Machina wstydu
Wstyd bywa pożyteczny: kiedy publicznie zawstydzamy skorumpowanych polityków, aroganckich celebrytów lub pazerne korporacje, stajemy w obronie uczciwości i wzmacniamy nasze zbiorowe poczucie sprawiedliwości. Jednak Cathy O’Neil, autorka bestsellerowej „Broni matematycznej zagłady”, przekonuje, że dziś zawstydzanie zyskało też zupełnie nowy, złowrogi wymiar. Dzisiaj wstyd, zamiast służyć pozytywnemu korygowaniu zachowania, stał się bronią w rękach rządów, korporacji, instytucji i organizacji, które na rozmaite sposoby wykorzystują kondycję ustawicznego poniżenia całych kategorii ludzi.
Czy chodzi o cyniczną chęć zysku, masową manipulację czy też potrzebę zrzucenia z siebie odpowiedzialności za problemy społeczne, ostatecznie ofiarami „machiny wstydu” są wszyscy indywidualni ludzie. O’Neil omawia ekonomiczny, społeczny i polityczny wymiar zagadnienia, opisując m.in. praktyki przemysłu dietetycznego i farmaceutycznego, systemów opieki zdrowotnej, rządów, partii politycznych i korporacji medialnych. Analizuje też zjawisko zawstydzania w mediach społecznościowych. Ukazując skomplikowany związek między wstydem a władzą, O’Neil obnaża czyim interesom służy cały ten odstręczający przemysł poniżania, oraz w jaki sposób możemy mu się przeciwstawić.
WSTĘP 7
CZĘŚĆ I. PRZEMYSŁOWY WSTYD 21
ROZDZIAŁ 1. Przechylając szale 23
ROZDZIAŁ 2. Zrzucając winę 41
ROZDZIAŁ 3. Pokrzywdzona biedota 62
ROZDZIAŁ 4. Z waszymi waginami wszystko jest w porządku 83
CZĘŚĆ II. SIECI WSTYDU 99
ROZDZIAŁ 5. Kliknij „konflikt” 101
ROZDZIAŁ 6. Upokorzenie i nieposłuszeństwo 116
ROZDZIAŁ 7. Odrzucenie i odmowa 142
CZĘŚĆ III. ZDROWY WSTYD 157
ROZDZIAŁ 8. Dobro wspólne 159
ROZDZIAŁ 9. Oddawanie 173
ROZDZIAŁ 10. Pod nożem 197
ZAKOŃCZENIE 209
PODZIĘKOWANIA 223
NOTATKI 224
O AUTORCE 242