W pracy podjęto problematykę zagospodarowania terenów zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego, w kontekście potencjalnych negatywnych konsekwencji dla ludzi, środowiska przyrodniczego, dziedzictwa kulturowego i działalności gospodarczej. Badaniu podlegały tereny zagrożone powodziami w 21 gminach położonych w zlewniach trzech głównych rzek: Warty, Pilicy, Bzury. Z punktu widzenia ochrony przed powodzią najistotniejsze znaczenie miała analiza stopnia zainwestowania tych terenów oraz wskazanie obszarów w szczególności narażonych na negatywne konsekwencje, co jest kluczowe w ich właściwej ochronie. W ramach prowadzonych badań skoncentrowano się na ocenie poziomu ryzyka powodziowego, wynikającego ze sposobu zagospodarowania terenów zagrożonych powodziami. Ograniczając proces zasiedlania równin zalewowych, można zminimalizować ryzyko powodziowe, co miałoby wymierne efekty dla ludności oraz samych gmin.
„Praca ta potwierdza, że geografia może wnieść istotny wkład do praktycznych rozwiązań problemów życia codziennego, nie ograniczając jej teoretycznego i akademickiego dorobku” (Tadeusz Siwek).
Zagadnienia poruszane w książce powinny zainteresować zarówno naukowców, jak i osoby odpowiedzialne za ochronę przeciwpowodziową w Polsce.
Wprowadzenie 8 1. Zagospodarowanie terenów zalewowych – wybrane zagadnienia 18 1.1. Problematyka zagospodarowania i oceny ryzyka powodziowego 18 1.2. Metody ochrony przed powodziami 33 2. Zjawiska powodziowe w województwie łódzkim 38 2.1. Charakterystyka dolin rzecznych 38 2.2. Typy powodzi 42 2.3. Powodzie historyczne 47 3. Użytkowanie ziemi na terenach zagrożonych powodziami w gminach województwa łódzkiego 56 3.1. Ogólna charakterystyka zagospodarowania 56 3.2. Zróżnicowanie badanych gmin pod względem struktury użytkowania ziemi 60 3.3. Próba typologii 73 3.4. Użytkowanie ziemi w wybranych gminach 75 4. Stan zainwestowania przeciwpowodziowego w województwie łódzkim 88 4.1. Wały przeciwpowodziowe 88 4.2. Zbiorniki retencyjne 96 5. Rozkład ryzyka powodziowego w województwie łódzkim – kontekst zagospodarowania 100 5.1. Kategorie ryzyka powodziowego 100 5.2. Poziom ryzyka powodziowego 109 5.3. Porównanie wyników oceny ryzyka powodziowego 127 Wnioski 130 Bibliografia 132 Spis tabel 140 Spis rycin 142 Spis fotografii 144