Księga światła ukrytego / Sefer ha-bahir

Księga światła ukrytego / Sefer ha-bahir

Polsko-hebrajska edycja traktatu uważanego za pierwsze dzieło kabalistyczne. Sefer ha-bahir powstał najpewniej we francuskiej Langwedocji w I połowie XIII wieku. Wywarł – obok późniejszego o pół wieku Zoharu – największy wpływ na rozwój mistyki żydowskiej. Zachowany w licznych rękopisach, drukiem ukazał się dopiero w połowie XVI wieku w Amsterdamie.

Dotychczas uważano powszechnie, że tytułowe bahir oznacza „jasność”, „blask”. Prawdopodobniej jednak twórcy traktatu rozumieli je inaczej, jako światło „mroczne”, „ukryte”. Stąd zaproponowany tytuł niniejszego wydania, przygotowanego na podstawie wersji amsterdamskiej: Księga światła ukrytego, który znacznie precyzyjniej oddaje istotę teologii traktatu. Tekstowi historycznemu towarzyszą eseje wyjaśniające okoliczności powstania traktatu, prezentujące zawartą w nim teologię oraz przybliżające dzieje recepcji w wiekach późniejszych, zwłaszcza wśród żydów polskich.

Wojciech Brojer, Jan Doktór, Bohdan Kos – tłumacze i komentatorzy wczesnych żydowskich pism mistycznych. Współpracują od połowy lat 80. Przełożyli i wydali m.in. mesjańskie fragmenty traktatu Sanhedrin (97-99) z Talmudu babilońskiego („Literatura na Świecie” 1993, nr 5-6) i Sefer jecira – Księga stworzenia (Warszawa 1995). Nad Sefer ha-bahir pracują od niemal trzech dziesięcioleci, publikując na jego temat artykuły w „Kwartalniku Historii Żydów” i „Kronosie”. Badania nad duchowością żydowską na ziemiach polskich prowadzą w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.