Groteska

Groteska

Książka poświęcona jest grotesce w polskiej prozie powojennej oraz implikowanym przez tę poetykę modelom podmiotowości. Stanowi ona historycznoliteracką syntezę groteskowej prozy lat 1945–1968; omawia proces przemian poetyki groteski oraz najważniejsze tendencje w jej ramach. Po drugie, jest analizą różnorodnych groteskowych strategii autonomizacji podmiotu, przeprowadzoną na podstawie szczegółowych interpretacji prozy pięciu autorów (Mrożka, Kołakowskiego, Pankowskiego, Kuśniewicza i Truchanowskiego) w oparciu o narzędzia antropologii literatury. Kontekstem rozważań nad groteskowymi formami podmiotowości są tu współczesne antropologiczne i filozoficzne ujęcia tego zagadnienia (m.in. tak zwany „kryzys podmiotu”, zjawisko nowożytnego „zapomnienia o ciele” i następująca w XX wieku „rekorporalizacja” podmiotu oraz modernistyczne zwątpienie w racjonalność). Zakres odpowiedzi na pytanie o status podmiotu – udzielanych przy użyciu groteski – rozciąga się od mitoburczego witalizmu Mariana Pankowskiego, przez ironiczny estetyzm Andrzeja Kuśniewicza, mitologizujący eskapizm Kazimierza Truchanowskiego, po krytyczny metaracjonalizm Sławomira Mrożka i Leszka Kołakowskiego.