Metaforyka Leśmiana

Metaforyka Leśmiana

Nie jest to jeszcze jedna książka o metaforze. Raczej jeszcze jedna o Leśmianie, a ściślej biorąc – o języku jego poezji, który przez wszystkich piszących o nim autorów uznawany jest wyjątkowo zgodnie za zjawisko niepowtarzalne. To powszechne przekonanie oparte jest wszakże w większym stopniu na wygłaszanych przez badaczy przy rozmaitych okazjach opiniach niż na systematycznych studiach materiałowych. Dotyczy to również, a może nawet przede wszystkim, oryginalnej i charakterystycznej Leśmianowskiej metafory. Jedyne jak dotąd „Studium językowe” tej bodaj najbardziej konsekwentnie reprezentującej symbolizm w polskiej literaturze poezji – książka pióra Stanisława K. Papierkowskiego (1964), jest nie tylko naznaczona już piętnem wieku, ale – poświęcona głównie leksyce i zatrącająca zaledwie o zagadnienia składni – problematykę metafory całkowicie pomija. Tymczasem właśnie przełamująca twórczo kanony konwencjonalnej semantyki naturalnego języka metafora stanowi centrum postulowanego przez symbolizm nowego języka poezji zdolnego „wyrażać niewyrażalne”. Jaką rolę odgrywa metafora w poezji Bolesława Leśmiana? Tak oto brzmi zasadniczy temat tej książki, która przedstawia wyniki analizy metafor w utworach lirycznych tego poety – zawartych w tomie Bolesław Leśmian, Poezje wybrane w edycji Biblioteki Narodowej.