Równoległa polis

Równoległa polis

Zbiór tekstów jednego z najwybitniejszych czeskich myślicieli politycznych i polityków XX w.

Filozof, który został cybernetykiem, bo dzięki temu nie musiał wstąpić do Partii. Konserwatywny katolik, który stworzył czeski ruch dysydencki wraz z trockistami i przedstawicielami kontrkulturowego undergroundu. Polityk, który budował zręby czeskiej demokracji po 1989 r. Myśliciel, którego pisma stały się w ostatnich latach odkryciem w amerykańskich środowiskach konserwatywnych. Václav Benda (1946-1999) był obok Václava Havla i Jana Patočki najbardziej znanym myślicielem czeskiej opozycji antykomunistycznej. Jego koncepcja „równoległej polis” stała się obok „siły bezsilnych” Havla i polskiej „solidarności” najczęściej przywoływanym wkładem ruchów opozycyjnych Europy Środkowej w zachodnią myśl polityczną. Teksty zawarte w tym tomie mogą inspirować refleksję nie tylko nad naturą i praktyką działania komunizmu, ale i nad wolnością, niezależnością myślenia oraz potrzebą i sposobami dbania o tradycję i wiarę w niesprzyjających im okolicznościach, co czyni je lekturą bardzo pożyteczną także obecnie.

„[…] aktualne zadania równoległej polis to: dziurawić lub korodować […] miniaturowe żelazne kurtyny, przełamywać blokadę informacyjną i społeczną, nawracać się na prawdę, sprawiedliwość, sensowny ład wartości, ponownie docenić niezbywalność ludzkiej godności i nieodzowność wspólnoty ludzi opartej na wzajemnej miłości i odpowiedzialności. Konkretnie oznacza to: zająć na potrzeby równoległej polis każdą przestrzeń, którą władza tymczasowo opuściła lub o zajęciu której nie pomyślała; pozyskać dla wsparcia wspólnych celów wszystko, co żywe w społeczeństwie i jego kulturze w najszerszym tego słowa znaczeniu, wszystko, co w jakiś sposób przetrwało przeciwności czasu (np. Kościoły) lub to, co zdołało się narodzić wbrew niesprzyjającym czasom”.