W stronę hermaneutyki kultury

W stronę hermaneutyki kultury

Hermeneutykę jako metodę i praktykę literaturoznawczą można w uproszczeniu konceptualizować jako ruch zachodzący między czterema domenami: filologią, retoryką, krytyką literacką oraz badaniami intertekstualności. "Stare" dziedziny: filologia oraz retoryka klasyczna zapewniałyby ciągłość tradycji, krytyka - praktyczny, aplikacyjny, zawodowy aspekt poczynań literaturoznawcy jako badacza i dydaktyka, (…) badania intertekstualności zaś gwarantowałyby zachowanie dystansu wobec potocznych, mało rozwiniętych, niezreflektowanych teoretycznie wyobrażeń o genezie tekstu literackiego, wpływie, inspiracji, aluzji etc. (…) Mediacyjny, pośredni, kompromisowy, pluralistyczny charakter metod hermeneutycznych w naukach humanistycznych stwarza, jak się zdaje, stosunkowo największą szansę na stopniowe przezwyciężanie impasu metodologicznego i - współwystępujący z nim - zagrożeń dla wolności badań oraz wolności słowa.
Dorota Heck

Co byłoby charakterystyczne dla hermeneutycznej teorii kultury? Z pewnością oparcie się na pewnej antropologii filozoficznej, dla której centralnym jest pojęcie rozumienia, jako ludzkiego sposobu istnienia, oraz na budującym wspólnotę i utrzymującą duchowy poziom indywidualnych egzystencji znaczeniu języka, który nigdy nie jest pojmowany wyłącznie jako środek komunikacji. Język to zapis mistycznego doświadczenia narodu, który nim mówi, to bogactwo jego literatury, ale i osad tradycji, która staje się substancją duchową umożliwiającą porozumienie i kooperację.
Andrzej Przyłębski