W publikacji w sposób zwięzły scharakteryzowano patofizjologiczne podstawy oraz
kliniczne aspekty procesów chorobowych, w przypadku których poszczególne grupy leków znajdują zastosowanie, a także mechanizmy działania tych leków. W ich opisach uwzględniono wskazania,
przeciwwskazania,
dawkowanie oraz najważniejsze
działania niepożądane. W celu ułatwienia praktycznego wykorzystania farmaceutyków w terapii podano nazwy i dostępne postaci wybranych produktów handlowych, a także
międzynarodowe nazwy substancji czynnych.
IV uaktualnione wydanie cenionego przez studentów podręcznika, adresowanego do studentów wydziałów lekarskich i farmaceutycznych uczelni medycznych oraz do lekarzy w trakcie specjalizacji.
Spis treści 1. Farmakologia ogólna – Waldemar Janiec, Leszek Śliwiński, Maria Pytlik 2. Leki wpływające na autonomiczny układ nerwowy – Waldemar Janiec, Joanna Folwarczna, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak 2.1. Leki wpływające na przekazywanie bodźców we współczulnym układzie nerwowym 2.1.1. Efekty pobudzenia układu współczulnego 2.1.2. Transmisja synaptyczna we współczulnym układzie nerwowym 2.1.3. Leki pobudzające układ współczulny 2.1.3.1. Leki pobudzające receptory ?-adrenergiczne 2.1.3.2. Leki pobudzające receptory ß-adrenergiczne 2.1.3.3. Leki pobudzające receptory ?- i ß-adrenergiczne 2.1.4. Leki hamujące układ współczulny 2.1.4.1. Leki blokujące receptory ?-adrenergiczne 2.1.4.2. Leki blokujące receptory ß-adrenergiczne 2.1.4.3. Leki blokujące receptory ?- i ß-adrenergiczne 2.1.4.4. Leki hamujące czynność presynaptycznych struktur w zakończeniach nerwów współczulnych 2.2. Leki wpływające na przekazywanie bodźców w przywspółczulnym układzie nerwowym 2.2.1. Efekty pobudzenia układu przywspółczulnego 2.2.2. Transmisja synaptyczna w przywspółczulnym układzie nerwowym 2.2.3. Leki pobudzające układ przywspółczulny 2.2.3.1. Leki pobudzające bezpośrednio receptory cholinergiczne 2.2.3.2. Inhibitory acetylocholinoesterazy 2.2.4. Leki hamujące układ przywspółczulny 2.3. Leki ganglioplegiczne 3. Leki przeciwlękowe, przeciwpsychotyczne i przeciwdepresyjne – Waldemar Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 3.1. Leki przeciwlękowe 3.1.1. Leki stosowane krótkotrwale w leczeniu zaburzeń lękowych 3.1.1.1. Pochodne benzodiazepiny 3.1.1.2. Pochodne azaspironu 3.1.1.3. Inne leki stosowane krótkotrwale w leczeniu wzmożonego napięcia i stanów lękowych 3.1.2. Leki stosowane długotrwale w leczeniu zaburzeń lękowych 3.2. Leki przeciwpsychotyczne 3.2.1. Neuroleptyki o budowie dwupierścieniowej 3.2.1.1. Pochodne benzoizoksazolu 3.2.1.2. Pochodne indolu 3.2.1.3. Pochodne benzoizotiazolu i azapironu 3.2.2. Neuroleptyki o budowie trójpierścieniowej 3.2.2.1. Pochodne fenotiazyny 3.2.2.2. Pochodne tioksantenu 3.2.2.3. Pochodne azepiny, oksepiny i tiepiny 3.2.3. Neuroleptyki o innej budowie 3.2.3.1. Pochodne butyrofenonu 3.2.3.2. Pochodne difenylobutyloaminy 3.2.3.3. Pochodne benzamidu 3.2.3.4. Pochodne piperazyny 3.2.4. Cechy kliniczne neuroleptyków typowych i atypowych 3.3. Leki przeciwdepresyjne 3.3.1. Leki hamujące wychwyt zwrotny neuroprzekaźników 3.3.1.1. Nieselektywne inhibitory wychwytu zwrotnego 3.3.1.2. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) 3.3.1.3. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny (SNRI) 3.3.2. Leki hamujące wychwyt zwrotny neuroprzekaźników o działaniu receptorowym 3.3.2.1. Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny blokujące receptory serotoninergiczne 3.3.2.2. Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny modulujące aktywność receptorów serotoninergicznych 3.3.2.3. Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny blokujące receptory noradrenergiczne 3.3.3. Leki o działaniu receptorowym 3.3.4. Leki o atypowym mechanizmie działania 3.3.5. Inhibitory oksydazy monoaminowej (IMAO) 3.3.5.1. Nieselektywne inhibitory oksydazy monoaminowej 3.3.5.2. Selektywne inhibitory oksydazy monoaminowej 3.3.6. Leki normotymiczne 4. Leki stosowane w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) i narkolepsji. Środki psychodysleptyczne – Waldemar Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik4.1. Leki stosowane w leczeniu ADHD
4.1.1. Pochodne amfetaminy stosowane w leczeniu ADHD
4.1.2. Pochodne propyloaminy stosowane w leczeniu ADHD
4.1.3. Leki przeciwdepresyjne stosowane w leczeniu ADHD
4.1.4. Leki pobudzające receptory ?2-adrenergiczne w śródmózgowiu stosowane w leczeniu ADHD
4.1.5. Leki neuroleptyczne stosowane w leczeniu ADHD
4.2. Leki stosowane w leczeniu narkolepsji4.2.1. Pochodne amfetaminy stosowane w leczeniu narkolepsji
4.2.2. Pochodne acetamidu stosowane w leczeniu narkolepsji
