Niepodległa
W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki o jej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury.
Odzyskana przez Polskę w 1918 roku suwerenność państwowa dała początek długiej i krętej drodze reform, jaką mieli przebyć Polacy przez kolejne 20 lat. Ich założeniem było odzyskanie przez odrodzoną Rzeczpospolitą wewnętrznej spójności na wszystkich płaszczyznach, a także zaistnienie na arenie międzynarodowej jako suwerenne państwo. Towarzyszyły tym działaniom, z jednej strony brak doświadczenia, a nawet niezbędnej wiedzy, z drugiej ostra, wręcz brutalna, walka polityczna, która niekiedy wpływała na kierunek reform, ich pośpiech, który powodował, że zmiany przebiegały w niewyobrażalnym, na dzisiejsze czasy, tempie. Niemniej, w ciągu zaledwie dwóch dekad, Rzeczpospolita nie tylko odrodziła się jako państwo, ale i wykonała ogromny skok cywilizacyjny. Oddajemy do Państwa rąk publikację, w której chcieliśmy pokazać z jak wieloma problemami musieli zmierzyć się ówcześni reprezentanci organów władzy podejmując działania mające na celu stworzenie jednolitych struktur organizacyjnych i wspólnego systemu prawnego dla odzyskanego bytu państwowego.
Wstęp 7
Część I. Odrodzenie suwerennego państwa polskiego 11
Dariusz Górecki, Narodziny władzy najwyższej w II Rzeczypospolitej 13
Joanna Połatyńska, Powstanie II Rzeczypospolitej z perspektywy prawnomiędzynarodowej 33
Część II. Formowanie się i organizacja suwerennej władzy publicznej w warunkach pierwszego prowizorium konstytucyjnego 43
Robert Krzysztof Adamczewski, Formowanie się i organizacja suwerennej władzy publicznej/państwowej w warunkach pierwszego prowizorium konstytucyjnego – samorząd terytorialny 45
Aldona Domańska, Droga do ujednolicenia systemu polskiej edukacji po odzyskaniu niepodległości (1917–1921) 65
Ryszard P. Krawczyk, Problem najwyższego organu kontroli państwowej u progu tworzenia państwowości polskiej po I wojnie światowej 79
Anna Michalak, Administracja rządowa w okresie pierwszego prowizorium konstytucyjnego (1918–1921) – struktura i zadania 115
Anna Rakowska-Trela, Wolności i prawa człowieka 139
Konrad Składowski, Zasady prawa wyborczego w pierwszej ordynacji wyborczej w okresie II Rzeczypospolitej 151
Krzysztof Skotnicki, Sprawy narodowościowe u progu odzyskania niepodległości i w pierwszych latach II Rzeczypospolitej 163
Dorota Wiśniewska, Sądownictwo powszechne w pierwszych latach niepodległości 175
Część III. Narodziny polskiego systemu prawa 187
Justyna Badziak, Prawo karne w okresie od narodzin i odbudowy niepodległego państwa polskiego do uchwalenia ustawy z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 189
Anna Chmielarz-Grochal, Początki polskiego systemu źródeł prawa 211
Beata Giesen, Droga do ujednoliconego prawa cywilnego w odrodzonej Polsce 231
Maria Karcz-Kaczmarek, Początki polskiego systemu prawa administracyjnego 249
Aneta Szymczak, Wpływ nowoczesnej myśli podatkowej na kształtowanie konstrukcji podatków w II Rzeczypospolitej Polskiej 271