Zagadnienia Rodzajów Literackich t. 55 (110) z. 2/2012
Od redakcji Drugi zeszyt tegorocznego numeru „Zagadnień Rodzajów Literackich“ ma układ tematyczny — składają się nań artykuły dotyczące wielorakich procesów konwergencyjnych zachodzących zarówno w samej literaturze, jak i w relacji z nią. Głównym przedmiotem refleksji nad przestrzeniami tekstów pragniemy uczynić często stosowane we współczesnym dyskursie naukowym pojęcie konwergencji. Wykorzystuje się je obecnie w różnych dziedzinach, od badań matematyczno-przyrodniczych, przez językoznawcze, politologiczne, socjologiczne, po studia z zakresu nowych mediów, komunikacji i antropologii kulturowej. Na ile rzeczywiście dochodzi do nakładania się i przenikania procesów kulturowych i jak bardzo — jeśli w ogóle — zjawisko to ma wpływ na stan literatury oraz jej teorii? Bieżącemu numerowi ZRL przyświeca cel analitycznego przyjrzenia się w perspektywie badań literackich pewnym mechanizmom i ich efektom charakterystycznym dla czasów digitalizacji kultury, gwałtownego rozwoju technologii użytkowej i idącej za tym hipotetycznej homogenizacji kultury. Proponowane czytelnikowi artykuły skupiają się na różnorodnych problemach, częstokroć prezentując odmienne stanowiska badawcze do wyjściowego zagadnienia. Dostrzeżenie nieoczywistości i zróżnicowania procesów konwergencyjnych łączy się w niniejszym tomie z próbą sprostania płynności oraz wieloaspektowości konwergencji, która z założenia wprowadza intermodalność, interdyscyplinarność i wielojęzykowość w to, co tekstowe. Autorzy studiów tu zawartych stawiają pytania między innymi o status poetyki w dobie konwergencji i wpływ procesów związanych z digitalizacją na struktury i cechy gatunkowe czy dyskursywne, podejmują namysł nad problemem ontologii dzieła hybrydycznego, szukają przykładów konwergencji w poezji konkretnej, e-poezji, liberaturze, tekstach logowizualnych, blogach okołoliterackich, serwisach społecznościowych, historiografii czy mieście — rozumianym jako przestrzeń tekstów/tekst. Przenikanie się dziedzin widać także w doborze narzędzi i metodologii naukowych — pragmalingwistyka sąsiaduje z klasyczną genologią, antropologia z pedagogiką, a teorie literatury z komparatystyką i badaniami nad nowymi mediami. Liczymy, że rozpiętość tematyczna w połączeniu z rozmaitością perspektyw badawczych uczyni ten zeszyt „Zagadnień Rodzajów Literackich“ ważnym i ciekawym w lekturze (wielo)głosem w coraz wyraźniej zaznaczającym swoje miejsce w humanistyce XXI wieku dyskursie okołokonwergencyjnym.
Spis treści — Contents
Od redakcji.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Rozprawy — Articles
Ewa Szczęsna, Poetyka w dobie konwergencji. . 11
Maciej Maryl, Konwergencja i komunikacja: gatunki wypowiedzi na stronach internetowych pisarzy.. . . . . . . . . . . . 29
Katarzyna Sitkowska, Próba charakterystyki gatunkowej mikroblogu
(na podstawie serwisu Twitter). . . .. . . 53
Irena Chawrilska, Jak istnieje dzieło hybrydyczne?.. . . . . . . . . . . . . . 79
Magdalena Lachman, Literatura (w) przestrzeni miejskiej. Rekonesans.. . . . . . . . . 97
Natalia Lemann, Literatura, historia, kultura popularna
— przestrzeni konwergencji. Wprowadzenie. . 127
Katarzyna Gutkowska, Afterpop — konwergencja (prawie) doskonała.. . . . . . . . . 155
Beata Śniecikowska, Konwergencja transkulturowa? Polscy twórcy wobec logowizualności Orientu. . . . . . . . . 171
Karolina Sidowska, Techniczne zaplecza literatury. Wpływ medium na kształt
tekstu na przykładzie maszynopisów F. Nietzschego „Schreibmaschinentexte”.. . . . . . 201
Irena Górska, Liberatura wobec rekonfiguracji aisthesis.. . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
Piotr Marecki, „Obsesyjna antycypacja” — Wojciech Bruszewski jako prekursor literatury nowych mediów w Polsce.. . . . . . 235
Bogusława Bodzioch-Bryła, Od e-poematu do interaktywnego dzieła sztuki.
Konwergencja mediów na przykładzie „Spod” Zenona Fajfera i „The Suprising
Spiral” Kena Feingolda.. . . . . . . . . . . 249
Urszula Pawlicka, Ruch jako podstawa materializacji cyfrowej poezji konkretnej. . 287
Monika Kocot, Werbiwokowizualny performance? O otwieraniu Cage’a według
Edwina Morgana. . .. . . . . . . . . . . . 307
Izabella Adamczewska, Celebryta upadły. O jednej z autopromocyjnych strategii
pisarskich na przykładzie polskich sylw ponowoczesnych i dyskusji okołoliterackich. . 327
Monika Kaźmierczak, (Re)formowany postanalfabeta. Uczeń wobec przeobrażanej
rzeczywistości szkolnej. . . . . . . . . . . 345