Bój na przedmościu Warszawy w sierpniu 1920 roku

Bój na przedmościu Warszawy w sierpniu 1920 roku

Niniejsza książka wydana została w 1934 r., ale prace nad nią rozpoczęły się kilka lat wcześniej, gdy autor porządkował dokumentację dotyczącą bitwy warszawskiej, zgromadzoną w Wojskowym Biurze Historycznym. Należy podkreślić, iż Bój na przedmościu Warszawy do dziś pozostaje najbardziej szczegółowym ujęciem zagadnienia działań 1 Armii na przedpolach stolicy. W publikacji tej od początku zwraca uwagę znakomity warsztat archiwisty oraz obiektywizm autora. Pionierska ta praca posiada tym większe znaczenie dla naszej historiografii wojskowej, iż napisana została w znacznej mierze w oparciu o dokumenty oraz wytrwale zbierane relacje ustne. Tymczasem spora część akt, z których autor korzystał, uległa zniszczeniu w czasie II wojny światowej, stąd też pozycja niniejsza może wręcz pod pewnymi względami aspirować do miana źródłowej. Autor nie miał oczywiście możliwości wglądu w archiwalia sowieckie, tym niemniej trzeba zauważyć, iż wykorzystał on w pełni dostępne wówczas opracowania i artykuły wydane przez stronę przeciwną, co umożliwiło dość szczegółową rekonstrukcję także działań Armii Czerwonej. W miejscu tym należy podkreślić wielki obiektywizm badacza. Otwarcie pisze on nie tylko o czynach bohaterskich, ale i sytuacjach, gdy całe pododdziały, ogarnięte uczuciem trwogi, poddawały się panice i rzucały do ucieczki, czy o płaczących z bezsilności żołnierzach, którym przyszło się cofać, ponieważ nie potrafili strzelać.