Notatki z etnografii myśli współczesnej w dziedzinie historii

Notatki z etnografii myśli współczesnej w dziedzinie historii

W monografii realizowany jest autorski projekt badań historiograficzno-metodologicznych. Clifford Geertz w jednym ze swoich esejów postulował studia nad myśleniem, jakie przebiega „na forum i agorze współczesnego życia”, dotychczas pozostających poza zainteresowaniami antropologów. Nazwał je etnografią myśli współczesnej. Stąd też koncepcję historii historiografii i metodologii historii, ufundowaną na Geertzowskim rozumieniu kultury i jej badaniu, autor traktuje jako etnografię myśli współczesnej w dziedzinie historii.

„Wielkie kwestie”, które autor bada, to: klasyczna i nieklasyczna historia; centrum i peryferie historii; antropologizowanie historii; „zwroty” badawcze w historii; granice dyscyplinarne i interdyscyplinarność w historii; polityzacja historii; modernizm, postmodernizm i historia; źródła historyczne; archiwa i kultura; znaczenia i historia; myśl i historia; społeczne zaangażowanie, izolacja i historia; krytyka społeczna i historia; etyczny etnocentryzm i historia.
Monografia ta, nawiązując do Wittgensteina, jest pasmem rozmaitych włókien-rozdziałów krzyżujących się i splatających ze sobą. Wszystkie, ściągnięte w sploty o odpowiednim napięciu, tworzą złożoną strukturę, miejscowo specyficzną, ale całościowo integralną, która dotyczy znaczenia kultury oraz jej różnorodności w prowadzonych przez historyków badaniach przeszłości.

Treści poszczególnych rozdziałów […] są nierozerwalnie związane tak z refleksją teoretyczną, jak i praktyczną nad kondycją i zmianami dokonującymi się współcześnie na gruncie historiografii. […] Jednocześnie […] wychodzą naprzeciw potrzebie, zapotrzebowaniu i oczekiwaniu historyków (ale przecież nie tylko) na namysł/refleksję nad sposobami kreacji „obrazów przeszłości”. […] etnografia myśli współczesnej w dziedzinie historii wydaje się interesującym i niosącym za sobą potencjał badawczy projektem […] patrzenia na historiografię i dokonujące się na jej gruncie zmiany.

Z recenzji prof. Marka Woźniaka


Książki autorstwa […] metodologów historii oceniam zwykle w kontekście przydatności do zrozumienia rozwoju historiografii, do której przynależę, nie zaś hermetycznego dyskursu specjalistów. Z tej perspektywy […] pozycja jest ważna według mnie przede wszystkim jako wskazanie szczególnie istotnych obszarów refleksji nie tylko w polskiej historiografii, ale także w szeroko pojętym dyskursie o przeszłości. […] autor niezwykle konsekwentnie odwołuje się do antropologii jako punktu wyjścia refleksji nad celami badań historycznych, warsztatem badań oraz szczególnie dziś ważnymi debatami […].

Z recenzji dr hab. Barbary Klich-Kluczewskiej