Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy. Tom 34, Getto warszawskie, cz. 2

Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy. Tom 34, Getto warszawskie, cz. 2

Niniejszy tom zawiera bardzo zróżnicowane − zarówno tematycznie, jak i formalnie − dokumenty ukazujące złożoną rzeczywistość getta warszawskiego. Duża część materiałów dotyczy spraw ekonomicznych. Są to opracowania problemowe odnoszące się do żydowskiego życia gospodarczego, analizy sytuacji żydowskiego rzemiosła, działalności żydowskich zakładów produkcyjnych oraz zmian, jakie w tych dziedzinach przyniosły wojna i okupacja, zestawienia statystyczne dotyczące struktury zawodowej i liczby osób wysyłanych do obozów pracy, handlu i szmuglu, eksportu artykułów wytwarzanych w getcie, wahań cenowych, podatków i innych obowiązkowych opłat itp.

Inne dokumenty ukazują życie społeczno-polityczne (np. Protokoły z zebrań Komitetów Domowych, ogłoszenia, apele do mieszkańców, sprawozdania z działalności partii politycznych, organizacji podziemnych, odezwy, obwieszczenia, wezwania do walki, wojskowe instrukcje szkoleniowe). W tomie znalazły się również materiały związane z działalnością żydowskiej Służby Porządkowej oraz Żydowskiego Pogotowia Ratunkowego.

Tomy 33 i 34, publikowane pod ogólnym tytułem Getto warszawskie (cz. I i II), zostały pomyślane jako pewna całość – obejmują bowiem dokumenty odnoszące się do różnych aspektów codziennego funkcjonowania getta warszawskiego. Dokumenty te zostały podzielone na następujące rozdziały: cz. I (t. 33): Obrazy getta, Wychowanie i edukacja, Życie religijne, Uchodźcy i przesiedleńcy, Walka z tyfusem, Listy, Prześladowanie i Zagłada, cz. II (t. 34): Statystyka, Gospodarka, Szopy, Praca przymusowa, Komitety Domowe, Organizacje polityczne i społeczne, konspiracja, Żydowska Służba Porządkowa, „Trzynastka”.

W chwili obecnej nastąpiło całkowite zniszczenie żydowskiego życia gospodarczego w Generalnym Gubernatorstwie. To, co ocalało po działaniach wojennych, zostało zrujnowane przez przedstawione wydarzenia. Żydowski handel hurtowy i wielki przemysł już nie istnieją, kapitał został zamrożony i zablokowany w domach bankowych, a majątek nieruchomy (domy i place) został prawie całkiem wywłaszczony. Żydzi są całkowicie wyłączeni z bankowości, ubezpieczeń i transportu, jak również ze wszystkich innych większych firm, wszystkie zarządy i rady nadzorcze spółek giełdowych są oczyszczone z Żydów, wszystkie wolne zawody poza lekarzami i dentystami są zamknięte przed Żydami, rzemiosło jest zadłużone, a udział pracy żydowskiej we wszystkich gałęziach produkcji straszliwie się obniżył. Tak przykładowo stało się z przemysłem odzieżowym, w którym przed wojną udział żydowski był bardzo znaczny, wynosząc 43,9%, a teraz spadł do 3%. Na pewno nie będzie przesadą, jeśli stwierdzimy, że ponad 90% ludności żydowskiej w Generalnym Gubernatorstwie znajduje się na skraju przepaści gospodarczej i narażona jest na głód, zimno, choroby zakaźne oraz wszystkie te przykre zjawiska, które towarzyszą głodowi.
Z memoriału Die Zerstörung der jüdischen wirtschaftlichen Positionen in Polen (Eliminacja Żydów z gospodarki polskiej), dok. 7.

Do książki dołączona jest płyta zawierająca zeskanowane oryginały opublikowanych dokumentów.