Z Rosji do Izraela

Z Rosji do Izraela

Nie jest to literatura minorowa, ponieważ nie próbuje rozmawiać z rosyjską większością językową w imieniu narodowej (żydowskiej) mniej­szości; nie jest to także literatura peryferyjna, ponieważ nie wpisu­je się w izraelską hierarchię literacką. Na obecnym etapie swojego rozwoju, w świecie otwartych granic, jest ona wolna od dekadenc­kiej ofiarności literatury emigracyjnej. Co więcej, dzięki Interne­towi i otwartej przestrzeni informacyjnej pozbawiona jest nawet wątpliwego przywileju oddychania szczególnym żydowsko-ro­syjskim powietrzem lub nie mniej szczególnym — ale możliwe że świeższym — morskim powietrzem krańców imperium.

(...) unikatowość opisywanej tu literatury polega na równoczesnym byciu literaturą zarówno rosyjską, jak i izraelską. Warto przy tym zaznaczyć, że obydwa te określenia oznaczają konkretną realność kulturową, funkcjonującą w świecie wypełnionym znaczącymi faktami i obiektami. Nie jest ona pod­porządkowana nakazom tego świata, a przeciwnie — swobodnie, bez przeszkód i nieprzewidywalnie tworzy z nich dziwaczne wzory i kształty, które pojawiają się, zmieniają i znikają. Chaos, z którego się rodzą, jest dla tej literatury całkowicie i absolutnie realny. A ów realizm jest szczególny. Dzięki swojej chaotyczności i rozproszeniu literatura ta żyje w świecie nieustannie odradzających się możli­wości — dlatego jest to realizm istnienia gwarantowanego i przy­padkowego jednocześnie. Możliwe, że nie w pełni uzasadnionego, ale dzięki temu niezaprzeczalnie obiektywnego.

Ze Wstępu Romana Katsmana