Zmiany jakościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach

Zmiany jakościowe i ich miara w traktacie O sześciu niedorzecznościach

Do rąk czytelnika trafia druga książka z serii tłumaczeń tekstów autorstwa Oksfordzkich Kalkulatorów – czternastowiecznych filozofów przyrody działających na Uniwersytecie Oksfordzkim. Pierwsze dzieło przetłumaczone na język polski to Kwestie o ruchu Ryszarda Kilvingtona, będące częścią jego komentarza do Fizyki Arystotelesa (Elżbieta Jung, Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona „Kwestie o ruchu”, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2014).
Obecny tom zawiera tłumaczenie, poprzedzone obszernym wstępem monograficznym, dwu kwestii wchodzących w skład anonimowego czternastowiecznego traktatu zatytułowanego O sześciu niedorzecznościach (tytuł oryginału: De sex inconvenientibus). Autor tego dzieła bez wątpienia należał do szkoły Oksfordzkich Kalkulatorów, o czym świadczy zarówno fakt, iż znał i cytował dzieła swoich poprzedników, jak i fakt, że jego tekst był cytowany przez kolejne pokolenie Kalkulatorów. Dzieło to, napisane w połowie czternastego wieku, między rokiem 1335 a 1344, jest poświęcone problemom zmian, a właściwie możliwości wyznaczania ich szybkości. Jego autor zajmuje się kolejno podstawowymi zmianami, jakie zachodzą w przyrodzie w postaci powstawania i ginięcia, a także procesami przekształceń jakościowych, ilościowych oraz dotyczących zmiany miejsca. Ponieważ dyskutowane w tym traktacie problemy związane z ruchem są analizowane zgodnie z teorią proporcji, tym samym jest on najlepszym świadectwem recepcji teorii twórców szkoły Kalkulatorów Oksfordzkich.