcej – mimo trwającej dyskusji z jego tezami – jak do tej pory niewielu filozofom udało się wejść z nim w dorównującą mu poziomem polemikę.

Książka Davida Benatara niektórym osobom wydaje się szkodliwa i niebezpieczna. Prokreacja jest bowiem przez większość z nas bezkrytycznie oceniana jako coś z gruntu dobrego. I jest to jeden z ostatnich aksjomatów etycznych funkcjonujących w naszej kulturze. Natomiast „Najlepiej – nie urodzić się” daje czytelnikom pełen obraz problemów moralnych związanych z powoływaniem kolejnych istot na świat i zniechęca do posiadania dzieci. Ponadto wyprowadza jeszcze bardziej radykalne wnioski – autor otwarcie twierdzi, że popełniamy błąd, nie dokonując aborcji na wczesnym etapie każdego życia płodowego.

David Benatar jest dziś naczelnym piewcą antynatalizmu, a jego Najlepiej – nie urodzić się – najpopularniejszą (zatem być może też najważniejszą) na świecie książką o niemoralności sprowadzania na świat świadomych istot. Bardzo cieszy mnie jej polskie wydanie, bo choć jest to lektura wymagająca, a momentami wręcz trudna, to daje ona Czytelnikom i Czytelniczkom niełatwe do zbicia argumenty w dyskusji o antynatalizmie. Zachęcam wszystkich do zmierzenia się z tą książką, a zwłaszcza osoby przekonane, że antynatalizm jest stanowiskiem niepoważnym, śmiesznym czy opartym na marnej argumentacji” – Mikołaj Starzyński, autor „Antynatalizmu”

Moralnym obowiązkiem wrażliwego i odpowiedzialnego człowieka jest zaniechanie sprowadzania na świat kolejnych członków naszego gatunku. Dlaczego? Gdyż ludzie powodują kolosalne ilości bólu i śmierci. Wywierają przy okazji tak szkodliwy wpływ na inne istoty, że mądrość nakazuje powstrzymanie się od prokreacji. David Benatar wykłada w swej książce pogląd znany jako antynatalizm. Czyni to w zgodzie ze sztuką rzeczowej argumentacji, zarówno filozoficznej, jak i estetycznej. Jest w pełni przekonany, że sprowadzanie na świat nie tylko nie jest korzystne, lecz także zawsze staje się źródłem krzywdy. Obiegowy slogan współczesnego marketingu, w myśl którego więcej znaczy lepiej to globalna blaga. Ilu jeszcze trzeba nam producentów kału i moczu, gazów jelitowych, krwi miesiączkowej i spermy, potu, flegmy, wymiocin i ropy – pyta autor – Ilu zwłok jeszcze będziemy musieli się pozbyć?. Książka Benatara nie tylko daje do myślenia – ja po lekturze nie mogłem zasnąć” – prof. Waldemar Kuligowski, Uniwersytet Adama Mickiewicza

Najlepiej – nie urodzić się to intrygująca książka. Broni tezy, której praktycznie nikt nie jest w stanie zaakceptować, ale czyni to za pomocą argumentów opartych na twierdzeniach, z którymi większość z nas się zgadza. Jest przy tym znakomicie skonstruowana – jasno napisana i bardzo dobrze uargumentowana, przewiduje liczne zarzuty, które można podnieść przeciwko głównej tezie, i daje im wyprzedzającą odpowiedź” – prof. David Boonin, University of Colorado

Pisałem tę książkę z pełną świadomością, że z jej wnioskami zgodzi się zaledwie garstka czytelników i że argumenty w niej przedstawione nie skłonią ludzkości do zaprzestania prokreacji. W ciągu kilkunastu lat od jej wydania z miłym zaskoczeniem skonstatowałem, że ta garstka, która się ze mną zgadza, jest większa, niż mi się wydawało, i że mojej argumentacji dało się przekonać więcej ludzi, niż sądziłem. Pisze do mnie wiele osób, którym poglądy antynatalistyczne nie wydają się błędne ani groźne, tylko w oczywisty sposób słuszne. Wielu spośród nich było wcześniej przeświadczonych, że są osamotnieni w swoich poglądach. Dziękuję polskim czytelnikom za zainteresowanie moją książką” – David Benatar, Kapsztad 2020

Książka, którą opublikowaliśmy, została wydana w 2006 roku przez Oxford University Press pod tytułem „Better Never to Have Been” i szybko stała się światowym bestsellerem. Do tej pory została przetłumaczona na język czeski, włoski, japoński, turecki i koreański. Polski przekład powstawał równolegle z tłumaczeniem na język chiński.