4.2.3. Leki przeciwdepresyjne stosowane w leczeniu narkolepsji 4.3. Środki psychodysleptyczne 5. Leki nasenne i uspokajające – Waldemar Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 5.1. Leki nasenne 5.1.1. Pochodne benzodiazepiny stosowane w leczeniu bezsenności 5.1.2. Pochodne cyklopirolonu stosowane w leczeniu bezsenności 5.1.3. Pochodne imidazolopirydyny stosowane w leczeniu bezsenności 5.1.4. Pochodne pirazolopirymidyny stosowane w leczeniu bezsenności 5.1.5. Pochodne tiazolu stosowane w leczeniu bezsenności 5.1.6. Pochodne furanu i tryptofanu stosowane w leczeniu bezsenności 5.1.7. Leki przeciwdepresyjne stosowane w leczeniu bezsenności 5.2. Leki uspokajające 6. Leki przeciwpadaczkowe – Waldemar Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 6.1. Leki blokujące kanały sodowe 6.2. Leki blokujące kanały wapniowe 6.3. Leki aktywujące kanały potasowe 6.4. Leki aktywujące neuroprzekaźnictwo GABA-ergiczne 6.5. Leki blokujące neuroprzekaźnictwo glutaminergiczne 7. Leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona, Huntingtona i Alzheimera oraz otępienia naczyniopochodnego – Waldemar Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 7.1. Leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona 7.1.1. Leki pobudzające przekaźnictwo dopaminergiczne 7.1.1.1. Lewodopa i inhibitory metabolizmu lewodopy 7.1.1.2. Inhibitory monoaminooksydazy typu B 7.1.1.3. Leki pobudzające receptory dopaminergiczne 7.1.1.4. Leki zwiększające uwalnianie dopaminy 7.1.2. Leki hamujące przekaźnictwo cholinergiczne 7.2. Leki stosowane w leczeniu choroby Huntingtona 7.3. Leki stosowane w leczeniu otępienia w chorobie Alzheimera 7.3.1. Inhibitory acetylocholinoesterazy stosowane w leczeniu otępienia w chorobie Alzheimera 7.3.2. Inhibitory receptorów NMDA stosowane w leczeniu otępienia w chorobie Alzheimera 7.4. Leki stosowane w leczeniu otępienia naczyniopochodnego 8. Leki przeciwbólowe działające na receptory opioidowe – Waldemar Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 8.1. Narkotyczne leki przeciwbólowe 8.1.1. Narkotyczne leki przeciwbólowe o działaniu agonistycznym 8.1.1.1. Fenantrenowe alkaloidy opium i ich półsyntetyczne pochodne 8.1.1.2. Syntetyczne leki przeciwbólowe 8.1.2. Narkotyczne leki przeciwbólowe o działaniu agonistyczno-antagonistycznym 8.2. Leki o antagonistycznym działaniu na receptory opioidowe8.3. Leczenie bólu neuropatycznego
9. Środki znieczulenia ogólnego – Waldemar Janiec, Ewa Podwińska, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 9.1. Anestetyki dożylne 9.2. Anestetyki wziewne 9.3. Opioidowe leki przeciwbólowe 9.4. Środki zwiotczające 9.4.1. Środek znoszący działanie niedepolaryzujących środków zwiotczających – sugammadeks 9.5. Sen farmakologiczny w urazach mózgu 9.6. Środki stosowane do znieczulenia dordzeniowego 10. Środki znieczulające miejscowo – Robert Janiec, Urszula Cegieła, Maria Pytlik 10.1. Środki znieczulające miejscowo z grupy amidów 10.1.1. Mechanizm znieczulającego działania związków amidowych 10.1.2. Sposoby znieczulenia miejscowego 10.1.3. Działania niepożądane 10.1.4. Właściwości i zastosowanie środków znieczulających miejscowo z grupy amidów 10.2. Analog ?-konopeptydu – zikonotid 10.3. Inne środki znieczulające miejscowo 10.4. Kokaina 10.5. Środki znieczulające miejscowo o działaniu drażniącym 11. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe – Waldemar Janiec, Maria Pytlik, Urszula Cegieła 11.1. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe 11.1.1. Środki hamujące przekaźnictwo w presynaptycznej części płytki motorycznej 11.1.2. Środki blokujące przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe w błonie postsynaptycznej płytki motorycznej 11.1.2.1. Niedepolaryzujące środki zwiotczające mięśnie szkieletowe 11.1.2.2. Depolaryzujące środki zwiotczające mięśnie 11.2. Leki stosowane w stanach spastycznych mięśni 11.2.1. Leki hamujące stany spastyczne mięśni szkieletowych, działające na poziomie ośrodkowego układu nerwowego i rdzenia kręgowego 11.2.2. Leki hamujące stany spastyczne mięśni szkieletowych, działające na poziomie komórki mięśniowej 12. Leki wpływające na czynność skurczową macicy w okresie porodu – Waldemar Janiec, Henryk Ireneusz Trzeciak, Joanna Folwarczna 12.1. Leki tokolityczne 12.1.1. Siarczan magnezu 12.1.2. Leki pobudzające receptory ß2-adrenergiczne 12.1.2.1. Ritodryna 12.1.2.2. Fenoterol 12.1.3. Leki blokujące kanały wapniowe z grupy dihydropirydyny 12.1.3.1. Nifedipina 12.1.4. Leki blokujące receptory oksytocyny 12.1.4.1 Atosiban 12.2. Leki tokotoniczne stosowane podczas porodu 12.2.1. Leki stosowane w pierwszym okresie porodu (okresie preindukcji) 12.2.1.1. Dinoproston 12.2.2. Leki zwiększające kurczliwość macicy stosowane w drugim okresie porodu (okresie indukcji) 12.2.2.1. Oksytocyna 12.2.2.2. Prostaglandyny 12.2.3. Leki stosowane w trzecim okresie porodu 12.2.3.1. Oksytocyna 12.2.3.2. Karbetocyna 12.2.3.3. Metyloergometryna 13. Leki moczopędne – Maria Pytlik, Waldemar Janiec, Urszula Cegieła 13.1. Wstęp 13.2. Podział leków moczopędnych 13.2.1. Leki moczopędne działające na kanalik kręty bliższy 13.2.2. Pętlowe leki moczopędne 13.2.2.1. Pochodne sulfonamidowe 13.2.2.2. Pochodne kwasu dichlorofenoksyoctowego 13.2.3. Leki moczopędne działające na korowy odcinek kanalika krętego dalszego 13.2.3.1. Tiazydy 13.2.3.2. Leki moczopędne o działaniu podobnym do tiazydów 13.2.4. Leki moczopędne działające na końcowe odcinki kanalików krętych dalszych i kanaliki zbiorcze (oszczędzające potas) 13.2.4.1. Leki moczopędne działające antagonistycznie do aldosteronu 13.2.4.2. Leki moczopędne blokujące kanały sodowe w końcowych odcinkach kanalików krętych dalszych i w kanalikach zbiorczych 13.2.5. Leki moczopędne zwiększające przesączanie w kłębuszkach nerkowych 13.2.5.1. Ksantynowe leki moczopędne 13.2.5.2. Roślinne leki moczopędne 13.2.6. Osmotyczne leki moczopędne 13.3. Leki stosowane w zaburzeniach wodno-elektrolitowych spowodowanych nieprawidłowym wydzielaniem wazopresyny 13.3.1. Akwaretyki stosowane w zespole niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego (zespole SIADH) 13.3.2. Leki stosowane w moczówce prostej 13.4. Leki stosowane w zaburzeniach w oddawaniu moczu 13.4.1. Leki stosowane w utrudnionym oddawaniu moczu z powodu rozrostu gruczołu krokowego (prostaty) 13.4.2. Leki stosowane w nietrzymaniu moczu 14. Leki wpływające na naczynia krwionośne – Waldemar Janiec, Maria Pytlik, Urszula Cegieła 14.1. Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego 14.1.1. Leki moczopędne stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego 14.1.2. Leki ß-adrenolityczne stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego 14.1.3. Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę (ACE-I) 14.1.4. Antagoniści receptora angiotensynowego ATl (sartany) 14.1.5. Leki blokujące kanały wapniowe 14.1.5.1. Kanały wapniowe zależne od potencjału błonowego 14.1.5.2. Podział leków blokujących kanały wapniowe 14.1.5.3. Leki wybiórczo blokujące kanały wapniowe typu L 14.1.5.4. Leki blokujące niewybiórczo powolne kanały wapniowe 14.1.6. Inhibitory reniny 14.1.7. Leki o ośrodkowym działaniu hipotensyjnym 14.1.7.1. Leki pobudzające receptory ?2-adrenergiczne 14.1.7.2. Leki hipotensyjne pobudzające receptory imidazololinowe w ośrodkowym układzie nerwowym 14.1.7.3. Metyldopa 14.1.7.4. Rezerpina 14.1.8. Leki hipotensyjne działające przez blokowanie receptorów ?1-drenergicznych 14.1.9. Leki rozszerzające naczynia krwionośne w wyniku bezpośredniego wpływu na mięśnie gładkie 14.1.9.1. Pochodne hydrazynoftalazyny 14.1.9.2 Nitroprusydek sodu 14.1.9.3. Fenoldopam 14.1.10. Leki hipotensyjne otwierające kanały potasowe 14.1.11. Inne leki hipotensyjne 14.1.11.1. Postępowanie w leczeniu nadciśnienia tętniczego 14.1.11.2. Leczenie hipotensyjne doraźne ze wskazań nagłych 14.2. Leki stosowane w zaburzeniach ukrwienia obwodowego 14.2.1. Analogi prostacykliny 14.2.2. Analogi prostaglandyn 14.2.3. Metyloksantyny 14.2.4. Inne leki stosowane w zaburzeniach ukrwienia obwodowego 14.3. Leki stosowane w zaburzeniach krążenia mózgowego 14.3.1. Leki poprawiające ukrwienie ośrodkowego układu nerwowego przez blokowanie receptorów ?-adrenergicznych 14.3.2. Leki poprawiające ukrwienie ośrodkowego układu nerwowego przez blokowanie działania serotoniny 14.3.3. Leki poprawiające ukrwienie ośrodkowego układu nerwowego przez niewybiórcze blokowanie kanałów wapniowych 14.3.4. Leki poprawiające ukrwienie ośrodkowego układu nerwowego przez rozkurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych 14.4. Leki stosowane w zaburzeniach erekcji 14.5. Leki stosowane w leczeniu migreny 14.5.1. Leki stosowane w ostrym napadzie migreny 14.5.2. Leki stosowane w profilaktyce migreny 14.6. Leki stosowane w chorobach naczyń żylnych 14.7. Leki stosowane w obrzęku naczynioruchowym 14.7.1. Inhibitor esterazy C1 (C1-INH) 14.7.2. Leki blokujące receptor bradykininy typu B2 14.7.3. Leki blokujące działanie kalikreiny 15. Leki przeciwarytmiczne – Waldemar Janiec, Leszek Śliwiński, Barbara Nowińska 15.1. Wstęp 15.1.1. Przebieg pobudzenia w układzie bodźcotwórczo-przewodzącym serca 15.1.2. Przebieg potencjału czynnościowego w komórkach mięśnia komór 15.1.3. Rola jonów Ca2+ w skurczu mięśnia sercowego 15.1.4. Zaburzenia rytmu serca 15.2. Leki przeciwarytmiczne grupy I – blokujące kanał sodowy 15.2.1. Leki przeciwarytmiczne grupy IA 15.2.2. Leki przeciwarytmiczne grupy IB 15.2.3. Leki przeciwarytmiczne grupy IC 15.3. Leki przeciwarytmiczne blokujące receptory adrenergiczne ß (grupa II) 15.3.1. Działania niepożądane leków przeciwarytmicznych grupy II 15.4. Leki przeciwarytmiczne blokujące kanały potasowe (grupa III) 15.4.1. Kanały potasowe w sercu 15.4.2. Leki blokujące kanały potasowe w sercu 15.5. Leki przeciwarytmiczne blokujące kanały wapniowe (grupa IV) 15.6. Inne leki stosowane w leczeniu zaburzeń rytmu serca 16. Leki stosowane w niewydolności mięśnia sercowego – Waldemar Janiec, Leszek Śliwiński, Barbara Nowińska 16.1. Wstęp 16.2. Leczenie przewlekłej niewydolności serca 16.3. Podstawowe grupy leków stosowanych w leczeniu niewydolności serca 16.3.1. Inhibitory konwertazy angiotensyny 16.3.2. Leki blokujące receptor AT1 angiotensyny II 16.3.3. Leki moczopędne 16.3.4. Leki blokujące receptory ß-adrenergiczne 16.3.5. Antagoniści aldosteronu 16.4. Leki zwiększające kurczliwość mięśnia sercowego (działające dodatnio inotropowo) 16.4.1. Glikozydy nasercowe 16.4.2. Inne leki zwiększające kurczliwość mięśnia sercowego 16.5. Przedsionkowe peptydy natriuretyczne 16.6. Leki kardioprotekcyjne (osłaniające mięsień sercowy) 17. Leki zwiększające przepływ wieńcowy – Waldemar Janiec, Leszek Śliwiński, Barbara Nowińska 17.1. Wstęp 17.2. Azotany i azotyny 17.3. Zastosowanie leków ß-adrenolitycznych w chorobie wieńcowej 17.4. Zastosowanie leków blokujących kanały wapniowe w chorobie wieńcowej 17.4.1. Leki wybiórczo blokujące kanały wapniowe typu L stosowane w chorobie wieńcowej 17.4.2. Leki niewybiórczo blokujące kanały wapniowe stosowane w chorobie wieńcowej 17.5. Inne leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca 17.5.1. Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę 17.5.2. Leki osłaniające komórki mięśnia sercowego 17.5.3. Leki otwierające kanały potasowe zależne od ATP (KATP) w sercu 17.5.4. Leki selektywnie hamujące prąd rozrusznikowy 18. Leki stosowane we wstrząsie – Waldemar Janiec, Maria Pytlik, Urszula Cegieła 18.1. Wstęp 18.2. Postępowanie we wstrząsie 19. Leki wpływające na procesy krzepnięcia krwi i fibrynolizy – Waldemar Janiec, Barbara Nowińska, Leszek Śliwiński 19.1. Leki hamujące krzepliwość krwi (antykoagulanty) 19.1.1. Leki przeciwpłytkowe 19.1.1.1. Leki hamujące aktywność cyklooksygenazy w płytkach krwi 19.1.1.2. Leki hamujące aktywację płytek krwi przez ADP 19.1.1.3. Leki hamujące agregację płytek krwi przez cAMP 19.1.1.4. Leki hamujące aktywację płytek krwi przez trombinę 19.1.1.5. Leki blokujące receptory płytkowe GP IIb/IIIa 19.1.1.6. Leki hamujące wytwarzanie płytek krwi 19.1.2. Leki hamujące aktywność trombiny 19.1.2.1. Bezpośrednie inhibitory trombiny 19.1.2.2. Pośrednie inhibitory trombiny 19.1.3. Inhibitory czynnika Xa 19.1.3.1. Inhibitory czynnika Xa działające przez antytrombinę 19.1.3.2. Wybiórcze inhibitory czynnika Xa 19.1.4. Aktywne białko C 19.1.5. Antagoniści witaminy K 19.1.6. Leki defibrylujące 19.1.7. Środki hamujące krzepnięcie krwi stosowane in vitro 19.2. Leki zwiększające fibrynolizę (fibrynolityczne/trombolityczne) 19.2.1. Leki fibrynolityczne I generacji 19.2.2. Leki fibrynolityczne II generacji 19.2.3. Leki fibrynolityczne III generacji 19.3. Leki zwiększające krzepliwość krwi 19.3.1. Środki stosowane w niedoborach czynników krzepnięcia krwi19.3.1.1. Środki stosowane w pierwotnym niedoborze czynników krzepnięcia krwi
19.3.1.2. Środki stosowane we wtórnym niedoborze czynników krzepnięcia krwi
19.3.2. Leki stosowane w niedoborach płytek krwi
19.3.3. Środki zwiększające krzepliwość krwi do stosowania miejscowego19.4. Leki hamujące fibrynolizę
20. Leki wpływające na układ krwiotwórczy – Waldemar Janiec, Barbara Nowińska, Leszek Śliwiński
20.1. Rekombinowane czynniki pobudzające wzrost kolonii komórek układu krwiotwórczego 20.1.1. Rekombinowane czynniki pobudzające wytwarzanie i dojrzewanie erytrocytów 20.1.2. Rekombinowane czynniki pobudzające wytwarzanie i dojrzewanie komórek układu granulocytów i/lub makrofagów 20.1.3. Rekombinowane czynniki pobudzające wzrost megakariocytów 20.2. Leki stosowane w niedokrwistościach niedoborowych 20.2.1. Leki stosowane w niedokrwistościach z niedoboru żelaza 20.2.2. Leki stosowane w niedokrwistościach megaloblastycznych 20.2.2.1. Witamina B12 20.2.2.2. Kwas foliowy 20.3. Inne leki wpływające na układ krwiotwórczy 20.3.1. Leki służące do pozyskiwania komórek macierzystych przy przeszczepach szpiku 21. Leki wpływające na układ oddechowy – Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Joanna Folwarczna 21.1. Leki przeciwkaszlowe 21.1.1. Leki przeciwkaszlowe o działaniu ośrodkowym 21.1.1.1. Leki przeciwkaszlowe opioidowe 21.1.1.2. Leki przeciwkaszlowe nieopioidowe działające ośrodkowo 21.1.2. Leki przeciwkaszlowe działające obwodowo 21.2. Leki wykrztuśne 21.2.1. Leki wykrztuśne o drażniącym mechanizmie działania 21.2.1.1. Leki działające wykrztuśnie przez drażnienie błony śluzowej oskrzeli 21.2.1.2. Leki działające wykrztuśnie przez drażnienie błony śluzowej układu pokarmowego 21.2.2. Solne środki wykrztuśne 21.2.3. Leki o działaniu mukolitycznym 21.2.4. Detergenty 21.3. Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia w krążeniu płucnym 21.3.1. Pochodne prostacykliny 21.3.2. Inhibitory fosfodiesterazy 5 21.3.3. Leki blokujące receptory endoteliny 21.3.4. Stymulatory rozpuszczalnej cyklazy guanylowej (sGC) 21.4. Inne leki stosowane w schorzeniach układu oddechowego 22. Leki stosowane w leczeniu dychawicy oskrzelowej (astmy), przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) i idiopatycznego włóknienia płuc – Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Joanna Folwarczna 22.1. Leki stosowane w leczeniu astmy 22.1.1. Glikokortykosteroidy stosowane w postaci wziewnej 22.1.2. Leki pobudzające receptory ß2-adrenergiczne stosowane w dychawicy oskrzelowej 22.1.3. Leki w postaci wziewnej zawierające glikokortykosteroidy oraz ß2-adrenomimetyki stosowane w leczeniu astmy 22.1.4. Kromony – kromoglikan disodowy i nedokromil sodu 22.1.5. Antagoniści receptora leukotrienów i inhibitory syntezy leukotrienów stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej 22.1.6. Teofilina o przedłużonym działaniu podawana doustnie 22.1.7. Przeciwciała anty IgE 22.2. Leki stosowane w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) 22.2.1. Leki ß2-adrenomimetyczne stosowane w leczeniu POChP 22.2.1.1. ß2-adrenomimetyki działające krótko 22.2.1.2. ß2-adrenomimetyki działające długo 22.2.2. Leki cholinolityczne stosowane w POCH 22.2.2.1. Leki cholinolityczne działające krótko 22.2.2.2. Leki cholinolityczne działające długo 22.2.3. Leki złożone, zawierające w jednym inhalatorze ß2-adrenomimetyk i lek przeciwcholinergiczny 22.2.4. Teofilina w postaci o przedłużonym uwalnianiu 22.2.5. Glikokortykosteroidy wziewne stowane w leczeniu POChP 22.2.6. Leki w postaci wziewnej zawierające glikokortykosteroidy łącznie z ß2-adrenomimetykami 22.2.6. Glikokortykosteroidy podawane doustnie 22.2.7. Selektywne inhibitory fosfodiesterazy 4 (PDE 4) 22.3. Leki stosowane w leczeniu idiopatycznego włóknienia płuc 23. Histamina i leki przeciwhistaminowe – Waldemar Janiec, Joanna Folwarczna, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak 23.1. Histamina 23.2. Leki przeciwhistaminowe 23.2.1. Leki przeciwhistaminowe I generacji 23.2.2. Leki przeciwhistaminowe II generacji 23.3. Leki hamujące degranulację komórek tucznych 24. Niesteroidowe leki przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwreumatyczne oraz leki stosowane w fibromialgii, okresowych zespołach zależnych od kriopiryny i w miastenii – Waldemar Janiec, Leszek Śliwiński, Barbara Nowińska 24.1. Wstęp 24.1.1. Mechanizmy rozwoju stanu zapalnego 24.1.2. Mechanizm działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych 24.1.3. Wpływ niesteroidowych leków przeciwzapalnych na syntezę prostaglandyn 24.1.4. Przeciwagregacyjne działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych 24.1.5. Działania niepożądane niesteroidowych leków przeciwzapalnych 24.