Monografia jest opowieścią o Julianie Tuwimie (1894–1953), wybitnym poecie, twórcy znakomitych wierszy dziecięcych, Żydzie polskim – podzieloną na trzy zasadnicze odsłony zatytułowane: dziecięcość wyobraźni, żydowskość losu, obywatelskie (nie)posłuszeństwo. To próba nowego, innego niż dotychczas, czytania Tuwima i bardzo wyraźne odnowienie jego obecności w polskiej świadomości oraz wyobraźni zbiorowej. Nicią przewodnią książki pozostaje myślenie o poecie, bibliofilu, tłumaczu, miłośniku osobliwości, autorze tekstów kabaretowych – czyli (jak sam siebie nazywał) „słowowiercy” – jako o twórcy, który doświadczył tragicznego losu życiowego i z tym doświadczeniem egzystencji odważnie, poetycko się zmagał. Tytuł monografii dotyka także choroby Tuwima i jego śmierci, tematu pęknięcia w poezji i dramatycznego losu Żyda polskiego. Anakruzą uczyniono partię poświęconą szczególnej predylekcji autora Balu w Operze do postaci Chrystusa i do Fryderyka Chopina. Wśród kwestii naświetlonych na nowo, choć istniejących już w literaturze przedmiotu, trzeba wymienić: rewolucyjność w kontekście recepcji Rimbauda, re-lekturę poety jako piszącego dziecięco, fragmenty o miastach, próbę interpretacji manifestu My, Żydzi polscy. Pozycję wzbogacono o niepublikowane fragmenty rękopiśmiennych zapisków siostry poety, Ireny Tuwim – także poetki i uznanej tłumaczki – oraz inne, niewykorzystane w dotychczasowych ujęciach monograficznych, źródła.
Wykaz skrótów 9 Pęknięcie (nota o tytule) 13 Chopin i Chrystus (zamiast wstępu) 19 Część I. Dziecięcość wyobraźni 35 Rozdział 1. Juja Juwim: rośniemy z Lokomotywą 37 Rozdział 2. Poeta 57 Rozdział 3. Słowowierca 87 Rozdział 4. Łobuz 127 Część II. Żydowskość losu 145 Rozdział 1. Łódź 155 Rozdział 2. Warszawa 171 Rozdział 3. Ruiny życia: Kwiaty polskie 187 Rozdział 4. Bez miejsca: My, Żydzi polscy 197 Część III. Obywatelskie (nie)posłuszeństwo? 213 Rozdział 1. Dante podszyty Chaplinem: kabaret 221 Rozdział 2. Bal w Operze. Arcydzieło 235 Rozdział 3. Rewolucjonista? 247 Rozdział 4. Pacyfista 285 Zakopane: wszystko rozpada się 291 Bibliografia (wybór) 307 Nota edytorska 311 Podziękowania 313 Indeks 315