Przedwojenne Grochów, Kamionek, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie

Przedwojenne Grochów, Kamionek, Saska Kępa. Najpiękniejsze fotografie

Dzielnica Praga-Południe to administracyjny twór, który nazewniczo zaciera tożsamość prastarych wsi, osad i przedmieść, położonych na południe od właściwej Pragi i historycznie mających z nią niewiele wspólnego. Szanujący się mieszkaniec tej części Warszawy nigdy nie powie, że jest z Pragi-Południe, ale z Kamionka, Grochowa, Gocławia albo Saskiej Kępy...

Od momentu założenia wsi Kamion do powstania kolonii na Saskiej Kępie upłynęło co najmniej 800 lat i to najlepiej ilustruje z jak różnymi ośrodkami osadniczymi mamy do czynienia. Przez setki lat miejscowości, które formują dziś dzielnicę Warszawy, pisały własne rozdziały na kartach historii, miały różnych właścicieli i w różnym czasie były przyłączane do stolicy. Odbiło się to na ich urbanistyce i architekturze, zwyczajach społeczeństwa i jego gwarze. Owe mikroświaty w 1939 r. tworzyły mozaikę skrajnych kontrastów. Wiejskie chałupy i pola sąsiadowały z nędznymi kamieniczkami, fabrykami stojącymi przy ulicach brukowanych kocimi łbami, którymi płynęły rynsztoki, te zaś krajobrazy tuż za miedzą zmieniały się w pejzaż nasycony luksusowymi, supernowoczesnymi, tonącymi w zadbanej zieleni willami. Także mieszkający w bliskim sąsiedztwie ludzie różnili się często od siebie jak dzień od nocy.

Ten album stara się nie faworyzować żadnego z rejonów dzielnicy, ukazując je – w miarę dostępności przekazów ikonograficznych – we właściwych proporcjach, czyli przywracając właściwą rangę Kamionka i Grochowa, które w dotychczasowych publikacjach pozostawały w cieniu eleganckiej Saskiej Kępy. Wiele faktów przywołanych we wstępnym rozdziale i w opisach zdjęć to nowe, wcześniej nigdzie niepublikowane ustalenia.