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne 24.2.1. Pochodne kwasu salicylowego 24.2.2. Pochodne kwasu fenylooctowego 24.2.3. Pochodne kwasu fenylopropionowego 24.2.4. Pochodne kwasu fenamowego 24.2.5. Pochodne kwasu piranokarboksylowego 24.2.6. Pirolopirole 24.2.7. Indole 24.2.8. Pochodne pirazolonu 24.2.9. Oksykamy 24.2.10. Pochodne naftylobutanonu 24.2.11. Chinazolinony 24.2.12. Koksiby 24.2.13. Inne niesteroidowe leki przeciwzapalne 24.3. Leki przeciwreumatyczne 24.3.1. Podział leków stosowanych w reumatoidalnym zapaleniu stawów 24.3.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) 24.3.3. Leki modyfikujące przebieg reumatoidalnego zapalenia stawów 24.3.3.1. Sulfasalazyna 24.3.3.2. Penicylamina 24.3.3.3. Pochodne 4-aminochinoliny 24.3.4. Leki hamujące wytwarzanie cytokin 24.3.4.1. Glikokortykosteroidy 24.3.4.2. Metotreksat 24.3.4.3. Leflunomid 24.3.5. Leki hamujące działanie cytokin (antycytokiny) 24.3.5.1. Leki hamujące działanie czynnika martwicy nowotworów (TNF) 24.3.5.2. Leki działające antagonistycznie wobec receptorów interleukiny 1 24.3.5.3. Leki działające antagonistycznie wobec receptorów interleukiny 6 24.3.5.4. Leki hamujące aktywację cytotoksycznych limfocytów T 24.4. Leki przeciwgorączkowe 24.4.1. Mechanizmy regulacji temperatury ciała 24.4.2. Kwas acetylosalicylowy 24.4.3. Pochodne p-aminofenolu 24.4.4. Pochodne pirazolonu 24.5. Leki stosowane w fibromialgii 24.5.1. Milnacipran 24.6. Leki stosowane w okresowych zespołach zależnych od kriopiryny 24.6.1. Kanakinumab 24.6.2. Rilonacept 24.7. Leki stosowane w miastenii 24.7.1. Amifampridyna 25. Leki wpływające na czynność układu pokarmowego – Waldemar Janiec, Joanna Folwarczna, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak 25.1. Leki stosowane w leczeniu choroby wrzodowej 25.1.1. Leki zmniejszające wytwarzanie kwasu solnego 25.1.1.1. Inhibitory pompy protonowej 25.1.1.2. Antagoniści receptorów H2 25.1.1.3. Leki cholinolityczne 25.1.1.4. Analogi prostaglandyn stosowane w chorobie wrzodowej 25.1.2. Środki zobojętniające 25.1.3. Leki okrywające powierzchnię wrzodu trawiennego 25.1.3.1. Koloidalne związki bizmutu 25.1.3.2. Sukralfat 25.1.4. Leki stosowane do eradykacji Helicobacter pylori 25.2. Środki zwiększające wydzielanie soku żołądkowego lub jego kwaśność 25.3. Leki przeciwwymiotne 25.3.1. Leki przeciwwymiotne o działaniu antagonistycznym w stosunku do receptorów H1 25.3.2. Leki przeciwwymiotne o działaniu antagonistycznym w stosunku do receptorów muskarynowych 25.3.3. Leki przeciwwymiotne o działaniu antagonistycznym w stosunku do receptorów serotoninergicznych 5-HT3 25.3.4. Leki przeciwwymiotne o działaniu antagonistycznym w stosunku do receptorów dopaminergicznych D2 25.3.5. Leki przeciwwymiotne o działaniu antagonistycznym w stosunku do receptorów dla substancji P (neurokininy 1) 25.3.6. Leki przeciwwymiotne o działaniu agonistycznym w stosunku do receptorów kanabinoidowych CB1 25.3.7. Inne leki przeciwwymiotne 25.4. Leki prokinetyczne 25.5. Leki przeczyszczające 25.5.1. Pęczniejące (masowe) leki przeczyszczające 25.5.2. Osmotyczne leki przeczyszczające 25.5.3. Leki przeczyszczające zmiękczające kał (poślizgowe środki przeczyszczające) 25.5.4. Drażniące (kontaktowe, pobudzające perystaltykę) leki przeczyszczające 25.5.5. Leki stosowane w zaparciach wywołanych narkotycznymi lekami przeciwbólowymi 25.6. Leki przeciwbiegunkowe 25.6.1. Leki łagodzące objawy biegunki 25.7. Leki stosowane w zespole jelita drażliwego 25.8. Leki stosowane w przewlekłych stanach zapalnych jelit 25.9. Leki stosowane w zespole krótkiego jelita 25.10. Leki zwiększające wydzielanie żółci 25.10.1. Leki żółciotwórcze 25.10.2. Leki żółciopędne 25.11. Leki stosowane do rozpuszczania cholesterolowych kamieni żółciowych 25.12. Leki działające spazmolitycznie na przewód pokarmowy 25.13. Leki stosowane w uszkodzeniu miąższu wątroby 25.14. Leki stosowane w niewydolności zewnątrzwydzielniczej trzustki 25.15. Leki działające przeciwko wzdęciom przewodu pokarmowego 26. Hormony podwzgórza i przysadki – Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Joanna Folwarczna 26.1. Hormony podwzgórza 26.2. Analogi hormonów podwzgórza 26.2.1. Leki hamujące działanie gonadoliberyny 26.2.2. Analogi tyreoliberyny 26.2.3. Somatostatyna i jej syntetyczne analogi 26.2.3.1. Analogi somatostatyny 26.3. Hormony przysadki 26.3.1. Hormon tyreotropowy 26.3.2. Hormon adrenokortykotropowy 26.3.3. Hormon wzrostu 26.3.3.1. Insulinopodobne czynniki wzrostowe IGF-1 i IGF-2 (somatomedyny) 26.3.3.2. Leki hamujące receptory hormonu wzrostu (somatotropiny) 26.3.4. Prolaktyna 26.3.4.1. Leki hamujące wydzielanie prolaktyny 26.3.5. Oksytocyna 26.3.6. Hormon