Między zaangażowaniem przystosowaniem i sprzeciwem

Między zaangażowaniem przystosowaniem i sprzeciwem

Cezura początkowa wybranego do badań okresu związana jest z upadkiem stalinizmu w Polsce, natomiast końcowa zbiega się z kresem najbardziej siermiężnego, poststalinowskiego autorytaryzmu, którego symbolem był sprawujący wówczas władzę w państwie Władysław Gomułka. Chronologia ta wyznacza zarazem okres względnej stabilizacji systemu politycznego, jaka zaistniała pomiędzy kryzysem politycznym z października 1956 r. a masakrą robotników Wybrzeża z grudnia 1970 r. i związanymi z nią zmianami na szczytach władzy. O względności tej stabilizacji przesądzają zarówno napięcia społeczne z 1968 r., jak i elementy „małej destabilizacji” opisane przez Marcina Zarembę. Objęcie analizą tego okresu miało także na celu zbadanie istoty procesów przystosowawczych zachodzących w społeczeństwie między kryzysami. Jest to podejście z gruntu odmienne od większości podejmowanych dotąd badań nad postawami społecznymi w Polsce Ludowej, które koncentrowały się na momentach przełomów politycznych. Powiązanie głównego problemu badawczego z cyklicznie organizowanymi wyborami pozwala na naturalne potraktowanie najważniejszych sytuacji kryzysowych wyznaczających ten okres wyłącznie jako tła. Chronologia badań sięga w praktyce połowy roku 1969, kiedy odbyło się ostatnie głosowanie powszechne tej dekady. Według autora książki to właśnie w okresie rządów Władysława Gomułki wykrystalizowały się i utrwaliły postawy wyborcze zasadniczej części społeczeństwa.