Przechadzki po polskiej literaturze najnowszej

Przechadzki po polskiej literaturze najnowszej

Jak pisał przed stu pięćdziesięcioma laty Charles Baudelaire, „Przyjemność oglądania teraźniejszości nie zależy tylko od piękna, które ją stroi, ale również od jej cechy zasadniczej – że jest teraźniejszością”. Przyjemność zatem, ale i pożyteczność przechadzania się po zmieniającej się literaturze ostatniego ćwierćwiecza, a więc czasów nam najbliższych i nas kształtujących, zależy właśnie od tej „cechy zasadniczej”: bycia teraźniejszością. Coraz szybsze tempo współczesnego życia i liczne jego metamorfozy (choć wrażenie takiego samego przyśpieszenia mieli zapewne nasi poprzednicy) wymagają utrwalenia, przemyślenia i opowiedzenia – zarówno przez pisarzy, jak i ich komentatorów. Autorzy tej książki dokonują właśnie takich całościowych lub punktowych, spektakularnych lub pozornie marginalnych oglądów status quo polskiej literatury, przechadzają się po rzeczywistości literackiej, chcąc uchwycić jej specyfikę i (nie) przemijalność, nie tyle „piękno”, ile różnorodność i różnowartościowość form ekspresji doświadczenia współczesnego człowieka. Jeżeli bowiem, jak chciał autor „Malarza życia nowoczesnego”, każda epoka ma swoją postawę, spojrzenie i gest, to również nasza późna nowoczesność czy płynna ponowoczesność ów charakterystyczny rys ujawnia, zwłaszcza jeśli poddać ją obserwacji nieśpiesznej i wielostronnej, bo wieloautorskiej i wielotematycznej.