Powojnie

Powojnie

W 1945 roku Europa była zdruzgotana. Znaczną jej część spustoszyły wojna, masowe rzezie i bombardowania. Panował chaos. Wschodnia część kontynentu dostała się pod panowanie Związku Radzieckiego – jeden despotyzm zastąpił drugi. Dzisiaj ZSRR już nie ma, a demokratyczna Unia Europejska sięga granic Rosji.

Powojnie przedstawia wspaniałe i skomplikowane dzieje, na które wciąż pada cień wojny. Opowiada o podnoszeniu się kontynentu z gruzów, o upadku radzieckiego komunizmu, powstaniu Wspólnot Europejskich i UE, o końcu imperiów kolonialnych oraz niełatwym i zmieniającym się stosunku do związanych z Europą supermocarstw: Rosji i Ameryki.

Tony Judt docieka przyczyn rozkwitu niemieckiego i upadku brytyjskiego przemysłu motoryzacyjnego, łączy paryskie wydarzenia 1968 roku z tym, co się wtedy działo w Pradze, w Warszawie i we Włoszech, porównuje dyktaturę Salazara w Portugalii, Hiszpanię Franco i Rumunię Ceauşescu. Jasno i zwięźle opowiada o nowych zjawiskach ogarniających całą Europę, a zarazem o różnicach doświadczeń jej wschodniej i zachodniej części.

Autor zapoznaje czytelnika z grecką wojną domową, skandynawską demokracją socjalną, napięciami w wielojęzycznej Belgii, walkami w Irlandii Północnej i kraju Basków. Snuje jednak nie tylko historię narodów, ale i ludzi, Churchilla i Mitteranda, generałów Franco i Jaruzelskiego, Silvia Berlusconiego i Józefa Stalina.

Powojnie mówi też o historii kultury i społeczeństw: o francuskim i czeskim kinie, o powstaniu lodówki i upadku autorytetu intelektualisty, o imigracji i gastarbeiterach, egzystencjalizmie i punk rocku, Montym Pythonie i architekturze brutalistycznej.

Tony Judt urodził się w 1948 roku w Londynie. Kształcił się w King’s College w Cambridge i École normale supérieure w Paryżu. Wykładał w Cambridge, Oksfordzie, Berkeley i na New York University, gdzie obecnie jest profesorem europeistyki i dyrektorem Instytutu Ericha Remarque’a, który założył w 1995 roku.

Autor lub redaktor jedenastu książek, często pisuje do „New York Review of Books”, „Times Literary Supplement”, „New Republic”, „New York Timesa” i wielu innych pism europejskich i amerykańskich.

„Naprawdę znakomita – wspaniałe osiągnięcie. Trudno sobie wyobrazić lepszą – i przyjemniejszą w lekturze – historię powstania dzisiejszej Europy z popiołów 1945 roku. Nie przychodzi mi na myśl żadna inna praca poświęcona drugiej połowie XX w., która mogłaby się z nią równać. Ujmując rzecz ogólnie – prawdziwe arcydzieło”.

Ian Kershaw
historyk, autor monumentalnej biografii Hitlera (REBIS 2004)

„Tony Judt błyskotliwie dowodzi szczególnego wyczulenia na prawdziwą Europę i szacunku dla niej – dla, jak to ujmuje, «odrębnego smaku narodów i tradycji». Ta rzetelna i autorytatywna książka tworzy jasne i bardzo potrzebne ramy wytyczające drogę tego kontynentu”.

David Owen
były minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii