Filozofia na co dzień. 365 dni z filozofią
W trudnych chwilach na polu bitwy Machiavelli widział tylko jeden ratunek. Był nim Ritornare al Segno, „powrót do sztandaru”, czyli przegrupowanie się pod znakiem sztandaru. Z filozofią jest tak samo, wymaga ona przegrupowania się pod znakiem filozofowania w codzienności. W trudnych chwilach powinniśmy powrócić do tego, co było jej początkiem, czyli do codzienności myślenia, filozofowania na co dzień. Wyjście z impasu filozofii wydaje się dlatego jasne: należy zachętę do studiowania filozofii zrównoważyć z zachętą do codziennego myślenia. Zachęcać do filozofii współczesnego człowieka, to przebudzić w nim osobiste odnoszenie się do zjawisk, w które angażowane jest nasze codzienne życie. Jeśli uda się go przekonać, że filozofia to filozofowanie, codzienne dostrzeganie problemów i próby zrozumienia, codzienne zmaganie się o prawdę i wartości, to filozofia będzie miała „królewskich poddanych”. Ze wstępu
Wstęp / 21
Styczeń
1. Czas / 35
2. Droga / 35
3. Gasnące światła oświecenia / 36
4. Ja i inni / 37
5. Zezowanie ku pogaństwu / 37
6. Towary i marketing / 37
7. Luter / 38
8. Coś więcej / 39
9. Pożywienie / 40
10. Chrześcijaństwo i konflikt / 40
11. Docenić laicyzację / 42
12. Rezygnacja z pytań / 42
13. Detronizacja Boga / 43
14. Zabawa i władza / 44
15. Prawda / 44
16. Dinozaury i my / 45
17. Chytrość / 46
18. Coś nie tak / 46
19. Przechytrzyć chrześcijaństwo / 46
20. Siew i zbiór / 48
21. Trentowski i filozofia / 49
22. O co chodzi? / 49
23. Samochód / 50
24. Praktyczny redukcjonizm / 50
25. Ciepło / 51
26. Metafizyczny dreszcz władzy / 52
27. Chrześcijańska eudajmonia / 52
28. Należeć do siebie / 53
29. Brak i nadmiar / 53
30. Komputer i Kronika Akaszy / 54
31. Wschód, Zachód i medytacja / 55
Luty
1. Ratio et ars / 61
2. Nowy człowiek / 61
3. Kto tworzy dzieje? / 62
4. Dwa zdania / 63
5. Od cogito do cognosco / 63
6. Usprawiedliwianie / 64
7. Chrześcijaństwo i świat / 64
8. Pycha / 65
9. Św. Paweł i chrześcijaństwo / 66
10. Człowiek wartościujący / 67
11. Choroby / 67
12. Wiara / 69
13. Zapachy / 69
14. Piekło nagości / 70
15. Dwa kierunki / 71
16. „Kochaj jak pragnie” / 71
17. Poczucie winy / 72
18. Nieuchwytność zmiany / 73
19. Porządek przez wykluczanie / 74
20. Duchowość / 75
21. Równoległość wykształcenia / 76
22. Szczyty sukcesów / 77
23. Współkochać / 77
24. Moja tożsamość / 78
25. Chrześcijaństwo i filozofia / 78
26. Śmierć Jaspersa / 79
27. „Umieranie, co wynika z życia” / 79
28. Przykład Bergsona / 80
Marzec
1. Odrodzenie religii / 85
2. Uratować materię / 85
3. „Idzie się, żeby iść” / 86
4. Zmysł selekcji / 87
5. Choroby ducha / 87
6. Bezczynność / 88
7. Anateizm / 89
8. Niewyczerpalność istnienia / 90
9. Myślowa ułomność / 91
10. Choroby kultury / 91
11. Zło i dobro / 92
12. Co głosimy? / 93
13. Gadamer / 93
14. Porządkować swe życie / 94
15. Barańczak i przyzwyczajenia / 94
16. Właściwy czas / 96
17. Coś nieuchronnego / 97
18. Zabijanie zwierząt / 97
19. Modlitwa / 98
20. Szkielet zewnętrzny / 98
21. Chrześcijaństwo i laicyzacja / 99
22. Kultura i zło / 100
23. Fizyka kwantowa i nasze życie / 100
24. Informacja / 102
26. Szczęście / 103
27. Sartre / 103
28. Kultury i czas / 103
29. Pytania / 105
30. Błędy i pomyłki / 105
31. Człowiek, który się przywiązał / 106Kwiecień
1. Panteizm jako pokusa metafizyczna / 111
2. JP II / 112
3. Sztuka budzenia się / 112
