Współczesne miasta
Tematem przewodnim monografii jest miasto w relacji współczesny świat-gospodarka-społeczeństwo-system władzy i zarządzania. Rozważania koncentrują się na pytaniach, jakie czynniki decydują o możliwościach rozwoju współczesnego miasta i co sprawia, że jedne odnoszą sukcesy, inne zaś, mimo wydawałoby się sprzyjających okoliczności, nie nadążają za dynamiką zmian obserwowaną w różnych miejscach i obszarach ludzkiej aktywności.
W publikacji została podjęta próba całościowego spojrzenia na niezwykle istotne dla współczesnych miast zagadnienie ich rozwoju, rozpatrywane w kontekście sprawności zarządzania. Zapewnia ono w długim okresie równowagę między możliwościami i oczekiwaniami budowania miasta zaspokajającego potrzeby i aspiracje miejskiej społeczności. Inaczej mówiąc – budowanie miasta przez ludzi i dla ludzi, zgodnie z wymogiem zagwarantowania interesu publicznego. Punktem wyjścia podjętych rozważań jest przyjęcie założenia, że prawa ekonomiki miasta nie straciły na swojej aktualności i powinny być uwzględniane przy podejmowaniu decyzji co do kształtowania procesów rozwojowych miasta.
Wstęp 7
1. Ekonomika miasta – ujęcie teoretyczne 11
1.1. Przedmiotowe ujęcie ekonomiki miasta 11
1.1.1. Siły rynkowe w rozwoju miasta 14
1.1.2. Sposoby użytkowania terenów 14
1.1.3. Transport miejski i metropolitalny 15
1.1.4. Bezpieczeństwo publiczne w mieście 17
1.1.5. Budownictwo i polityka mieszkaniowa 20
1.1.6. System zarządzania 22
1.2. Miasto, rozwój miasta – ujęcie definicyjne 26
1.3. Procesy urbanizacji 30
1.4. Miasto jako system funkcji 34
1.5. Zasoby miasta a jego rozwój 43
1.6. Czynniki i bariery rozwoju miasta 45
1.7. Efekty zewnętrzne 52
1.8. Kapitał społeczny 55
1.9. Koszty miasta 63
2. Współczesne koncepcje rozwoju miast 69
2.1. Zrównoważony rozwój miasta 69
2.2. Koncepcja smart city 77
2.2.1. Ogólne wyznaczniki koncepcji smart city 77
2.2.2. Polityka miasta zmierzająca w kierunku inteligentnego zarządzania 85
3. Rozwój miasta w świetle założeń ekonomii instytucjonalnej 87
3.1. Ekonomia instytucjonalna 87
3.2. Instytucjonalne zachowania a efekty gospodarowania w mieście w świetle założeń nowej ekonomii instytucjonalnej (NEI) 93
3.3. System instytucjonalny a zarządzanie w polskich miastach 97
4. Wybrane aspekty kreowania rozwoju miast 101
4.1. Miasto wobec procesów globalizacji 101
4.2. Kulturowe uwarunkowania rozwoju miast 106
4.3. Zarządzanie a konkurencyjność miasta 110
4.4. Polityki miejskie 112
4.5. Planowanie przestrzenne a planowanie strategiczne 115
Zakończenie 119
Bibliografia 121
Spis rysunków i tabel 129