antydiuretyczny 27. Hormony tarczycy i leki stosowane w chorobach tarczycy – Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Joanna Folwarczna 27.1. Trijodotyronina (T3) i tyroksyna (T4) 27.2. Leki stosowane w niedoczynności tarczycy 27.3. Leki stosowane w leczeniu nadczynności tarczycy 27.3.1. Inhibitory wychwytu jodu 27.3.2. Pochodne tiouracylu 27.3.3. Pochodne tioimidazolu 27.4. Preparaty jodu stosowane w chorobach tarczycy 28. Hormony kory nadnerczy – Waldemar Janiec, Joanna Folwarczna, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak 28.1. Receptory dla hormonów kory nadnerczy 28.2. Mineralokortykosteroidy 28.3. Glikokortykosteroidy 28.4. Nadnerczowe hormony płciowe 28.5. Leki hamujące syntezę i działanie hormonów kory nadnerczy 28.5.1. Leki hamujące syntezę hormonów kory nadnerczy 28.5.2. Leki hamujące działanie hormonów kory nadnerczy 29. Gonadotropiny i hormony płciowe – Joanna Folwarczna, Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak 29.1. Gonadotropiny 29.1.1 Gonadotropina FSH 29.1.2. Gonadotropina LH 29.1.3. Leki wykazujące działanie gonadotropin FSH i LH 29.1.4. Leki hamujące wydzielanie gonadotropin w przysadce 29.2. Żeńskie hormony płciowe 29.2.1. Estrogeny 29.2.1.1. Estrogeny naturalne 29.2.1.2. Estrogeny syntetyczne 29.2.1.3. Leki hamujące działanie estrogenów 29.2.2. Progesteron i gestageny 29.2.2.1. Progesteron 29.2.2.2. Gestageny 29.2.2.3. Leki hamujące działanie progesteronu 29.2.3. Doustne środki antykoncepcyjne 29.2.4. Hormonalna terapia zastępcza 29.3. Męskie hormony płciowe 29.3.1. Testosteron 29.3.1.1. Testosteron i estry testosteronu 29.3.1.2. Metylowe pochodne testosteronu 29.3.2. Leki hamujące działanie androgenów 29.3.3. Leki anaboliczne 29.4. Leki o łącznym działaniu estrogenowym, gestagenowym i androgenowym 30. Hormony trzustki i leki stosowane w leczeniu cukrzycy – Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Joanna Folwarczna 30.1. Leki stosowane w leczeniu cukrzycy 30.2. Insulina 30.2.1. Produkty lecznicze insuliny 30.2.1.1. Insuliny ludzkie niemodyfikowane 30.2.1.2. Insuliny modyfikowane 30.2.1.3. Analogi insuliny ludzkiej 30.3. Doustne nieinsulinowe leki przeciwcukrzycowe 30.3.1. Pochodne biguanidu 30.3.2. Glitazony (tiazolidynodiony) 30.3.3. Pochodne sulfonylomocznika 30.3.3.1. Pochodne sulfonylomocznika I generacji 30.3.3.2. Pochodne sulfonylomocznika II generacji 30.3.3.3. Pochodne sulfonylomocznika III generacji 30.4. Meglitinidy (glinidy) 30.4.1. Repaglinid 30.4.2. Nateglinid 30.5. Analogi inkretyn 30.5.1. Liraglutid 30.5.2. Eksenatid 30.5.3. Albiglutid 30.6. Gliptyny (inhibitory dipeptydylopeptydazy 4) 30.6.1. Sitagliptina i wildagliptina 30.6.2. Saksagliptyna, linagliptyna i alogliptyna 30.7. Gliminy 30.8. Analogi amyliny uzupełniające działanie insuliny 30.9. Inhibitory ?-glukozydazy 30.10. Flozyny (inhibitory kotransportera SGLT-2) 30.11. Glukagon 31. Leki wpływające na układ kostny – Waldemar Janiec, Joanna Folwarczna, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak 31.1. Procesy przebudowy kości 31.2. Leki wpływające na procesy metaboliczne w kościach 31.2.1 Parathormon 31.2.1.1. Leki hamujące wydzielanie parathotmonu (kalcymimetyki) 31.2.2. Kalcytonina 31.2.3. Witamina D3 31.2.4. Wpływ estrogenów na procesy metaboliczne w układzie kostnym 31.2.4.1. Selektywne modulatory receptorów estrogenowych w leczeniu osteoporozy 31.2.5. Bisfosfoniany 31.2.6. Leki hamujące działanie RANKL 31.2.7. Ranelinian strontu 31.2.8. Fluorek sodu 31.2.9 Białka morfogenetyczne kości 31.2.10. Sole wapnia 32. Leki wpływające na przemianę materii – Waldemar Janiec, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Joanna Folwarczna 32.1. Witaminy 32.1.1. Witamina A 32.1.1.1. ß-Karoten 32.1.1.2. Retinoidy 32.1.2. Witamina D 32.1.3. Witamina E 32.1.4. Witaminy K 32.1.5. Witamina F (wielonienasycone kwasy tłuszczowe) 32.1.6. Witamina B1 32.1.7. Witamina B2 32.1.8. Kwas pantotenowy 32.1.9. Witamina B6 32.1.10. Witamina B12 32.1.11. Witamina C 32.1.12. Witamina P 32.1.13. Witamina PP 32.1.14. Witamina H 32.1.15. Kwas foliowy 32.1.16. Leczenie wielowitaminowe 32.2. Leki wpływające na przemianę puryn 32.2.1. Leki przerywające napady dny 32.2.2. Leki hamujące wytwarzanie kwasu moczowego 32.2.3. Leki zwiększające wydalanie kwasu moczowego z moczem 32.2.4. Leki powodujące rozkład kwasu moczowego 32.3. Leki wpływające na przemianę lipidów 32.3.1. Leki o działaniu hipolipemicznym 32.3.1.1. Leki wiążące kwasy żółciowe (sekwestranty kwasów żółciowych) 32.3.1.2. Kwas nikotynowy i jego pochodne 32.3.1.3. Statyny (inhibitory reduktazy hydroksymetyloglutarylo-CoA) 32.3.1.4. Pochodne kwasu fibrynowego 32.3.1.5. Inne leki o działaniu hipolipemicznym 32.4. Leki stosowane w genetycznie uwarunkowanych niedoborach enzymów 32.4.1. Leki stosowane w leczeniu choroby Gauchera 32.4.2. Leki stosowane w leczeniu choroby Fabry’ego 32.4.3. Leki stosowane w chorobie Pompego 32.4.4. Leki stosowane w leczeniu mukopolisacharydoz 32.4.4.1. Leki stosowane w leczeniu mukopolisacharydozy typu I (obejmującej zespoły: Hurler, Sheiego i Sheiego–Hurler) 32.4.4.2. Leki stosowane w leczeniu mukopolisacharydozy typu II 32.4.4.3. Leki stosowane w leczeniu mukopolisacharydozy typu IV (MPS IV) 32.4.4.4. Leki stosowane w leczeniu mukopolisacharydozy typu VI 32.4.5. Leki stosowane w leczeniu choroby Wilsona 32.4.6. Leki stosowane