4. Stare kobiety / 113
5. Pomagać w ciszy / 114
6. Wszystko na niby / 114
7. Przeżycia metafizyczne / 116
8. Życie w zamknięciu / 116
9. Cisza / 117
10. Przebaczenie / 118
11. Obrażanie / 119
12. Fakty, fakty, fakty / 120
13. Opuszczenie / 120
14. Tożsamość i odpowiedzialność / 121
15. Zarażać ludzi / 122
16. Chrystus i Bóg / 122
17. Historia i my / 122
18. O cierpieniu / 123
19. Język i filozofia / 123
20. Wielkanoc / 124
21. Zmartwychwstanie / 125
22. Świadomość / 125
23. Humaniści / 126
24. Nowa pieśń / 127
25. Agresja / 127
26. Kreatywność / 128
27. Fenomenologia / 129
28. Ateizm / 129
29. Czasowość i przemijanie / 130
30. Nasi wrogowie / 132Maj
1. Ukrycie Boga / 137
2. Bronić pokrzywdzonych / 137
3. Mądrość / 138
4. Druga płeć / 140
5. Zdziecinnienie / 140
6. Wina / 141
7. Stwarzanie / 141
8. Przestrzeń i czas / 142
9. Trudność życia / 145
10. Błoga nieświadomość / 145
11. Zaraz się zacznie / 146
12. Być współczesnym / 146
13. Myśl i ciało / 147
14. Cierpienie i starość / 148
15. Etos dla Europy / 148
16. Pogoda / 149
17. Wspólnota interesów / 149
18. Zagubiony człowiek / 150
19. Druk i bajty / 151
20. Paracelsus / 152
21. Bądź wierny sobie / 153
22. Dlaczego? / 153
23. „Wschodzące słońce historii” / 154
24. Pieniądze i władza / 154
25. Niepókoj / 155
26. Pułapka materializmu / 155
27. Inny świat / 156
28. Art Brut / 157
29. Nadmiar wolności / 158
30. Postęp / 160
31. Panowanie teraźniejszości / 160
Czerwiec
1. Świat zabawy / 167
2. Podmiot i przedmiot / 167
3. Telewizja jako świat / 167
4. Jung / 168
5. Islam w Europie / 169
6. Maszyny / 170
7. Pożyczka / 170
8. Degradacja sztuki / 171
9. Empatia / 171
10. Przywracanie proporcji / 172
11. Zasada przyjemności / 173
12. Uniwersytet i umiejętności / 173
13. Kulturowe szaleństwa / 174
14. Piłat i prawda / 174
15. Nowa galeria handlowa / 176
16. Czas polityczny / 177
17. Życie / 177
18. Merton / 178
19. Dwie drogi / 178
20. Uporządkowanie / 179
21. Pokonanie sceptycyzmu / 180
22. Połączenie / 180
23. Powaga tworzenia / 181
24. Towarowe spojrzenie / 181
25. Mały człowiek / 182
26. Cieszkowski i religia / 182
27. Ten świat / 183
28. Interkulturowość / 183
29. Kłotnie / 184
30. Sekularyzacja / 185
Lipiec
1. Wojny religijne / 191
2. Ku historii / 191
3. Okazja do świętowania / 192
4. Porażki / 193
5. Garb przeszłości / 193
6. Mikroświat i metafizyka / 194
7. Głupota / 194
8. Religia i etyka / 195
9. Sukces / 195
10. Teologia procesu / 196
11. Cogito ergo sum / 197
12. Łańcuch zła / 197
13. Znów umarł ktoś / 197
14. Poszukiwanie duchowości / 198
15. Cywilizacja i zabawa / 199
16. Po cichu / 199
17. Inteligencja / 199
18. Miejsce nieświadomości / 200
19. Woda / 200
20. Bonhoeffer / 201
21. Rozum i metafizyka / 204
22. Milcząca większość / 204
23. Nasze trudności / 205
24. Uwolnić tajemnice / 205
25. Świętość w czasie / 206
26. Poszukiwanie siebie / 206
27. Dobro i zło / 207
28. Muzyka i słowo / 207
29. Przestrzeń spotkania / 208
30. Obowiązki moralne / 208
31. Początek historii / 209
Sierpień
1. Na tropach wielkości / 215
2. Konstrukcja historii / 215
3. Wschód i państwo / 216
4. Duchowość ateistyczna / 216
5. Wojny biedaków / 217
6. Dehellenizacja i chrześcijaństwo / 217
7. Przemiana / 218
8. Demokracja / 219
9. Religia i kultury / 219
10. Agonia metafizyki? / 220
11. Artystki / 220
12. Błąd humanizmu / 221
13. Neuroteologia / 222
14. Terroryzm / 223
15. Oszczędzanie / 223
