Wyklęci na Podlasiu. Bury Łupaszka Huzar

Wyklęci na Podlasiu. Bury Łupaszka Huzar

Mitologizacja „żołnierzy wyklętych” jest gwałtem na historii. Ich dramat wymaga wyjaśnienia, nie mitologizacji. Tego wymaga nie tylko elementarna uczciwość, ale również troska o przyszłość narodu. Jaką nauczycielką życia ma być tak zakłamana historia?
Jan Widacki

Wyklęci z Podlasia to zbiór artykułów i materiałów archiwalnych dokumentujących represje, jakie spadły na mieszkańców tego regionu ze strony tzw. żołnierzy wyklętych. Autorzy – Jakub Woroncow, Bartosz Konieczka, Nina Kraśko i inni – rzeczowo, w oparciu o dokumenty pokazują zbrodnie „Burego”, Łupaszki” czy „Huzara”, których ofiarami byli w pierwszym rzędzie niewinni mieszkańcy podlaskich wiosek, w większości prawosławni oraz Żydzi. Pamięć o tych dramatycznych wydarzeniach żyje wśród mieszkańców, w szczególności potomków ofiar, bywa też cynicznie wykorzystywana przez nacjonalistyczną prawicę i rządową propagandę. Z prezentowanych w książce materiałów wynika jasno, że nie było żadnych racji politycznych ani moralnych, które mogłyby usprawiedliwić te akty terroru. Uzupełnieniem tekstów kilku autorów jest wstrząsający w swej wymowie, niezwykle rzeczowy wykaz zbrodni na ludności Podlasia popełnionych w latach powojennych przez tzw. wyklętych sporządzony przez Bazylego Pietruczuka oraz oficjalny dokument IPN (z 2005 r.) określający pacyfikację wsi białoruskich przez „Burego” jako zbrodnię o charakterze ludobójstwa.