W pamięci zbiorowej
Sparta zapisała się jako obóz wojskowy. W świecie, w którym obywatele poświęcali życie wojnie i innym potrzebom państwa, nie było miejsca na
czas wolny.
Autor kwestionuje ten zmitologizowany obraz, przyjmując odmienną od dotychczasowych perspektywę: zamiast, jak autorzy antyczni, skupiać się na państwie i jego potrzebach, zwraca uwagę na sferę prywatną, bliższą refleksji nad tytułową schole. Dowodzi, że życie Spartan mogło przypominać życie w obozie wojennym wyłącznie w okresie, kiedy przechodzili sławetne państwowe wychowanie. Po jego zakończeniu mieli dużo czasu na angażowanie się w różnorodne aktywności. Analiza form spędzania czasu wolnego przez mężczyzn pokazuje, że Sparta w wielu aspektach była podobna do innych greckich państw. Nieco inaczej było w przypadku kobiet: Greków dziwiły nie tylko aktywności, do których zostały zobowiązane przez wspólnotę, ale także sposób, w jaki niektóre z nich spędzały czas wolny, przekraczając granice między tym, co uznawano za „męskie” i „żeńskie”.
Opiniowany tekst zawiera szereg interesujących analiz historycznych z zakresu funkcjonowania różnych spartańskich instytucji społecznych i ustrojowych. [...] może też pełnić funkcję kompendium wiedzy oraz dobrego wprowadzenia do aktualnego stanu badań. Taka pozycja z pewnością zainteresuje zarówno studentów różnych kierunków humanistycznych i pedagogicznych, jak i osoby interesujące się historią i kulturą antycznej Grecji.
(Z recenzji prof. Sławomira Sprawskiego)
Autor podjął temat, który nie został do tej pory dogłębnie zbadany, co czyni pracę unikalną w swojej dziedzinie. Zrobił to w sposób kompetetny, a za wysiłek włożony w opracowanie mniej znanego aspektu życia Spartan należą mu się serdeczne gratulacje.
(Z recenzji prof. Nicholasa Sekundy)
*********
Schole.
Leisure in Classical Sparta
In collective memory, the image of Sparta is that of a military encampment. In a world where the citizens devoted their lives to war and other needs of the state, there was no place for leisure.
The author calls into question this mythologised perception, adopting a new perspective: instead of focusing, following the ancient authors, on the state and its needs, he pays special attention to the private sphere, which is more befitting for a reflection on the titular schole. He demonstrates that the life of Spartans might have resembled life in a military camp only during the period of the famed state education. Once the education was complete, the citizens had abundant leisure time to engage in various activities, including: family life, extramarital unions, pederasty, entertainment during feasts, sport, hunting, and horschole, absolwent Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego, laureat „Diamentowego Grantu”, autor publikacji z zakresu historii starożytnej Sparty oraz animal studies.
Wykaz skrótów 7 Wstęp 9 Część I. Definicja schole 21 Rozdział 1. Mężczyźni 23 Rozdział 2. Kobiety 48 Część II. Ilość schole 61 Rozdział 1. Mężczyźni 63 Rozdział 2. Kobiety 87 Część III. Formy schole 97 Rozdział 1. Rodzina 99 Rozdział 2. Stosunki pozamałżeńskie 128 Rozdział 3. Pederastia 151 Rozdział 4. Syssitia 180 Rozdział 5. Sport 207 Rozdział 6. Hodowla koni 229 Rozdział 7. Polowanie i hodowla psów 250 Wnioski 275 Bibliografia 284 Summary 305 Ilustracje 309 Indeks osób 319 Indeks nazw geograficznych 324 Indeks źródeł 326 Indeks inskrypcji 339