Formy wyobraźni. Poeci współcześni przed obrazami wielkich mistrzów
Książka nie tylko skupia uwagę na relacjach wiersz–obraz, na rodzajach ekfrazy, które takie relacje tworzą; przedmiotem jej wyłącznego zainteresowania są nie tylko wiersze, w które wpisane zostały malarskie arcydzieła. Temat obrazów poetyckich i obrazów malarskich zaistniał na o wiele szerszej przestrzeni. W obszar interpretacji weszły wspólne obrazom zapisanym w formach językowych i formach wizualnych wątki tematologiczne, podobne rodzaje przedstawień, obrazy konstytuowane przez typy wyobraźni artystycznej, obrazy wynikłe z dialogu poety i malarza (np. Miłosza i Cezanne’a, Wata i Lebensteina), artystów o pokrewnych duszach, światopoglądach i koncepcjach
(Ze Wstępu)
CZĘŚĆ I. 15
Wprowadzenie 15
Rozdział I. ŚWIADOMOŚĆ OBRAZU 33
1. O świadomości dzieła sztuki. Świadomość widzenia 33
2. Tekstualizacja 42
3. O świadomym dialogu Miłosza i Cézanne’a na temat przedstawiania „ja” i „metafory świata” w obrazach 52
Rozdział II. WIDZENIE 67
1. Poglądy Maurice’a Merleau-Ponty’ego na sztukę 67
2. „Zobaczony” Buduar Matisse’a przez Julię Hartwig w Orangerie 75
3. Skóra i śmierć Aleksandra Wata jako figura osiowa Jana Lebensteina. Dialog poety i malarza 77
4. Być emigrantem na emigracji. Przypadek Wata i Lebensteina (spojrzenie na wiersz i obraz z innego 89
5 „Zobaczone” w poetyckich obrazach 93
Rozdział III. MYŚLENIE 121
1. O słowach, rzeczach i obrazach Michela Foucaulta (Filozofowie patrzą na obrazy) 121
2. Poeci rozmyślają o obrazach 126
Rozdział IV. WYRAŻANIE 139
1. Retoryka obrazu poetyckiego i malarskiego jako budowanie iluzji 139
2. Świadomość porządku i świadomość chaosu 156
CZĘŚĆ II 161
INTEGRACJE METODYCZNE 161
Sposoby czytania obrazu. Wprowadzenie w problemy dydaktyki 161
Świadomość obrazu w polonistycznej dydaktyce 165
Problemy integracji literatury i malarstwa w szkole. Nauka czytania obrazu 172
TEKST MALARSKI 177
1. Studiowanie obrazu 177
Studiowanie obrazu: Jan Van Eyck 177
Proust i Monet o liliach wodnych 181
Adam Zagajewski przed obrazami Vermeera. Od obrazu (malarskiego) do tekstu (poetyckiego) 184
TEKST INTERSEMIOTYCZNY 195
„Doskonalenie warsztatu interpretatora tekstu. Intersemiotyczne lekcje czytania” 195
Herbert przed „Martwą naturą z wędzidłem” 196
Lektura zintegrowana 197
Obraz jako interpretant (Wypisy z intertekstualności Michaela Riffaterre’a) 199
TEKST WYOBRAŹNI 210
„O rozpoznawaniu poetyckiej wyobraźni. Obrazy wyobraźni formalnej i obrazy wyobraźni materialnej 210
TEKST AKSJOLOGICZNY 217
O rozpoznawaniu i urzeczywistnianiu wartości w poezji współczesnej. Wartości wpisane w poetyckie obrazy 217
TEKST PO-MODERNISTYCZNY 232
Idea artystycznej etyki w poezji i malarstwie 232
1. Brzozowski – idea artystycznej etyki 232
2. Idea etycznego malarstwa 239
3. Literackie malarstwo: przypadek Malczewskiego i Lebensteina 241
TEKST ANTY-CHAOTYCZNY 245
Bezład i forma, scalanie i rozpadanie (tekstów i obrazów) O małomówności formy w wierszach Ryszarda 245
TEKST W PRZESTRZENI MULTIMEDIALNEJ 253
Świadomość nowoczesności 253
BIBLIOGRAFIA 269
NOTA BIBLIOGRAFICZNA 281