Deformacja - Brzydota - Odmienność
ematyka niniejszego tomu zachęca do naukowej refleksji nad pojęciami brzydoty, deformacji i odmienności, czyli tym, co w jakiś sposób przełamuje przyjęte społecznie i kulturowo kanony piękna, jest inne, zniekształcone, ułomne, wypaczone w porównaniu z tym, co aktualnie jest pojmowane czy też oceniane jako zgodne z normą. Uznanie czegoś za brzydkie, zdeformowane bądź odmienne wiąże się z jego oceną, nierzadko emocjonalną, zakłada również odniesienie do aktualnie obowiązującej normy lub też porównanie z tym, w jaki sposób dane zjawisko oceniane było w przeszłości.
Barbara Mitrenga (fragment artykułu)
Nurt rozważań wokół „inności” związany jest z dyskursem, na który – zdaniem Kruszelnickiego – składają się trzy główne typy refleksji. Pierwszy z nich stanowi próba oddania głosu „inności”, rozumianej jako pewna siła czy zjawisko, pozostające całkowicie na zewnątrz siebie (Tego Samego) i dla niego całkowicie niedostępne. Drugi typ refleksji wiązałby się z „filozofią bliskości”, a zarazem transgresji, pojmowanej jako źródło sensu i jedności z nim. Trzecia odmiana dyskursu heterologicznego dokonuje się przez spotkanie człowieka w Jego twarzy i myślenie o „inności” jako trwałym komponencie Tego Samego i sile warunkującej realizację tożsamości. Zatem perspektywa Innego silnie ujawnia się na gruncie międzyosobowego spotkania w przestrzeni etycznej dzięki filozofom dialogu.
Dorota Karkut (fragment artykułu)
Małgorzata Magda-Czekaj
Starość piękna czy starość brzydka? Prześwietlenia językowo-kulturowe 7
Pavol Odaloš
Identifi kácia a diferenciácia literáronymami v románe Terézie Vansovej Sirota Podhradských 25
Barbara Mitrenga
Ekspresywne określenia brzydoty na podstawie danych leksykografi cznych i korpusowych 39
Marek Kaszewski
Leksyka pola „choroba” w dziejach polszczyzny w świetle procesów nominacyjnych (doba staro- i średniopolska) 57
Henryk Gradkowski
„Przełom ojczyźniany” w poezji Jarosława Iwaszkiewicza 73
Grażyna Różańska
Fascynujące – osobliwe – odmienne. Młodopolskie wizerunki kobiet 83
Alicja Jakubowska-Ożóg, Zenon Ożóg
Mit (nie)dopowiedziany – Wit Szostak Zagroda zębów 101
Janusz Waligóra
Od Oskarżam Auschwitz do Rejwachu. Spotkania i rozmowy Mikołaja Grynberga 115
Katarzyna Wądolny-Tatar
Apokryfi czność Opowiadań bizarnych Olgi Tokarczuk 139
Stefan Pastuszewski
Brzydota, deformacja i odmienność w aksjologii staroprawosławia 159
Zbigniew Landowski
Odmienność bohatera jako sposób jego mitologizacji w Proroku Dżibrana Chalila Dżibrana 173
Anna Gostomska
Brzydota w służbie moralistyki na przykładzie Dialogus Mortis cum Homine 195
Małgorzata Gajak-Toczek
Starzec w ciele dziecka. Uwagi o ludzkiej egzystencji w świetle fi lmu Davida Finchera Ciekawy przypadek Benjamina Buttona 215
Dorota Karkut
Osoba z niepełnosprawnością w literaturze dziecięcej i młodzieżowej na przykładzie powieści Magdy Papuzińskiej Wszystko jest możliwe 235