Z cienia polskości

Z cienia polskości

Książka jest próbą postkolonialnego ujęcia reprezentacji polskości obecnych w ukraińskiej prozie z Galicji końca XIX i początku XX wieku. W polu badawczym znalazła się – jako kontekst i uzupełnienie – również proza z Bukowiny. W interesującym badaczkę czasie i przestrzeni ukraińsko-polskie spotkanie kulturowe, umiejscowione na styku dyskursów narodowych, społecznych i płciowych, stanowiło próbę wyjścia kultury ukraińskiej z tożsamościowego cienia polskości. Proces ten zaistniał między innymi w literaturze. Przybierała ona formę ukraińskiego kontrdyskursu, w ramach którego autorki i autorzy ukraińscy oraz ich czytelnicy konstruowali odrębną wizję ładu społeczno-narodowego w Galicji. Wiązało się to z transgresją ruskiej tożsamości kulturowej w stronę nowoczesnej ukraińskości i dążeniem do zbudowania równorzędnych stosunków z przedstawicielami kultury polskiej.

Autorka zwraca uwagę, w jaki sposób proza galicyjska łączyła z sobą zagadnienia stosunków ukraińsko-polskich z wykluczeniami społeczno-kulturowymi wewnątrz podrzędnego dyskursu ruskiego. Akcentuje zatem niejednoznaczne związki między kwestiami narodu, grup społecznych, płci kulturowej czy cielesności, podkreślając, że problem podporządkowań był obecny nie tylko we wzajemnych relacjach kultur narodowych, ale również wewnątrz każdej z nich.

Do książki została dołączona Antologia kontrdyskursów polskości w ukraińskiej prozie Galicji i Bukowiny przełomu XIX i XX wieku. Obejmuje ona tłumaczenia utworów między innymi Iwana Franki, Olhy Kobylańskiej, Osypa Makoweja, Łesia Martowicza.