16. Poszukiwanie / 223
17. Odzyskać świat / 224
18. Mozg / 225
19. Dialog kultur / 226
20. Krzywda / 226
21. Natura człowieka / 227
22. Miłość / 227
23. Wspólny kierunek / 228
24. Poezja zamiast filozofii / 228
25. Dobry człowiek / 229
26. Potrzeby i pragnienia / 230
27. Poszukiwania sensu / 230
28. Nihilizm i miłość / 231
29. Przyczyna i rozumienie / 231
30. Współczucie / 232
31. Wiara i współczesny człowiek / 233
Wrzesień
1. Wychowanie / 239
2. Viktor E. Frankl / 239
3. Chrześcijaństwo i kultura chrześcijańska / 240
4. Więcej pracy / 240
5. Szczęście w nicości / 241
6. Zmienność sądów / 242
7. Świadomość / 242
8. Szczęście / 243
9. Ochrona życia / 243
10. Poszukiwanie skarbu / 244
11. Myśl i duch / 245
12. Nuda / 245
13. Tajemnica i Bóg / 246
14. Wieczność w Internecie / 246
15. Bogactwo i zmęczenie / 247
16. Długość życia / 247
17. Uniwersalizm / 248
18. Odrodzenie religii / 249
19. Pragmatyka / 249
20. Podroż dla przyjemności / 250
21. Dwie skrajności / 251
22. Odkrycie inności / 252
23. Chrześcijaństwo dzisiaj / 253
24. Zagadka człowieka / 254
25. Etyka bez metafizyki / 254
26. Historia / 254
27. Tajemnica Kartezjusza / 256
28. Dalej, dalej, dalej / 256
29. „Gdzie jesteś?” / 257
30. Poszukiwania orientacji / 257
Październik
1. Poszukiwanie mistrza / 263
2. Urodziny Gandhiego / 263
3. Odbudowa / 264
4. Świat idei / 265
5. Sprzedaż intymności / 265
6. Imię człowieka / 266
7. Milczenie / 266
8. Egoizm i wolność / 267
9. Hermann Hesse i wiara / 267
10. Colloquium Charitativum / 268
11. Formy istnienia / 268
12. Światło i mrok / 270
13. Męczennicy i świadkowie / 270
14. Uwaga na zabite prawdy / 271
15. Etapy życia / 271
16. Prototyp i mężczyzna / 272
17. Wiara, miłość, nadzieja / 272
18. Bezsenność / 273
19. Bóg i cierpienie / 273
20. Zagubienie racji / 274
21. Polityk i uczony / 274
22. Fundamentalizm / 275
23. Szukać Boga / 275
24. Rozdzielenie / 276
25. Wolność rozporządzania / 277
26. Kulturowe dreptanie / 277
27. Dojrzałość / 278
28. Philobiblion / 278
29. Przywilej samotności / 279
30. Wieczność / 280
31. Dyskusje i problemy etyczne / 280
Listopad
1. Filozofia i śmierć / 287
2. Ontoelekronika / 288
3. Przyjaciel / 289
4. Obrazkowa kultura / 289
5. Śpiewające istnienie / 290
6. Pożegnanie z rozumem / 290
7. Człowiek zbuntowany / 291
8. Zagłuszanie / 291
9. Początek miłości / 292
10. Wszystko jest całością / 292
11. Pamięć dawniej i dziś / 293
12. Nihilizm / 293
13. Zagrożenia / 294
14. Upadek ludzi cnotliwych / 294
15. Uniformizacja / 295
16. Kołakowski i religia / 295
17. Duchowy egoizm / 296
18. Wartości chrześcijańskie / 297
19. Myślenie racjonalne / 298
20. Kultura masowa / 298
21. Od tradycji do zwyczaju / 299
22. Doskonalenie człowieka / 299
23. Pokój / 300
24. Małymi krokami / 301
25. Historia dzisiaj / 301
26. Mitsein / 302
27. Skłonność rozumu / 303
28. Miłosierdzie / 303
29. Serce / 304
30. Religia, rozum, uczucia / 304
Grudzień
1. Pytanie o chrześcijaństwo / 311
2. Przemoc / 311
3. Platon i Arystoteles / 312
4. Postawa otwarta / 313
5. Czy rozum jest ateistą? / 313
6. Zwycięska walka / 314
7. Nienawiść / 314
8. Predestynacja / 315
9. Niezadowolenie z młodzieży / 316
10. Szara codzienność / 316
11. Logika i fałsz / 317
12. Władza i rozsądek / 318
13. Koniec dialogu? / 318
14. Poszukiwania / 320
15. Zatrzymać szczęście / 320
16. Smutek / 321
17. Postęp i zacofanie / 321
18. Jałmużna / 323