w leczeniu tyrozynemii 32.4.7. Leki stosowane w leczeniu fenyloketonurii 32.4.8. Leki stosowane w leczeniu homocystynurii 32.4.9. Leki stosowane w niedoborze karnityny 32.4.10. Leki stosowane w leczeniu porfirii 32.4.11. Leki stosowane w leczeniu hiperamonemii 33. Leki układu immunologicznego (leki immunotropowe) – Waldemar Janiec, Maria Pytlik, Urszula Cegieła 33.1. Immunoglobuliny 33.1.1. Immunoglobuliny klasy A (IgA) 33.1.2. Immunoglobuliny klasy D (IgD) 33.1.3. Immunoglobuliny klasy E (IgE) 33.1.4. Immunoglobuliny klasy G (IgG) 33.1.5. Immunoglobuliny klasy M (IgM) 33.1.6. Skład immunoglobulin we krwi 33.1.7. Produkty lecznicze immunoglobulin 33.1.7.1. Immunoglobuliny nieswoiste 33.1.7.2. Immunoglobuliny swoiste skierowane przeciwko określonemu antygenowi 33.1.7.3. Surowice immunizujące zawierające zwierzęce immunoglobuliny przeciwko określonym toksynom 33.1.7.4. Przeciwciała monoklonalne 33.2. Cytokiny 33.2.1. Interleukiny 33.2.1.1. Interleukina 2 (IL-2) 33.2.2. Interferony 33.2.2.1. Interferony ? i ß 33.2.2.2. Interferony g 33.3. Leki immunosupresyjne 33.3.1. Procesy immunologiczne warunkujące odrzucanie przeszczepu 33.3.2. Glikokortykosteroidy 33.3.3. Cyklosporyna 33.3.4. Związki makrolidowe o działaniu immunosupresyjnym 33.3.5. Cytostatyki stosowane jako leki immunosupresyjne 33.3.6. Inne leki immunosupresyjne 33.3.7. Przeciwciała monoklonalne stosowane do hamowania odrzucania przeszczepu oraz stosowane w leczeniu chorób autoimmunologicznych 33.3.8. Leki immunotropowe stosowane w leczeniu stwardnienia rozsianego 33.4. Szczepionki 33.5. Środki stosowane do immunomodulacji 33.5.1. Związki otrzymywane syntetycznie (nieswoiste immunostymulatory syntetyczne) 33.5.2. Preparaty pochodzenia roślinnego stosowane do immunomodulacji 34. Leki stosowane w leczeniu nowotworów – Urszula Cegieła, Waldemar Janiec, Maria Pytlik 34.1. Leki cytostatyczne 34.1.1. Leki alkilujące 34.1.1.1. Pochodne iperytu azotowego 34.1.1.2. Pochodne nitrozomocznika 34.1.1.3. Estry kwasu sulfonowego 34.1.1.4. Triazeny 34.1.1.5. Nieorganiczne kompleksy platyny 34.1.2. Antybiotyki przeciwnowotworowe 34.1.3. Pochodne kamptotecyny 34.1.4. Lignany 34.1.5. Antymetabolity 34.1.5.1. Antymetabolity puryn 34.1.5.2. Antymetabolity pirymidyn 34.1.5.3. Antyfoliany 34.1.6. Hydroksykarbamid 34.1.7. Alkaloidy 34.1.8. Taksany 34.1.9. Epotilony 34.1.10. Halichondryny 34.1.11. Enzymy 34.2. Inhibitory kinaz tyrozynowych 34.2.1. Inhibitory kinaz tyrozynowych ABL-BCR, PDGFR i c-KIT 34.2.2. Inhibitory kinaz ABL-BCR i SRC 34.2.3. Inhibitory kinaz VEGFR, PDGFR i c-KIT 34.2.4. Inhibitory kinaz VEGFR, EGFR i RET 34.2.5. Inhibitory kinazy ALK 34.2.6. Inhibitory kinazy BRAF 34.2.7. Inhibitory kinazy BTK 34.2.8. Inhibitory kinazy EGFR 34.2.9. Inhibitory kinaz JAK 34.2.10. Inhibitory kinazy c-KIT 34.2.11. Inhibitory kinazy VEGFR 34.3. Przeciwciała monoklonalne 34.3.1. Przeciwciała monoklonalne nieskoniugowane 34.3.2. Przeciwciała monoklonalne skoniugowane 34.4. Leki hormonalne 34.4.1. Terapia hormonalna raka sutka u kobiet 34.4.1.1. Analogi gonadoliberyny 34.4.1.2. Inhibitory aromatazy 34.4.1.3. Selektywne modulatory receptorów estrogenowych (SERM) 34.4.2. Terapia hormonalna raka gruczołu krokowego 34.4.2.1. Inhibitor biosyntezy androgenów 34.4.2.2. Analogi gonadoliberyny 34.4.2.3. Antagoniści gonadoliberyny 34.4.2.4. Estrogeny stosowane w leczeniu raka gruczołu krokowego 34.4.2.5. Antyandrogeny 34.5. Inne leki stosowane w leczeniu nowotworów 34.5.1. Inhibitory proteasomu 34.5.2. Inhibitory deacetylaz histonów 34.5.3. Inhibitory kinazy serynowo-treoninowej m-TOR 34.5.4. Inhibitory szlaku sygnałowego Hedgehog 34.5.5. Inhibitory polimerazy poli-ADP-rybozy 34.5.6. Agoniści receptorów retinoidowych 34.5.7. Białka fuzyjne 34.5.8. Leki modyfikujące wytwarzanie cytokin 34.5.9. Terapeutyczne produkty radiofarmaceutyczne 35. Leki stosowane w zakażeniach i chorobach inwazyjnych – Waldemar Janiec, Barbara Nowińska, Leszek Śliwiński 35.1. Leki stosowane w zakażeniach bakteryjnych 35.1.1. Antybiotyki hamujące syntezę ściany komórkowej bakterii 35.1.1.1. Antybiotyki ß-laktamowe 35.1.1.2. Antybiotyki glikopeptydowe, glikolipopeptydowe i glikolipodepsypeptydowe 35.1.1.3. Antybiotyki peptydowe: amfomycyna i bacytracyna 35.1.1.4. Fosfomycyna 35.1.1.5 Cykloseryna 35.1.2. Antybiotyki uszkadzające błony cytoplazmatyczne bakterii 35.1.2.1. Polimyksyny 35.1.2.2. Antybiotyki peptydowe: gramicydyna i tyrotrycyna 35.1.2.3. Antybiotyki polienowe 35.1.2.4. Daptomycyna 35.1.3. Antybiotyki hamujące biosyntezę białek bakteryjnych 35.1.3.1. Rifamycyny 35.1.3.2. Antybiotyki aminoglikozydowe 35.1.3.4. Chloramfenikol 35.1.3.5. Makrolidy 35.1.3.6. Ketolidy 35.1.3.7. Linkozamidy 35.1.3.8. Streptograminy 35.1.3.9. Fusydany 35.1.3.10. Pleuromutyliny 35.1.3.11. Mupirocyna 35.1.4. Syntetyczne leki przeciwbakteryjne 35.1.4.1. Sulfonamidy i ich połączenia 35.1.4.2. Chinolony i fluorochinolony 35.1.4.3. Pochodne oksazolidynonu 35.1.4.4. Inne leki chemioterapeutyczne 35.2. Leki stosowane w zakażeniach Mycobacterium 35.2.1. Leki przeciwgruźlicze 35.2.2. Leki przeciwtrądowe 35.3. Leki stosowane w zakażeniach grzybiczych 35.3.1. Antybiotyki przeciwgrzybicze 35.3.1.1. Antybiotyki polienowe 35.3.1.2. Antybiotyki o budowie spiranowej 35.3.2. Syntetyczne leki przeciwgrzybicze 35.3.2.1. Azole 35.3.2.2. Pochodne alliloaminy 35.3.2.3. Pochodne morfoliny 