Byleby „by” było zawsze na swoim miejscu. Cząstka „by” w polszczyźnie
Byleby by było zawsze na swoim miejscu. Cząstka by w polszczyźnie to książka skierowana do cudzoziemców, którzy uczą się języka polskiego. W sposób przystępny i wyczerpujący pokazane w niej zostało, jak wiele możliwości komunikacyjnych daje cząstka by. Wyjaśnienie, w jakich sytuacjach Polacy używają by, idzie w parze z zaprezentowaniem różnorodnych ćwiczeń, doskonalących kompetencję zarówno pragmatyczną, jak i gramatyczną obcokrajowców posługujących się językiem polskim.
Publikacja polecana jest szczególnie uczniom na poziomie średnio zaawansowanym wyższym i zaawansowanym (B2 – C2), którzy potrafią już tworzyć bardziej skomplikowane struktury zdań oraz znają wiele związków frazeologicznych. Ćwiczenia zawarte w książce dzielą się na dwa główne typy. Pierwsze koncentrują się na konstruowaniu zdań z cząstką by i można je wykonywać samodzielnie (na końcu książki znajduje się do nich klucz odpowiedzi). Drugie wychodzą poza schematy i do ich wykonania niezbędna jest wiedza pragmatyczna – te najlepiej wykonywać pod okiem lektora. Dział Po lekcji stanowi dodatek, który ma na celu urozmaicenie procesu utrwalania zdobytej wiedzy. Treść tego zbioru ćwiczeń można samodzielnie uzupełniać o zasłyszane konteksty, konstrukcje, fragmenty dialogów, itp., w których użyta została cząstka by.
Kompozycja tego podręcznika-przewodnika wynika z nowoczesnego podejścia autorki do nauczania języka polskiego jako obcego. Proces uczenia się ma wynikać z przyswojenia podstawowej wiedzy, ale kluczem do podwyższenia kompetencji językowej jest umiejętność jej praktycznego oraz twórczego wykorzystania.
Spis treści
Wstęp / 7
I
1. Potencja – coś może się wydarzyć / 13
2. Warunek / 21
3. Hipotetyczność czynności, przypuszczenie / 26
Ćwiczenia do części I / 31
II
4. Chęci, życzenia, marzenia / 37
5. Życzenia tworzone z oby, aby, byleby, żeby, niechby, gdyby. Inne funkcje tych słów / 47
Ćwiczenia do części II / 53
III
6. Być grzecznym i „dyplomatycznym”. Co to znaczy „być dyplomatycznym”? / 59
7. Pytania, prośby i dyrektywy / 65
8. Propozycje / 69
Ćwiczenia do części III / 73
IV
9. Możliwość, konieczność oraz istotność wyrażone za pomocą: można by, trzeba by, warto by oraz form bezosobowych i nieosobowych / 79
10. Rady i wskazówki / 83
11. Wątpliwości i obawy / 87
Ćwiczenia do części IV / 89
V
12. Inne użycia cząstki by: cel i porównania / 95
VI
Ćwiczenia dodatkowe / 101
Klucz do ćwiczeń / 113