System adresatywny współczesnego języka niemieckiego - Outlet

System adresatywny współczesnego języka niemieckiego - Outlet

Formy adresatywne, które można zaklasyfikować do aktów mowy nazywanych przez J.L. Austina behabitywami, a ekspresywami przez J.R. Searle'a, są niezbędnym elementem etykiety językowej pozwalającym na podjęcie, podtrzymania, zakończenie bądź przerwanie aktu komunikacji językowej z osobą adresata. Z tego powodu należą do uniwersaliów językowych pozostających w kręgu zainteresowań wielu badaczy.
Nie powstała jednak konfrontatywna rozprawa zajmująca się systemami adresatywnymi języka rosyjskiego i niemieckiego. Podjęcie tego zagadnienia wydaje się więc być zadaniem bardzo ciekawym i to pod wieloma względami, a mianowicie: historia obu narodów niemieckiego i rosyjskiego w dwudziestym wieku była niezwykle skomplikowana i obfitowała w wiele wydarzeń, których skutki wycisnęły swe piętno na użytkownikach obu tych języków. Były to pierwsza wojna światowa i rewolucja październikowa w Rosji burząca stary porządek polityczny, ekonomiczny i społeczny panujący w tym państwie od stuleci. Kolejnym wydarzeniem wpływającym na losy ludzkości było przejęcie władzy przez Hitlera w Niemczech i rozpętanie przez Trzecią Rzeszę drugiej wojny światowej, co pochłonęło miliony istnień ludzkich i zmieniło porządek polityczny w całej Europie. Koniec wojny oznaczał koniec Trzeciej Rzeszy i w konsekwencji powstanie dwóch państw niemieckich NRD i RFN, o zupełnie innej orientacji politycznej. Ostatnimi wielkimi wydarzeniami dwudziestego wieku były pieriestrojka w Rosji i ostatecznie rozpad ZSRR oraz zjednoczenie Niemiec.
Nakreślone pokrótce wydarzenia jaskrawo wskazują jak wiele zmian musiało zajść w ich konsekwencji w języku rosyjskim i niemieckim, a także wycisnęły one swe piętno na formy zwracania się do drugiego człowieka. Próba socjolingwistycznego porównania systemów adresatywnych tych języków jest zadaniem bardzo ciekawym i z wszech miar godnym poświęcenia uwagi. W związku z tym zagadnienie to stało się przedmiotem niniejszych rozważań.