Sztuka komunikacji według Franciszka

Sztuka komunikacji według Franciszka

Papież Franciszek od początku swojego pontyfikatu wzbudza zainteresowanie mediów i sympatię opinii publicznej. Udało mu się w ciągu kilku miesięcy dokonać rzeczy niebywałej, został „Człowiekiem roku 2013” tygodnika „TIME” i miesięcznika środowiska LGBT „The Advocate”. Został też okrzyknięty „królem internetu”, gdyż liczba wyników hasła „papież Franciszek” przewyższyła liczbę „kliknięć” i wpisów w wyszukiwarkach nie tylko jego poprzedników, ale również światowych przywódców (w tym Obamy i Putina). Twitty papieża śledzi i komentuje kilkanaście milionów internautów, a internet pełen jest „memów” z Franciszkiem, i w przeważającej większości są one wyrazem sympatii do niego.
Wszystkie te zjawiska można uznać za fenomen popularności nowego papieża i sukces wizerunkowy. Na sukces ten złożyło się kilka czynników: gesty typowo wizerunkowe (np. stare buty), łatwość w nawiązywaniu bezpośrednich kontaktów („selfie” z papieżem), wykorzystanie możliwości sieci i aktywność w niej, ale przede wszystkim jego wypowiedzi. To zainteresowanie papieżem ze strony różnych środowisk, zwłaszcza tych pozostających na obrzeżach Kościoła lub poza nim, spowodował „język Franciszka”, czyli to jak, a przede wszystkim, co mówi.
Odpowiadając na to zainteresowanie, przygotowujemy do wydania publikację zawierającą zbiór wypowiedzi papieża Franciszka wygłaszanych lub publikowanych przy różnych okazjach. Dzięki nim można poddać analizie „język Franciszka”, w tym te elementy, które powodują, że w mediach świeckich pisze się, iż zmienił on „język Kościoła”. Nie mniej ważne jest badanie, czy i ewentualne w jaki sposób i na ile zmiana języka wypowiedzi papieża przekłada się na zmianę nauczania Kościoła. Innymi słowy: czy wypowiedzi papieża Franciszka to zmiana doktryny (lub choćby jej zapowiedź), czy też doktryna pozostaje niezmienna, ale zmienia się sposób komunikowania się Kościoła ze światem?
Dla wielu ludzi, zwłaszcza tych, którzy od Kościoła odeszli, nie widząc w nim miejsca dla siebie, są to pytania kluczowe. To ci drudzy, słysząc o „Kościele wyruszającym w drogę”, potrzebie prac nad „teologią kobiety”, „docieraniu do peryferii”, konieczności „dialogu ze współczesnymi mężczyznami i kobietami”, sprzeciwie wobec „ekonomii wykluczenia i nierówności społecznej, która zabija”, tak pozytywnie oceniają Franciszka. I to z nimi właśnie udało się papieżowi nawiązać dialog, dzięki realizacji w praktyce komunikacyjnej „kulturze spotkania”, której poświęcił swoje pierwsze orędzie na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu.
Sądzimy, że publikacja spotka się z zainteresowaniem teologów, medioznawców i wszystkich zainteresowanych nauczaniem papieża Franciszka oraz współczesną doktryną medialną Kościoła katolickiego.