35.3.2.4. Kandyny 35.3.2.5. Inne leki przeciwgrzybicze 35.3.3. Antyseptyki przeciwgrzybicze 35.4. Leki stosowane w zakażeniach wirusami 35.4.1. Leki hamujące wnikanie wirusów do komórek 35.4.2. Leki hamujące uwalnianie genomu wirusowego 35.4.3. Leki ingerujące w procesy replikacji wirusów wewnątrz zakażonych komórek 35.4.3.1. Inhibitory polimerazy DNA 35.4.3.2. Inhibitory odwrotnej transkryptazy 35.4.3.3. Inhibitory integrazy 35.4.3.4. Leki antysensowe 35.4.3.5. Inhibitory proteazy 35.4.3.6. Interferony 35.4.4. Leki hamujące uwalnianie wirusów z zakażonych komórek 35.4.5. Leki o innych mechanizmach działania 35.5. Leki stosowane w zakażeniach pierwotniakami 35.5.1. Leki stosowane w zimnicy (malarii) 35.5.1.1. Chinina i pochodne 4-aminochinoliny 35.5.1.2. Pochodne 8-aminochinoliny 35.5.1.3. Pochodne diaminopirymidyny 35.5.1.4. Pochodne fenantrenu i fluorenu 35.5.1.5. Pochodne biguanidyny 35.5.1.6. Pochodne naftochinonu 35.5.1.7. Pochodne artemizyny 35.5.2. Leki stosowane w zakażeniach świdrowcami (trypanosomozach) 35.5.2.1. Leki stosowane w leczeniu trypanosomozy afrykańskiej 35.5.3. Leki stosowane w rzęsistkowicy 35.5.3.1. Pochodne nitroimidazolu 35.5.3.2. Leki o różnej budowie chemicznej 35.5.4. Leki stosowane w pełzakowicy 35.5.5. Leki stosowane w giardiazie (lambliozie) 35.5.6. Leki stosowane w leiszmaniozach 35.5.7. Leki stosowane w toksoplazmozie 35.5.8. Leki stosowane w pneumocytozie 35.6. Leki stosowane w zakażeniach organizmami wielokomórkowymi 35.6.1. Leki stosowane w zakażeniach robakami obłymi 35.6.2. Leki stosowane w zakażeniach robakami płaskimi 35.7. Poszukiwania możliwości terapii chorób wywoływanych prionami36. Leki stosowane w okulistyce – Waldemar Janiec, Barbara Nowińska
36.1. Leki stosowane w stanach zapalnych narządu wzroku wywołanych drobnoustrojami chorobotwórczymi 36.1.1. Leki przeciwbakteryjne 36.1.2. Leki przeciwwirusowe 36.1.3. Leki przeciwgrzybiczne 36.1.4. Inne leki przeciwbakteryjne i leki ściągające 36.2. Leki stosowane w nieinfekcyjnych stanach zapalnych narządu wzroku 36.2.1. Kortykosteroidy i ich połączenia 36.2.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne 36.2.3. Leki przeciwhistaminowe i przeciwalergiczne 36.2.4. Leki pobudzające receptory ?-adrenergiczne 36.3. Leki stosowane w jaskrze 36.3.1. Leki stosowane miejscowo w leczeniu jaskry 36.3.1.1. Leki cholinomimetyczne 36.3.1.2. Leki sympatykomimetyczne 36.3.1.3. Leki sympatykolityczne i adrenolityczne 36.3.1.4. Inne leki stosowane miejscowo 36.3.2. Leki stosowane ogólnie w leczeniu jaskry 36.3.3. Leki stosowane w chirurgii jaskry 36.4. Leki stosowane w zaćmie 36.5. Leki stosowane w związanym z wiekiem zwyrodnieniu plamki (AMD) 36.5.1. Metody leczenia wysiękowej postaci AMD 36.5.2. Leki wywierające działanie antagonistyczne do VEGF (anty-VEGFy) 36.5.3. Możliwości prewencji i terapii AMD 36.6. Leki stosowane w leczeniu schorzeń pogranicza szklistkowo-siatkówkowego 36.7. Środki stosowane w zespole „suchego oka” 36.8. Leki stosowane w leczeniu cystynozy 36.9. Leki (środki) stosowane w diagnostyce chorób oka 36.9.1. Środki znieczulające miejscowo 36.9.2. Leki rozszerzające źrenicę i porażające mięsień rzęskowy 37. Leki dermatologiczne – Waldemar Janiec, Joanna Folwarczna 37.1. Leki stosowane w stanach zapalnych skóry 37.1.1. Glikokortykosteroidy stosowane miejscowo w chorobach skóry 37.1.2. Inhibitory kalcyneuryny 37.1.3. Środki o działaniu ściągającym 37.1.4. Środki o działaniu adsorpcyjnym 37.1.5. Środki osłaniające 37.1.6. Inne środki przeciwzapalne 37.2. Leki stosowane w zakażeniach skóry 37.2.1. Leki przeciwbakteryjne 37.2.1.1. Środki odkażające i antyseptyczne 37.2.1.2. Antybiotyki i inne chemioterapeutyki stosowane miejscowo 37.2.2. Leki przeciwwirusowe 37.2.3. Leki przeciwgrzybicze 37.2.4. Leki przeciwpasożytnicze 37.3. Leki stosowane pomocniczo w leczeniu trudno gojących się ran i owrzodzeń 37.4. Leki stosowane w nadmiernym rogowaceniu naskórka (środki keratolityczne) 37.5. Leki stosowane w świądzie skóry 37.6. Leki stosowane w łuszczycy 37.6.1. Środki o właściwościach fototoksycznych 37.6.2. Retinoidy 37.6.3. Analogi witaminy l,25-(OH)2D3 37.6.4. Środki redukujące 37.7. Leki stosowane w trądziku pospolitym 37.8. Leki stosowane w trądziku różowatym 37.9. Leki stosowane przeciwko wypadaniu włosów 37.10. Środki chroniące przed promieniowaniem słonecznym 37.11. Środki o działaniu drażniącym skórę 37.12. Środki żrące i przyżegające
Prof. dr hab. n. med. Waldemar Janiec (1935-2019) był absolwentem Wydziału Lekarskiego Śląskiej Akademii Medycznej, z którą był związany przez całe życie zawodowe. Był organizatorem i wieloletnim kierownikiem Katedry i Zakładu Farmakologii na Wydziale Farmaceutycznym z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Przez ponad 20 lat był członkiem Komisji Leków, a następnie Komisji Rejestracji Środków Farmaceutycznych i Materiałów Medycznych Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, w której sprawował funkcję przewodniczącego. Uczestniczył także przez wiele lat w pracach Komisji Farmakopei Polskiej oraz Komitetu Nauk o Leku PAN. Był członkiem wielu towarzystw naukowych, polskich i zagranicznych. W 2016 r. nadano mu tytuł Profesora Honorowego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, a w 2019 r. otrzymał członkostwo honorowe Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego.