Meandry kultury politycznej w Polsce od średniowiecza do II wojny światowej

Meandry kultury politycznej w Polsce od średniowiecza do II wojny światowej

Książka pt. Meandry kultury politycznej od średniowiecza do II wojny światowej jest ciekawą syntezą historii polskiej kultury politycznej. Autor poprzez średniowiecze, gdzie wyodrębnił okresy monarchii patrymonialnej i stanowej, ukazał przemiany polityczne i kulturowe, składające się na tworzenie, scalanie i ugruntowanie polskiej państwowości. Na tle państw europejskich Polska była monolitem od XIV wieku i nie odstawała cywilizacyjnie od innych państw kontynentu.

Następnie w pracy scharakteryzowano czasy I Rzeczypospolitej wyodrębniając dwa okresy: 1. Demokracji szlacheckiej, która do historii przeszła, przynajmniej w XVI wieku, jako „Złoty Wiek”, a trwała do 1652 r.; 2. Oligarchii magnackiej zapoczątkowanej aktem liberum veto w 1652 r. przez posła Władysława Sicińskiego. Czasy te naznaczone są anarchią, sobiepaństwem, zanikiem obywatelskiej kultury politycznej, warcholstwem magnatów i szlachty. Wynikiem tego były rozbiory i upadek państwa w 1795 r.

Dalej przedstawiono czasy niewoli w trzech częściach podzielonej Polski: zaborze rosyjskim, austriackim i pruskim przez pryzmat „państw” powstających w różnych konfiguracjach ładu międzynarodowego.

Kolejna część prezentuje wyłanianie się Polski z chaosu po I wojnie i tworzenie oraz funkcjonowanie II Rzeczypospolitej. Wyeksponowano wielkie sukcesy, ale pokazano też sprawy natury wstydliwej z oglądu kultury politycznej oraz kwestie nierozwiązane, które przyciemniają blask państwa i jego elit.

Całość wykładu prezentowana jest od X do XX wieku poprzez: 1. Model przywództwa politycznego; 2. Funkcjonowanie społeczeństwa; 3. Organizację państwa; 4. Relacje w stosunkach międzynarodowych; 5. Zwyczaje i obyczaje. W pracy możemy znaleźć wiele przyczynków, ciekawostek, a nicią przewodnią jest stan polskiej kultury politycznej w poszczególnych epokach. Wszystko razem tworzy ponadczasowy polski charakter narodowy. Każdy z 20 podrozdziałów oraz wstęp książki opatrzony został stosownym mottem, pro memoria.