Fenomeny kontroli ciała

Fenomeny kontroli ciała

Kontrola ciała jako jeden z aspektów oglądania i analizowania ludzkiej cielesności. Książka ukazuje fenomen kontroli ciała oglądany z wielu stron i na wielu poziomach. Począwszy od kwestii nieco ogólniejszych, po wyraźnie sformułowane problemy badawcze, od aspektów instytucjonalnych po szczegółowe aplikacje i przejawy kontroli, wreszcie po granice dyscyplinarne - teksty ogólne, socjoantropologiczne poprzedzone psychologicznymi, po których następują prace empiryczne dotyczące głównie ciał kobiecych.

Z recenzji wydawniczej dr. hab. prof. UAM Marka Krajewskiego:

Recenzowany tom wpisuje się w dosyć popularną problematykę "body studies", a więc społecznego i humanistycznego namysłu oraz badań nad cielesnością, ale jednocześnie znajdziemy w nim sporo nowych i oryginalnych ustaleń. Teksty w nim zamieszczone poświęcone są problemowi (samo)kontroli ciała, ciału jako przedmiotowi i podmiotowi kontroli, środkowi, poprzez który kontrola jest sprawowana, ale też ciału rozumianemu jako narzędzie wymykania się dyscyplinującym reżimom. Tym, co stanowi o wartości książki jest nie tylko pogłębienie problematyki relacji władzy i nadzoru, w które wplątane jest ciało, ale również wielość perspektyw, z których ciało jest w niej oglądane – i to nie tylko perspektyw związanych z podziałami naukowych subdyscyplin (są tu prace socjologów, psychologów, antropologów), ale również tych, które ustanawiają bohaterowie poszczególnych teksów (pracownice agencji towarzyskich, dzieci, praktykujący zen i SM, księża i terapeuci itd.).
Ta wielość perspektyw sprawia, iż co prawda pojawia się niebezpieczeństwo egzotyzacji ciała i poszukiwania takich jego kontekstów, w których jest ono praktykowane inaczej, niż ma to miejsce na co dzień w przypadku większości społeczeństwa, ale jak rozumiem jest to zabieg celowy, który ma znormalizować te „niecodzienne” praktyki cielesne. Zabieg ten wydaje mi się tym bardziej cenny między innymi dlatego, że większość tekstów zawartych w publikacji problematyzuje normalność jako centralną dla procesów dyscyplinujących i kontrolnych kategorię.