Skrypt przeznaczony jest dla osób, które opanowały już – przynajmniej w zarysie – polski system gramatyczny, dla których ten system przestał być obcy i które wstępny etap borykania się z polską morfologią mają za sobą. Autorka koncentruje się na praktycznym zastosowaniu gramatyki. Książka składa się z czterech części, z których każda przedstawia poszczególne poziomy języka: dźwiękowy, fleksyjny, słowotwórczy i składniowy. Każdej części towarzyszy podręczny indeks odpowiedników podstawowych polskich terminów gramatycznych w czterech językach: angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim, mający układ rzeczowy. Informacje gramatyczne należy traktować jako syntetycznie przedstawiony repertuar środków i mechanizmów gramatycznych języka polskiego. Wskazując gramatyczne prawidłowości i mechanizmy języka polskiego, autorka kieruje uwagę Czytelnika również na zjawiska bardziej subtelne, na niuanse tkwiące w gramatyce, których świadomość i znajomość oraz celowe wykorzystanie w praktyce komunikacyjnej sprawiają, że poznawany język staje się coraz bliższy. Skala trudności ćwiczeń jest zróżnicowana: obok łatwych są również ćwiczenia wymagające znacznego wysiłku intelektualnego, aby Czytelnik wykonując ćwiczenia, nie wpadał w pułapkę mechaniczności i rutyny, by jego podejście do stawianych mu zadań było kreatywne, by rozwiązując problemy gramatyczne o różnym stopniu złożoności, czuł się nie obiektem nauczania, lecz partnerem tej pasjonującej formy interakcji społecznej, jaką jest proces poznawania języka. Jej drugą stroną – za pośrednictwem autorki i jej propozycji oraz ewentualnego nauczyciela, który będzie miał bezpośredni kontakt ze studiującym – jest sam JĘZYK oraz dziedzictwo kulturowe Polaków wyrażone w tym języku. Stąd wynika dobór tekstów literackich (będących egzemplifikacjami poszczególnych zjawisk gramatycznych), które zaczerpnięto z polskiej spuścizny literackiej, mocno zróżnicowanej językowo, stylistycznie, treściowo, emocjonalnie i (częściowo) chronologicznie.
Spis treści Spis tabel, definicji i schematów / 7 Do Czytelnika / 11 Część pierwsza — Dźwiękowa strona języka. Graficzna strona języka Wprowadzenie / 15 Relacja głoska — litera / 18 Spółgłoski i ich charakterystyka / 30 Wymowa samogłosek nosowych / 33 Wymowa spółgłosek i grup spółgłoskowych / 37 Sylaba. Akcent / 45 Samogłoski i spółgłoski w mówieniu / 50 Onomatopeje / 61 Intonacja / 65 Dyktanda / 72 Część druga — Fleksja Wprowadzenie / 77 Wymiany morfonologiczne / 82 Kategorie gramatyczne / 93 Deklinacja rzeczowników / 108 Wyrażenia przyimkowe / 140 Deklinacja przymiotników / 148 Liczebniki / 164 Przysłówki. Spójniki. Partykuły / 168 Ćwiczenia utrwalające / 175 Czasowniki. Koniugacja / 177 Imiesłowy / 218 Część trzecia — Słowotwórstwo Wprowadzenie / 229 Słowotwórstwo rzeczowników / 233 Rzeczowniki złożone / 267 Słowotwórstwo przymiotników / 273 Słowotwórstwo czasowników / 285 Neologizmy / 303 Ćwiczenia utrwalające / 309 Część czwarta — Składnia Wprowadzenie / 315 Podmiot i orzeczenie (związek główny) / 325 Przydawka. Dopełnienie. Okolicznik / 341 Rodzaje wypowiedzeń pojedynczych / 364 Analiza składniowa zdania pojedynczego / 382 Operatory składniowe / 389 Szyk wyrazów w zdaniu pojedynczym / 393 Zdania złożone podrzędne i współrzędne / 400 Podręczny indeks terminologii gramatycznej / 451 Literatura / 467 Literatura uzupełniająca / 469 Indeks nazwisk / 471